KJO deklaratë zyrtare është nga më të çuditshmet. Është pjesë e një shpalljeje që në spanjisht njihet si el Requerimiento, të cilën, gjatë një pjese të shekullit të 16-të, konkuistadorët spanjollë duhej ta lexonin me zë kur zbarkonin në kontinentet e Amerikës për të pushtuar.

Çfarë u shpallnin konkretisht konkuistadorët vendësve dhe pse?

Pak pasi Kolombi shkeli në kontinentet e Amerikës në vitin 1492, si Spanja, edhe Portugalia pretendonin të drejtën për të sunduar në këto toka të reja. Të dyja e konsideronin papën si përfaqësuesin e Krishtit në tokë, prandaj kërkuan ndihmën e tij për t’i dhënë zgjidhje kësaj çështjeje. Nën drejtimin e tij, kisha i ndau tokat e zbuluara midis Spanjës dhe Portugalisë, me kusht që këto dy vende të dërgonin misionarë për t’u ndërruar fenë vendësve.

Ndërsa pushtimi vazhdonte, monarkia spanjolle u përpoq të ligjëronte bëmat e konkuistadorëve. Spanjollët pretendonin se, meqë papa vepronte në emër të Perëndisë kur ua jepte ato toka, konkuistadorët ishin të lirë t’i hiqnin qafe indigjenët, zotërimet e tyre dhe t’u kufizonin lirinë.

 Spanjollët përpiluan një dokument ku informonin vendësit për vendimin e papës. Vendësve u kërkohej të përqafonin fenë e krishterë dhe t’i nënshtroheshin mbretit të Spanjës. Nëse bënin rezistencë, spanjollët ishin të autorizuar në emër të Perëndisë të bënin një luftë «të drejtë» kundër vendësve.

Kurora spanjolle kërkonte të lexohej dokumenti për të qetësuar ndërgjegjen e për të justifikuar pushtimin kolonial. Konkuistadorët shpesh e lexonin në bordin e anijes para se të mësynin ose në tokë para vendësve që nuk i kuptonin fare gjuhët evropiane. Ndonjëherë e lexonin para kasolleve të braktisura nga tmerri.

Kthimi me forcë në besimin e krishterë bëri që gjaku të shkonte lumë. Për shembull, rreth 2.000 araukanianë i masakruan në një betejë në Kili më 1550. Në lidhje me ata që kishin mbetur, konkuistadori Pedro de Valdivia i tha mbretit: «Dyqind prej tyre u preva duart dhe hundën për mosbindje, duke pasur parasysh se u kisha dërguar shumë korrierë dhe u kisha lexuar [dokumentin] siç më kishte urdhëruar Lartmadhëria juaj.» *

Leximi i dokumentit mund t’u ketë qetësuar ndërgjegjen pushtuesve, por njollosi fenë e spanjollëve. Frati misionar i shekullit të 16-të Bartolomé de las Kasas, një dëshmitar okular i pasojave të këtij dokumenti, shkroi: «Sa i padrejtë, i pafe, skandaloz, i palogjikshëm e absurd ishte ky urdhër! S’ma nxë goja çfarë turpi solli mbi fenë e krishterë.» Kronisti Gonzalo Fernandez de Oviedho u ankua se mizoritë kundër indigjenëve të Amerikës krijuan tek ata një përshtypje shumë të ulët për krishterimin.

A ka faj Perëndia për këto mizori të kryera nga forcat politike e fetare gjoja në emër të tij? Bibla thotë: «Larg qoftë që Perëndia i vërtetë të veprojë me ligësi, që i Plotfuqishmi të veprojë me padrejtësi!»—Jobi 34:10.