Ia Faaaʻoaʻo i lo Latou Faatuatua

“Silasila Mai! O Aʻu o le Pologa a Ieova!”

UA VAAI atu ma le ofo tele Maria a o ulu atu i totonu o lona fale lē na asiasi atu. E leʻi fesili atu o ia mo lona tamā po o lona tinā. Sa alu atu o ia e vaai Maria! Sa iloa lelei e Maria; e lē o se tagata mai Nasareta lea tagata. Auā i se tamaʻi taulaga e pei o le taulaga lea na nofo ai Maria, e faigofie lava ona iloa se tagata ese e iai. O le a matilatila lenei tagata i so o se mea. Na ia faapea atu iā Maria i se auala e matuā fou i lana faalogo, i le faapea atu: “Malo lava iā te oe o lē ua alofateleina, ua faatasi Ieova ma oe.”—Luka 1:28.

O lea la, ua muaʻi faailoa mai e le Tusi Paia iā i tatou Maria, le afafine o Heli, mai le taulaga o Nasareta i Kalilaia. O le taimi muamua ua taʻu mai ai e le Tusi Paia o ia iā i tatou, o le taimi na faia ai ni filifiliga tāua i lona olaga. Sa faamau o ia e faaipoipo i le kamuta o Iosefa—o se tagata e faatuatua, ae e lē o ia o se tagata e mauʻoa. O lona uiga e foliga mai ua uma ona iai se fuafuaga mo lona olaga—o se olaga faigofie o se avā e lagolagosua iā Iosefa, ma la tausia faatasi le la fanau. Peitaʻi, na faafuaseʻi ona alu atu lenei tagata e asiasi atu, ma taʻu atu iā Maria se tofiga mai lona Atua, o se tiute tauave o le a suia ai lona olaga.

Atonu e faateʻia oe i le lē tele o se faamatalaga o taʻua e le Tusi Paia e faatatau iā Maria. E itiiti ni nai faamatalaga o taʻua ai e faatatau i lona talaaga ma ona uiga, ae leai se mea o taʻua ai e faatatau i ona foliga vaʻaia. Peitaʻi, o mea o loo taʻua i le Tusi Paia e faatatau iā te ia, ua faaalia manino mai ai lona tulaga.

Ina ia tatou faamasani iā Maria, e manaʻomia ona aua neʻi o tatou taulaʻi atu i le tele o manatu ua aʻoaʻo ai e lotu faaleaganuu o latou tagata lotu, e faatatau iā te ia. O le a tatou lē talanoa la e faatatau i le tele o ata ma faatusa ua valiina, teuteuina i maamora, pe ua faasimāina. O le a tatou lē talanoa foʻi i talitonuga ma aʻoaʻoga lavelave faalotu lea ua avatu ai i lenei fafine lotomaulalo taʻu mamalu e pei o le, “Tinā o le Atua” ma le, “Tupu Tamaʻitaʻi o le Lagi.” Nai lo lea, seʻi o tatou talanoa i mea ua taʻu mai e le Tusi Paia iā i tatou e faatatau iā te ia. E aumaia ai iā i tatou se malamalamaga sili e faatatau i lona faatuatua, ma pe faapefea ona tatou faaaʻoaʻo i lona faatuatua.

Ua Asiasi Mai se Agelu

Atonu e pei ona e silafia, o lē na asiasi atu iā Maria, e lē o se tagata. O le agelu o Kaperielu. Ina ua ia taʻua Maria “o lē ua alofateleina,” sa “matuā faateʻia” o ia i ana upu ma taumafaufau i le uiga o lenei faafeiloaʻiga e lē masani ai. (Luka 1:29) Ua alofateleina e ai? E leʻi faatalitalia e Maria e alofateleina o ia e ui i le toʻatele o tagata o loo iai. Ae sa talanoa atu le agelu e faatatau i le mauaina o le finagalo malie o Ieova le Atua. Sa tāua tele lenā mea iā Maria. Peitaʻi, e leʻi mitamitavale o ia ma faauiga sesē le manatu e faapea ua ia maua le finagalo malie o le Atua. Pe afai tatou te taumafai e maua le finagalo malie o le Atua, ia aua neʻi o tatou manatu faamaualuga e faapea ua tatou maua le finagalo malie o le Atua, ma o le a tatou aʻoaʻoina se lesona tāua na manino atoatoa i ai Maria. E tetee le Atua i le faamaualuga, ae na te alofagia ma lagolagoina tagata faatauvaa ma lotomaulalo.—Iakopo 4:6.

Sa manaʻomia e Maria lenā lotomaulalo, auā sa tuu atu e le agelu iā te ia se faaeaga e na te leʻi mafaufauina. Sa faamatala atu e le agelu iā te ia o le a ia fanauina se tama o lē o le a avea ma tagata e sili ona tāua i tagata uma. Na faapea atu Kaperielu: “E foaʻiina atu e Ieova le Atua iā te ia le nofoālii o Tavita lona tamā, ma o le a fai o ia ma tupu i le aiga o Iakopo e faavavau, ma o lona  malo foʻi e leai sona gataaga.” (Luka 1:32, 33) E mautinoa sa iloa lelei e Maria le folafolaga a le Atua, na fai atu iā Tavita i le silia ma le afe tausaga ua mavae—e faapea, o se tasi o lana fanau o le a fai ma tupu e faavavau. (2 Samuelu 7:12, 13) O lana tama la, o le Mesia sa faatalitali i ai tagata o le Atua mo le tele o senituri!

Sa taʻu atu foʻi e le agelu o le a taʻua lana tama o le “Alo o le Silisili Ese.” E mafai faapefea e se fafine faaletagata ona ia fanauina le Alo o le Atua? O le mea moni foʻi, e mafai faapefea e Maria ona ia fanauina mai se tama? Ua uma ona la faamau ma Iosefa ae la te leʻi faaipoipo. O le fesili lenei a Maria i ni upu tuusaʻo: “E faapefea ona tupu lenei mea, auā ma te leʻi feusuaʻi lava ma se tamāloa?” (Luka 1:34) Mātau, na talanoa atu Maria e faatatau i lona tulaga mamā o se taupou, e aunoa ma se mā. Nai lo lea, sa ia faatāuaina lona tulaga mamā. I aso nei, e toʻatele talavou ua naunau e lafoaʻi lo latou tulaga mamā ma e vave lava ona latou faatauemu iā i latou o ē e lē o faia faapea. Ua suia le tulaga o mea i le lalolagi. Peitaʻi, e lē o suia Ieova. (Malaki 3:6) E pei o aso o Maria, e na te faatāuaina i latou o ē e tausisi i ana tapulaa tau amio.—Eperu 13:4.

E ui lava o ia o se auauna faamaoni a le Atua, ae o Maria e lē o se tagata lelei atoatoa. E mafai la faapefea ona ia fanauina se tama e lelei atoatoa, o le Alo o le Atua? Na faamatala atu e Kaperielu e faapea: “E iā te oe le agaga paia, ma e faamalumalu ifo iā te oe le mana o le Silisili Ese. O le mea lea e taʻua ai lē o le a fanau mai, e paia ma o le Alo o le Atua.” (Luka 1:35) O le upu paia, o lona uiga e “mamā.” E pei lava ona masani ai, e tuufaasolo atu e tagata lo latou tulaga lē mamā, po o lo latou tulaga lē lelei atoatoa, i a latou fanau. Peitaʻi, i lenei tulaga, o le a faatinoina e Ieova se vavega tutasi. O le a ia faaliliuina le soifua o lona Alo mai le lagi i le manava o Maria, ona ia faaaogā lea o lona mana galue, po o le agaga paia, e “faamalumalu ifo” iā Maria, e puipuia ai le tama mai le pisia i le agasala. Pe sa talitonu Maria i le folafolaga a le agelu? Na faapefea ona ia tali atu?

Le Tali Atu a Maria iā Kaperielu

E faigatā i tagata e masalosalo, e aofia ai ma nisi o faifeʻau o lotu e faapea mai o Kerisiano, ona talitonu e mafai e se taupou ona ia fanauina se pepe. E tusa ai ma le tele o a latou aʻoaʻoga, ua lē taulau ona latou malamalama i se upu moni e faigofie. E pei ona faaupu ai e Kaperielu e faapea, “e faataunuuina e le Atua ana folafolaga.” (Luka 1:37) Sa talia e Maria upu a Kaperielu o le upu moni, auā o ia o se tamaʻitaʻi talavou e malosi le faatuatua. Peitaʻi, e leʻi talitonu o ia i so o se mea e aunoa ma ni faamaoniga. I le pei o le toʻatele o tagata e mafaufau lelei, na manaʻomia e Maria se faamaoniga e faavae ai lona faatuatua. Sa sauni Kaperielu e faaopoopo atu i le mea ua uma ona iloa e Maria o le upu moni. Sa ia taʻu atu iā Maria lona tauaiga ua loomatua, o Elisapeta, o lē na umi se taimi o iloa o se fafine e pā. Ae na faavavega ona fai e le Atua ina ia mafai ona ia afuafuaina se pepe!

O le ā nei le mea o le a fai e Maria? Ua iai lona tofiga, ma ua iai le faamaoniga e iloa ai o le a faataunuuina e le Atua mea uma na taʻu atu e Kaperielu. E lē tatau ona tatou manatu e faapea o lenei faaeaga o le a lē aumaia ai ni popolega ma  faigatā. O le isi mea, sa tatau iā te ia ona manatu i le la faamau ma Iosefa. Po o le a tumau pea ona manaʻo Iosefa e faaipoipo atu iā te ia, pe afai na te iloa ane ua maʻitō o ia? O le isi mea, e foliga mai e ono avea le tofiga o se tiute tauave e faigatā tele. Sa tatau ona ia tauaveina le soifua o lē e sili ona tāua i foafoaga uma a le Atua—o lona Alo pele e toʻatasi! Sa tatau ona ia tausia o ia a o tamameamea, ma puipuia o ia i se lalolagi amioleaga. O lea la, o se tiute tauave e tāua tele!

Ua faaalia mai i le Tusi Paia e faapea, e oo lava foʻi i tane faamaoni, o nisi taimi e latou te faatalatū ai e amanaʻia ni tofiga faapitoa mai le Atua. Na teena e Mose faapea e lē lelei lana tautala, e mafai ai ona avea o ia ma fofoga fetalai a le Atua. (Esoto 4:10) Na tetee atu Ieremia ma faapea atu o ia o se “tama itiiti,” e laʻitiiti tele e lē mafai ona ia faatinoina le tofiga ua tofia ai o ia e le Atua. (Ieremia 1:6) Ma na sola ese Iona mai le faataunuuina o lona tofiga! (Iona 1:3) Ae faapefea Maria?

A o faagasolo tausaga, ua faaleo mai e ana upu le lotomaulalo ma le usitai. Sa ia faapea atu iā Kaperielu: “Silasila mai! O aʻu o le pologa a Ieova! Ia faia iā te aʻu le mea ua e folafolaina mai.” (Luka 1:38) O le pologa o ia lea e aupito sili ona faatauvaa i auauna; e pulea atoa lona olaga e lona matai. Sa faapena lagona o Maria i lona Matai, o Ieova. Sa ia iloa na malupuipuia o ia i ona aao, auā e faamaoni o ia iā i latou o ē e faamaoni atu iā te ia, ma o le a ia faamanuia iā te ia a o fai ana taumafaiga i le tele e mafai ai, ina ia faatino ai lenei tofiga tāua tele.—Salamo 18:25.

O nisi taimi e tofia ai i tatou e le Atua e fai se mea e foliga mai e faigatā, ma e tatou te lagona e lē mafai ona tatou faia. Peitaʻi, ua ia aumaia iā i tatou i lana Afioga le tele o māfuaaga e faatuatua ai iā te ia, ma tatou faalagolago atu ai i ona aao e pei ona sa faia e Maria. (Faataoto 3:5, 6) Po o le a tatou faia ea faapea? Pe afai tatou te faia faapea, o le a ia tauia i tatou, e ala i le aumaia iā i tatou o māfuaaga e atiaʻe ai se faatuatua malosi faapena iā te ia.

Asiasi Atu iā Elisapeta

Sa telē se aafiaga iā Maria o upu a Kaperielu e faatatau iā Elisapeta. I fafine uma o le lalolagi, o ai e sili atu ona malamalama i lona tulaga? Sa faanatinati atu Maria i atumauga o Iuta, i se malaga pe tusa o le tolu pe fā aso le umi. A o ulufale atu o ia i le fale o Elisapeta ma Sakaria le ositaulaga, sa tauia e Ieova Maria i se faamaoniga maumaututū e faamalosia atili ai lona faatuatua. Sa faalogo atu Elisapeta i le faafeiloaʻi mai a Maria, ma ia lagonaina loa le osooso o le pepe o i lona manava ona o le olioli. Sa faatumuina o ia i le agaga paia ma taʻua Maria o le “tinā o loʻu Alii.” Sa faailoa atu e le Atua iā Elisapeta e faapea, o le a avea le tama a Maria ma ona Alii, le Mesia. E lē gata i lea, sa faagaeeina o ia e faamālō atu iā Maria i lona usiusitai faamaoni, i le faapea atu: “E fiafia foʻi le fafine e talitonu.” (Luka 1:39-45) Ioe, o le a taunuu mea uma na folafola atu e Ieova iā Maria!

Ona talanoa atu loa lea o Maria. O loo faamauina ana upu i le Luka 1:46-55. O le tautalaga pito sili lea ona umi a Maria i faamaumauga a le Tusi Paia, ma e tele ni mea ua faaalia mai ai e faatatau iā te ia. Ua faaalia mai ai lona loto faafetai, le agaga talisapaia, ma ua ia viia Ieova mo le faamanuiaina o ia i le faaeaga o le avea ma tinā o le Mesia. Ua faaalia mai ai le telē o lona faatuatua, e pei ona ia taʻua e lafotuina e Ieova tagata faamaualuluga ma malolosi, ae e fesoasoani i tagata faatauvaa ma matitiva o ē saʻili e auauna atu iā te ia. O loo faaalia mai ai foʻi le tele o lona poto. I se saʻiliʻiliga na faia, e silia i le 20 faamaumauga na ia faasino atu ai i Tusitusiga Eperu!

E manino mai, sa mafaufau loloto Maria i le Afioga a le Atua. Ma sa tumau o ia i le lotomaulalo, e ala i lona tuu atu i le Tusi Paia e faamatalaina lona tulaga, nai lo le faia o ona lava manatu. O le a iai le aso e faaalia ai foʻi e le tama o loo i lona manava le agaga lava foʻi lenā, e ala i le faapea atu: “O mea ou te aʻoaʻoina atu, e lē o oʻu manatu, a o manatu o lē na auina mai aʻu.” (Ioane 7:16) E tāua tele foʻi ona tatou fesili ifo iā i tatou lava: ‘⁠Po o oʻu faaalia se faaaloalo faapena ma le migao mo le Afioga a le Atua? Po o oʻu faalagolago i oʻu lava manatu ma aʻu aʻoaʻoga?’ E manino le tali a Maria.

Sa nonofo faatasi pea Maria ma Elisapeta mo le tolu masina, ma e lē taumatea sa la mauaina  ma saunia le anoanoaʻi o faalaeiauga. (Luka 1:56) Ua faamanatu mai e nei fafine e toʻalua le tāua o faigāuō. Pe afai tatou te saʻili e faauō atu i tagata e alolofa moni i lo tatou Atua o Ieova, e mautinoa o le a tatou tuputupu aʻe faaleagaga ma mafuta vavalalata atu ai iā te ia. (Faataoto 13:20) Mulimuli ane, ua oo i le taimi e toe foʻi ai Maria i lona aiga. O le ā nei le tala a Iosefa pe afai o le a ia iloa ane le tulaga ua iai Maria?

Maria ma Iosefa

E mautinoa e leʻi faatali Maria seʻi iloa uma e tagata o ia ua maʻitō, ona faatoʻā taʻu lea iā Iosefa. E lē taumatea na tatau ona ia talanoa atu iā Iosefa. A o leʻi talanoa atu o ia iā Iosefa, atonu sa ia taumānatu po o le a tali mai faapefea lenei tane amio lelei ma mataʻu i le Atua, i le mea o le a ia taʻu atu iā te ia. E ui i lea, sa ia faalatalata atu iā Iosefa ma taʻu atu iā te ia mea uma na tutupu iā te ia. Atonu o e tau mafaufau i le matuā faalētonu o le mafaufau o Iosefa. Sa manaʻo o ia e talitonuina lenei tamaʻitaʻi e pele iā te ia, peitaʻi o le mea lea ua ia taʻu atu nei iā te ia, e lē o se mea na tupu muamua. E lē o taʻua i le Tusi Paia po o ā ni lagona na oso aʻe i lona mafaufau ae po o le ā foʻi sona manatu. Peitaʻi, o loo taʻua ai e faapea na manaʻo o ia e faateʻa iā Maria, auā sa manatu i tagata ua uma ona faamau ua faaipoipo. Peitaʻi, e leʻi manaʻo o ia e faamāsiasi Maria i luma o tagata pe faasala foʻi, o lea na ia filifili ai loa e faateʻa faalilolilo iā te ia. (Mataio 1:18, 19) E lē taumatea sa mafatia Maria e vaai atu i lenei tane agalelei o nofo tigā i lenei tulaga e leʻi tupu muamua. Ae peitaʻi, e leʻi faaseā ma faitio Maria.

E leʻi faatagaina e Ieova Iosefa e fai le mea na foliga mai e lelei i lona manatu. Sa taʻu atu e le agelu a le Atua iā te ia i se miti e faapea, o le tō a Maria e faavavega. Sa avea lenā mea o se faamāfanafanaga! Ona fai foʻi lea e Iosefa o le mea sa faia e Maria i le amataga—sa ia gaoioi e tusa ai ma le taʻitaʻiga a Ieova. Sa ia faaipoipo atu iā Maria, ma sauni loa e na te faatinoina le tiute tutasi o le tausiaina o le Alo o Ieova.—Mataio 1:20-24.

Ua aʻoaʻo mai ai i inei e ulugalii faaipoipo—ma i latou o mafaufau e faaipoipo—se lesona tāua mai lenei ulugalii talavou mai le 2,000 ua mavae. I le vaai atu o faataunuu e lana avā tiute ma le tausiga faatinā, e mautinoa sa fiafia Iosefa ona sa taʻitaʻia o ia e le agelu a Ieova. Sa iloa e Iosefa le tāua o le faalagolago atu iā Ieova pe a faia ni filifiliga tetele. (Salamo 37:5; Faataoto 18:13) E lē taumatea sa tumau ona ia manatu mamafa ma agalelei, i le faia o faaiʻuga o se ulu o le aiga.

I le isi itu, o le ā e mafai ona tatou taumānatu i ai i le lotomalie o Maria e faaipoipo iā Iosefa? E ui atonu i le taimi muamua sa lē faigofie iā Iosefa ona talitonu i faamatalaga a Maria, ae sa faatalitali pea Maria iā te ia o lē o le a avea ma ulu o le aiga. O se lesona tāua tele foʻi lenā mo avā Kerisiano i aso nei. Ma le manatu mulimuli, o nei mea na tutupu na iloa mai ai e Maria ma Iosefa, le tāua o le i ai o le faamaoni ma le fetalanoaaʻi.

Sa lelei ma mautū le faavae o le faaipoipoga a lea ulugalii talavou. Sa la faasili le alofa iā Ieova, ma naunau e faafiafia o ia i le avea ma ni mātua e tausia lelei o la tiute. O le mea moni, e anoanoaʻi faamanuiaga na taatia mai mo i laʻua—ma e anoanoaʻi foʻi o luʻi. Sa la tulimataʻi atu e tausia aʻe Iesu, o lē o le a tupu aʻe ma avea ma tagata silisili o ē uma na soifua mai i le lalolagi.

[Ata i le itulau 17]

O le alofa i le Atua o le faavae sili lea mo le faaipoipoga