“Ieova e, Faamolemole, Ou te Fia Auauna iā te Oe”

Faamatalaina e Danielle Hall

A o avea aʻu o se teineitiiti, sa ou fiafia lava e asiasi i le tinā o loʻu tamā sa tuaoi o matou fale. O aso uma lava, e fai ai sana mālōlōga laʻitiiti i le aoauli. Afai ou te asiasi i ai, e ma te nonofo i lona moega a o ia faitau mai iā te aʻu se tala o le Tusi Paia. E masani ona ia fai mai iā te aʻu: “Aua neʻi galo, e alofa Ieova iā te oe. Ma afai e te alofa iā Ieova, e na te tausia oe i taimi uma.” E leʻi taitai ona teʻa ia upu i loʻu loto ma loʻu mafaufau.

NA MALIU le tinā o loʻu tamā i le 1977, ae faatoʻā fā oʻu tausaga. O ia o se tasi o Molimau a Ieova, e pei foʻi o le toʻatele o aiga o loʻu tamā, i lo matou nuu o Moe i Ausetalia. E lē Molimau oʻu mātua, peitaʻi e leʻi tetee loʻu tamā i Molimau. I se taimi mulimuli ane na siitia ai lo matou aiga i Tintenbar, o se tamaʻi taulaga e latalata i le talafatai o New South Wales. A o matou nonofo i inā, sa masani ona matou ō ma loʻu tuagane o Jamie ma loʻu tamā i sauniga a Molimau a Ieova.

I le valu o oʻu tausaga, na teteʻa ai oʻu mātua. Na toe foʻi loʻu tamā i Moe, ae ma nonofo ma Jamie i lo ma tinā. E leʻi fiafia loʻu tinā i le Tusi Paia ma e leʻi manaʻo foʻi ma te ō i sauniga a Molimau. Sa ou matuā faanoanoa ai lava. Sa ou manatunatu i upu a le tinā o loʻu tamā lea ua tāmau i loʻu mafaufau. O le mea na ou mautinoaina, ou te alofa  iā Ieova! Ma na ou fia auauna lava iā te ia. Ou te tatalo iā Ieova ma taʻu atu i ai, o aʻu o se tasi o ana Molimau. E faapena foʻi Jamie.

Tofotofoga i le Aʻoga

I se tasi aso, na fai mai ai le faiaʻoga i tamaiti o le matou vasega e taʻu atu e le tamaitiiti lana lotu ae tusi i lana api o tauvalaauga. Ina ua oo atu iā Jamie, sa ia valaau leotele atu i se leo manino, “Molimau a Ieova.” Sa manaʻo mai le faiaʻoga e toe fai atu lana tali, ma sa faapea lava ona ia fai. Sa na ona faapea atu o le faiaʻoga, “e lē saʻo lau tali, ae seʻi uma ona ta talanoa lea.” Ina ua oo mai le faasologa iā te aʻu, sa ou tali leo tele atu foʻi, “Molimau a Ieova.” Na manino mai le lē mautonu o le faiaʻoga, ma ia logoina ai loa le pule aʻoga e faatatau i le mataupu.

Sa maumauaʻi le pule aʻoga ma faapea mai: “O lea e iā te aʻu pepa na faatumu ina ua faaulu mai oulua i le aʻoga, ma e leʻi lesitalaina e lua mātua oulua o ni Molimau a Ieova.” Na ma tali atu ma le faaaloalo, “o le ma lotu lenā.” Talu mai lenā taimi e leʻi toe lāgā le mataupu e le pule po o le faiaʻoga.

A o iai i le aʻoga, ou te taumafai lava e taʻu atu mea ua ou iloa mai le Tusi Paia i isi tamaiti o laʻu vasega. Ona sa ou alu ma ave Laʻu Tusi o Tala o le Tusi Paia, sa iai taimi na ou faitauina ai ni tala i se teine e talitonu i le Atua. * Peitaʻi, ona sa ou taumafai e ola e tusa o tapulaa faa-Kerisiano, sa lē fiafia mai ai le toʻatele, ma o nisi taimi sa ou lagona ai le tuua toʻatasi.

O le tele o taimi ou te tatalo faatauanau ai iā Ieova ina ia avea o ia ma aʻu uō māfana. Pe a tuua le aʻoga i aso taʻitasi, ou te nofo ai i luga o loʻu moega ma taʻu atu iā Ieova mea na tutupu i lenā aso, mea uma lava e oo lava i nai mea iti. E tele ina ou tagi. A o tafe ifo loimata i oʻu alafau, ou te ʻaiʻoi atu, “Ieova e, faamolemole, ou te fia auauna atu iā te oe faatasi ma ou tagata.” Ou te lagona lava le lelei o oʻu faalogona pe a uma ona ou tatalo.

O se Tusi na Faalaeiauina ai Aʻu

Ina ua sefulu oʻu tausaga, na toe foʻi ai Jamie i Moe e nonofo ma lo ma tamā. Ua atili ai ona tuua toʻatasi aʻu i le itu faaleagaga. I se tasi taimi na ou asiasi ai i le aiga matou te tuaoi, ma na ou maua ai ni mekasini na lomia e Molimau a Ieova. E ese loʻu fiafia ina ua ou maua le tuatusi o le ofisa o le lālā i lo matou atunuu, ma sa ou taulotoina, ma faavave atu loa i lo matou fale e tusi i se pepa. Sa ou tusi atu ma le faanaunau i le lālā, e faamatala i ai loʻu tulaga ma talosagaina se fesoasoani faaleagaga. Sa latou tali mai i se tusi e lua ona laupepa, lea sa tusia faapitoa lava mo aʻu, ma na ou lagona ai le faagaeetia, ma maligi ai oʻu loimata. O se faamaoniga lea na ou iloa ai, e tāua tele aʻu iā Ieova!

Sa faalaeiau mai le tusi ina ia ou faaaʻoaʻo i le faatuatua o le teineitiiti Isaraelu lea na avea ma auauna iā Naamanu, le taʻitaʻiʻau Suria i taimi o le Tusi Paia. E ui lava na ave faatagataotauaina ma ua mamao le mea o iai mai lona nuu, sa mafuta atu pea i lona Atua, o Ieova. Ma ona o lona tautala ma le loto tele e faatatau i lona faatuatua, na ia faaalia ai o ia o se molimau moni i lona Atua.—2 Tupu 5:1-4.

Na taʻua atili i le tusi mai le lālā: “I lou tulaga o se teine talavou, e ao ona e auauna iā Ieova e ala i lou usitai i ou mātua, ma faamaoni ma amio lelei i le aʻoga. E lē gata i lea, e ao ona e vavalalata atu iā Ieova e ala i le tatalo ma suʻesuʻega.” I le faaiʻuga, na faapea mai le tusi: “Danielle, aua neʻi galo po o fea lava o loo tatou ola ai, e latalata mai Ieova iā i tatou e lē aunoa. Ua matou iloa e te talitonu i le manatu e pei ona taʻua.” (Roma 8:35-39) Ua faasolo ina tuai ma matafi lenā tusi, peitaʻi o loo pipii pea i le itulau muamua o laʻu Tusi Paia. Ou te faitauina i le tele o taimi a o faagasolo tausaga, peitaʻi o taimi uma lava e faitau ai, e maligi lava oʻu loimata.

E leʻi leva lava ae ou toe maua se isi tusi. O le tusi lea na taʻu mai ai ua uma ona fai e loʻu tamā se fuafuaga ina ia ou maua mekasini o le Olomatamata ma le Ala Mai! e ala mai i le meli. Na matuā faatumulia aʻu i le olioli! O lea la ua iai laʻu sapalai faifai pea o meaʻai faaleagaga. O taimi uma e taunuu mai ai se lomiga fou, ou te faitauina ai loa le mekasini atoa. O loo iā te aʻu pea uluaʻi kopi na ou maua o na mekasini tāua tele. O le taimi foʻi lea ua amata ona asiasi mai se toeaina Kerisiano e vaai aʻu. E ui e pupuu taimi o ana asiasiga, ae sa matuā faalaeiauina ai lava aʻu.

 O Suiga na Ala ai Ona Agaʻigaʻi i Luma

E ui lava ua faaleleia loʻu tulaga faaleagaga, sa tumau pea ona ou moomoo i le fia tapuaʻi iā Ieova i le faapotopotoga, e aunoa ma se mea e faalavelaveina ai. O le mea lea, ina ua 13 oʻu tausaga, sa ou talanoa i loʻu tinā pe mafai ona ou alu ou te nofo i loʻu tamā. Ou te alofa tele i loʻu tinā, e pei foʻi ona alofa mai iā te aʻu, peitaʻi sa ou faanaunau lava e auauna i le Atua. Ina ua malie loʻu tinā, na ou toe foʻi ai loa i Moe ma amata ona suʻesuʻeina le Tusi Paia faatasi ma le faapotopotoga i inā. Sa faataga foʻi i maʻua ma Jamie e lo ma tamā e auai i sauniga uma lava. Sa fai e Molimau i le faapotopotoga le mea sili latou te mafaia e fesoasoani mai ai iā i maʻua. Sa vave lava ona ma agaʻigaʻi i luma faaleagaga ma Jamie, ma e leʻi umi ae ma papatiso, e na o ni nai masina lava e va ai ma papatisoga. Ioe, o lea ua taliina laʻu tatalo na fai a o oʻu laʻitiiti. O lea ua ou auauna iā Ieova faatasi ma ona tagata!

O le taimi foʻi lea ua lelei le matou faiā ma le tuafafine o loʻu tamā ma lana tane, o Philip ma Lorraine Taylor, o ni Molimau a Ieova sa iai i le faapotopotoga i Moe. Na pei lava aʻu o se la tama teine. Ina ua la malaga i le motu o Bougainville, i Papua Niu Kini, le mea sa manaʻomia tele ai se ʻautalaʻi o le Malo, sa ou taliaina fiafia le la valaaulia matou te ō. O le taimi lea faatoʻā 15 oʻu tausaga, ae sa faataga aʻu e oʻu mātua ou te alu.

A o iai i Bougainville, sa faaauau pea aʻu aʻoga e ala i ni fetusiaʻiga. E ese mai i taimi o aʻu aʻoaʻoga, sa faaalu le tele o oʻu taimi i le talaʻiga. Sa matuā faateleina loʻu fiafia i le galulue faatasi ma faifeʻau misionare ma paeonia! O tagata o le motu, o ni tagata loto maulalo tele, ma o le toʻatele o i latou e naunau i le Tusi Paia.

I se taimi mulimuli ane i le tausaga lenā, na tulaʻi mai ai ni feteenaʻiga faapolotiki, ma oo ai ina lē saogalemu loʻu nofo ai pea i le motu. Sa ou matuā faanoanoa lava ina ua ou tuua le motu, ma tagata e ese le lelei. A o lele ese le tamaʻi vaalele na ou malaga ai, sa ou iloa atu Philip le toʻalua o le tuafafine o loʻu tamā o talotalo faatofā mai. A o oʻu tagi i le taimi lea, sa ou tatalo faatauanau atu lē leoa iā Ieova, ina ia faataga mai aʻu i se aso ou te auauna o se misionare i se isi atunuu.

Ua Talia Isi Tatalo

Ina ua ou toe foʻi i Ausetalia ma ina ua uma aʻu aʻoga, sa ou galue faaofisa i se tasi o kamupani e gafa ma mea tau tulafono. O le taimi foʻi lea ua uma ona toe faaipoipo loʻu tamā, ma ua feagai nei ma le tausiga o le fanau a le fafine lea ua la faaipoipo. Na toe foʻi Jamie e nofo i lo ma tinā. Mo sina taimi la, sa fai ma ou asiasi i loʻu tinā, faapea ma loʻu tamā ma lona aiga. Sa lē sologa lelei le tulaga o mea. Sa manaʻomia ona faafaigofie loʻu olaga ma uaʻi atu i sini faaleagaga. I le 1994, na ou auai ai loa i le faiva faataimi atoa i Moe e avea o se paeonia.

Na ou toe maua foʻi le fiafia. O aʻu uō i le faapotopotoga o ni talavou e naunau i mea faaleagaga, ma sa malosi le latou lagolago mai iā te aʻu. I le 1996, na ma faaipoipo ai ma se tasi o i latou, o Will—o se alii e loto maulalo, e leo mālū, ma o ia o se faamanuiaga mai iā Ieova.

Ua sologa lelei ma fiafia lo ma aiga. I se tasi aso, ina ua foʻi mai Will sa galulue ma le ovasia femalagaaʻi sa asia la matou faapotopotoga, sa fai mai ou te nofo i lalo, ma faapea mai loa, “pe e te loto malie ta te ō e fesoasoani i se isi faapotopotoga?” E aunoa ma se faaluafesasi laʻu tali ioe. Peitaʻi, sa ou fesili atu faatalasua: “I fea? I Vanuatu? Po o Fiti?” Ina ua tali mai Will o “Morwell,” Na ou oso vave atu, “Se matuā latalata tele lenā mea!” Sa ma taliē, ae na vave lava ona ma ioe e ma te fiafia e ō e auauna o ni paeonia i le faapotopotoga lea e lē mamao mai le mea sa ma iai.

E tolu tausaga na ma iai i Morwell, ma sa ma fiafia lava, ma na fua mai foʻi le ma galuega. Ae na tulaʻi mai ai foʻi se isi mea na faateʻia ai i maʻua. Na ma maua se valaaulia mai le ofisa o le lālā o Molimau a Ieova i Ausetalia, e auauna o ni paeonia faapito. O fea na tofia i ai i maʻua i le taimi lea? I Timoa i Sasaʻe, o se atunuu laʻitiiti i le pito i sasaʻe o atu motu o Initonesia. Sa maligi oʻu loimata. Na ou faafetai iā Ieova ona ua ia taliina aʻu tatalo uma. Ua lē gata ua ia talia aʻu o sana auauna ae o lea ua ma auauna faatasi ma laʻu tane i se atunuu mamao.

Auaunaga i Atunuu Mamao

Na ma taunuu i Dili, o le laumua o Timoa i Sasaʻe, iā Iulai 2003. O le  taimi lea, e na o le tasi le faapotopotoga i le atunuu atoa i Dili, ma e tusa e 13 paeonia faapito mai Ausetalia, ma ni nai Molimau o le atunuu, sa iai. E matitiva lava nai uso ma tuafāfine i Timoa i Sasaʻe; o le toʻatele na faoa a latou mea totino, ma ua maliliu foʻi nisi o o latou aiga i fetauaʻiga a le atunuu, lea e 24 tausaga le umi, ma na faatoʻā uma i le 1999. E toʻatele foʻi o loo onosaia teteega mai o latou aiga ona o lo latou faatuatuaga fou. E ui ina latou puapuaga ma lē tagolima, ae sa latou mauʻoa faaleagaga ma maua le fiafia.—Faaaliga 2:8, 9.

Na ma iloaina, o tagata Timoa e matataʻu i le Atua ma faatāuaina le Tusi Paia. E leʻi umi lava ae lē lava lo ma taimi e fai uma ai le tele o suʻesuʻega faale-Tusi Paia, ma tagata sa fia suʻesuʻe. I se taimi mulimuli ane, na avea ai nisi o ma suʻesuʻega, ma uso ma tuafāfine ua papatisoina ma o loo matou galulue faatasi. I le mātauina o lo latou agaʻigaʻi i luma faaleagaga, sa matuā faafiafiaina ai i maʻua.

O le tausaga e 2006, na toe vevesi ai foʻi Dili. O feeseeseaʻiga i le va o ituaiga, na iʻu ina faapogaia ai se fetauaʻiga. E tele aiga na osofaʻia o latou fale po o le matuā susunu lava ma ua liu efuefu, o le ala lea na sulufaʻi mai ai Molimau o le vaipanoa, i le fale na nonofo ai paeonia faapito. Na iʻu ina avea lo matou fale ma le lotoā, ma nofoaga mo le ʻau sulufaʻi, toeitiiti lava atoa le selau tagata na matou nonofo faatasi i se tasi taimi! Na avea le matou fale taavale telē lava ma fale e kuka ma aai ai, ma avea foʻi ma Maota mo Sauniga mo sina taimi.

E ui lava i le pāpā mai o pomu ma fana i tafatafa o lo matou fale, sa avea lo matou aiga paeonia ma sulufaʻiga o le filemu. Na matou iloa le puipuiga alofa a Ieova iā i matou. E amata aso taʻitasi i le talanoaina o le mau. Sa faaauau sauniga e pei lava ona masani ai. Sa matou faia foʻi suʻesuʻega faale-Tusi Paia ma tagata fiafia.

A o faagasolo vaiaso, na oo ina manino mai le lē saogalemu mo uso sa fananau i le itu i sasaʻe o le atunuu, ona nonofo ai pea i Dili. Ona fai ai lea o le faaiʻuga a Molimau sa taʻimua ina ia faatū se vaega fou i Baucau, o le aai lea e lona lua le telē, pe tusa ma le tolu itula e malaga ai i sasaʻe o Dili. Ma o le māfuaaga lenā na maua ai lo ma tofiga fou ma Will.

Na ma taunuu i Baucau iā Iulai 2006, tusa lea ua toeitiiti atoa le tolu tausaga talu ona ma iai i Timoa i Sasaʻe. E tusa e toʻafā paeonia faapito, faapea ma Molimau Timoa e toʻaono i la matou vaega. Na tuua uma e uso ma tuafāfine Timoa a latou mea totino i Dili, peitaʻi sa tumau pea lo latou mata fiafia. Sa matou maofa i lo latou faamaoni, ma le agaga faataulagaina!

O loo ma auauna pea ma Will i Baucau. E ese lo ma fiafia i lo ma tofiga, ma manatu i ai o se tasi lea o faamanuiaga mai iā Ieova. Pe a toe tepa i tua, ua ou iloa le saʻo o upu a le tinā o loʻu tamā. E leʻi motusia lava le tausiga a Ieova mo aʻu mo le tele o tausaga. E lē aunoa ona ou faafetai i ai mo le avanoa ou te auauna ai faatasi ma ona tagata. O loo oʻu tepa taulaʻi foʻi ma le naunautaʻi i le lumanaʻi e toe feiloaʻi ai ma si tinā o loʻu tamā i le taimi o le toetū. Ona ou faafetai lea i ai mo le avanoa e maua ai se olaga tauia, ma faamalieina moni lava.

[Faaopoopoga i lalo]

[Ata i le itulau 26]

O maʻua ma le tinā o loʻu Tamā

[Ata i le itulau 28, 29]

O maʻua ma laʻu tane o Will