Te yu taki ’iya’, meki a tan iya
„Te unu taki ’iya’, dan meki a tan iya. Te unu taki ’nôno’, dan meki a tan nôno.”—MAT. 5:37.
1. San Yesus taki fu sweri di sma e meki èn fu san ede a taki dati?
NOFO TRON tru Kresten no abi fu meki sweri fu gi sma a dyaranti taki san den taki tru. Disi de so fu di den e du san Yesus taki. A taki: „Te unu taki ’iya’, dan meki a tan iya.” Nanga den wortu disi Yesus ben wani sori taki ala ten wan sma musu taki san tru èn a musu du san a taki dati a o du. Fosi Yesus gi a rai disi, a taki: „Un no musu sweri kwetikweti.” A taki disi fu di furu sma abi a gwenti fu sweri aladi den sabi taki den no o du san den pramisi. San wan sma e sori te a sweri fu du wan sani, ma a no e du en? A e sori taki a no de fu frutrow èn na so a e sori taki „na ogriwan” abi krakti na en tapu.—Leisi Mateyus 5:33-37.
2. Fruteri fu san ede a no fowtu ala ten fu meki wan sweri.
2 Yesus no ben wani sori taki a fowtu fu meki sweri. Soleki fa wi si na ini na artikel fosi a wan disi, Yehovah Gado nanga en reti-ati futuboi Abraham ben meki sweri di ben abi fu du nanga prenspari sani. Gado Wèt ben taki tu dati wan sma ben musu meki wan sweri fu lusu son problema (Eks. 22:10, 11; Num. 5:21, 22). Sobun, a kan son leisi taki wan Kresten musu sweri na fesi krutu taki a o taki san tru. Wanwan leisi a kan pasa tu taki wan Kresten e feni en fanowdu fu sweri taki a o du wan sani, noso taki a e taki san tru fu lusu wan problema. Di Yesus ben de na fesi a Grankrutu fu den Dyu, a granpriester ben wani taki Yesus sweri gi en taki a ben o taki san tru. Yesus no ben abi muiti fu du dati. Te den ben e aksi en sani, a ben e piki den san tru (Mat. 26:63, 64). Yesus no ben abi fu sweri noti gi nowan sma, fu di ala ten a ben e taki san tru. Ma fu meki sma frustan krin taki den ben kan bribi san a taki, a ben taki nofo tron: „Fu tru, mi e taigi unu” (Yoh. 1:51; 13:16, 20, 21, 38). Na artikel disi o sori sortu tra sani wi kan leri fu Yesus, Paulus, nanga tra sma di du san den pramisi.
YESUS—A MORO BUN EKSEMPRE
3. San Yesus pramisi Gado na ini begi èn san en hemel Tata piki en?
3 „Luku, mi kon. . . . Mi Gado, mi kon fu du yu wani” (Hebr. 10:7). Na ini a begi disi Yesus pramisi fu du a wani fu Gado. Sobun, a ben o du ala san Gado ben taki fu a pramisi Pikin. A ben o gi pasi srefi taki Satan gi en „mankeri na en bakafutu” (Gen. 3:15). Nowan tra libisma bosroiti fu teki so wan hebi frantwortu na en tapu. Di Yehovah gi piki tapu a begi disi, a sori taki a ben e frutrow en Manpikin dorodoro, aladi a no aksi Yesus fu sweri taki a ben o du san a pramisi.—Luk. 3:21, 22.
4. San Yesus du fu sorgu taki ala sani pasa soleki fa a pramisi?
4 Ala ten Yesus ben e du san a taki. Noiti a gi pasi taki wan sani puru en prakseri na a wroko di en Papa ben gi en fu du. A tan preiki a bun nyunsu fu Gado Kownukondre èn a tan meki den sma di Gado hari kon, tron disipel (Yoh. 6:44). Bijbel e sori krin taki Yesus du trutru san a pramisi Gado. Wi e leisi: „Awinsi o furu den pramisi fu Gado de, den tron Iya nanga yepi fu en” (2 Kor. 1:20). Iya, Yesus na a moro bun eksempre fu wan sma di du san a pramisi en Tata. Meki wi luku na eksempre fu wan tra sma di ben du ala muiti fu de leki Yesus.
PAULUS—WAN MAN DI DU SAN A TAKI
5. Fu san ede Paulus na wan bun eksempre gi wi?
5 „San mi musu du, Masra?” (Tori 22:10) Disi na san Saulus taki di Masra Yesus kon na en na ini wan fisyun fu taigi en taki a musu tapu fu frufolgu den Kresten. Baka di disi pasa, Saulus ben abi berow, a dopu èn a teki a spesrutu wroko na en tapu fu go fruteri den trakondre sma fu Yesus. Bakaten sma kon sabi Saulus leki Paulus. En heri libi langa a kari Yesus en „Masra” èn a tan gi yesi na en (Tori 22:6-16; 2 Kor. 4:5; 2 Tim. 4:8). Paulus no ben de leki tra sma di ben kari Yesus Masra tu. Yesus taki fu den sma disi: „Fu san ede unu e kari mi ’Masra! Masra!’, ma unu no e du den sani di mi taki?” (Luk. 6:46) Te sma e kari Yesus Masra, dan Yesus wani taki den musu du san den taki dati den o du, neleki fa Paulus du dati.
6, 7. (a) Fu san ede Paulus no go wantewante na Korente? (b) Son sma ben feni taki den no kan frutrow Paulus. Fu san ede a sani dati no ben bun? (c) Fa wi musu denki fu den wan di e teki fesi na ini a gemeente?
6 Paulus preiki a Kownukondre boskopu fayafaya na ini heri Pikin Asia nanga Europa. A seti furu gemeente drape èn a ben Gal. 1:20). Son sma fu a gemeente na ini Korente ben feni taki den no kan frutrow Paulus. Fu sori den taki a no e lei, Paulus taki: „San wi e taigi unu de tru, unu kan frutrow Gado. Wi no e taigi unu Iya fosi, èn Nôno baka dati” (2 Kor. 1:18). Di Paulus skrifi a sani disi, a no ben de na ini Efeise moro. A ben de na ini Masedonia èn baka dati a ben o go na Korente. Ma na a bigin a no ben abi na prakseri fu go na Masedonia fosi. Na Korente a ben o go (2 Kor. 1:15, 16). Ma son leisi a de fanowdu fu kenki san yu abi na prakseri fu du. Fu eksempre, son leisi den kring-opziener na ini a ten disi musu kenki den dei te den o go na son gemeente. Ma den no e kenki den dei fu go du den eigi sani noso sani di no prenspari. Den e kenki den soso te dati de fanowdu trutru. Na so a ben de tu nanga Paulus. A no ben go wantewante na a gemeente fu Korente, fu di dati ben o moro bun gi den. Fa so?
e go luku den doronomo. Son leisi a ben feni taki a ben de fanowdu fu sweri taki den sani di a ben skrifi tru (7 Di Paulus ben de na ini Efeise, a yere taki problema ben de na ini a gemeente fu Korente. Wánfasi no ben de na mindri den brada nanga sisa, èn den ben e gi pasi taki wan sma na ini a gemeente ben e du hurudu (1 Kor. 1:11; 5:1). Na ini a fosi brifi di Paulus skrifi gi den Korentesma, a gi den seryusu rai fu yepi den lusu den problema fu den. Dan Paulus kenki prakseri. Na presi fu teki wan sipi di ben o go langalanga fu Efeise na Korente, Paulus bosroiti fu gi den brada na ini a gemeente ten fu du san a taigi den fu du. Na so a gemeente ben o kisi moro deki-ati te a ben o go na den. Na ini a di fu tu brifi di Paulus skrifi, a sori krin taki na fu dati ede a no go wantewante na Korente. A taki: „Mi no kon na Korente ete, fu di mi no wani meki unu firi moro sari. Meki Gado de mi kotoigi na ini a tori disi èn meki fluku kon na mi tapu efu a sani disi no tru” (2 Kor. 1:23). Noiti wi musu de leki den sma di ben e krutu Paulus. Na presi fu dati, wi musu abi dipi lespeki gi den wan di e teki fesi na ini a gemeente. Fu taki en krin, wi alamala musu du san wi taki, neleki Paulus di ben teki na eksempre fu Krestes.—1 Kor. 11:1; Hebr. 13:7.
TRA SMA DI DE MOI EKSEMPRE GI WI
8. Fu san ede Rebeka de wan bun eksempre gi wi?
8 „Mi wani go” (Gen. 24:58). Na disi Rebeka taki di en mama nanga den brada fu en aksi en efu a wani tron a wefi fu Isak, a manpikin fu Abraham. A srefi dei dati, Rebeka ben o abi fu gowe libi en oso nanga wan man di a no ben sabi. Den ben o go na wan presi di ben de 800 kilometer moro fara (Gen. 24:50-58). Rebeka du san a taki. A tron wan bun wefi gi Isak èn a tan dini Gado nanga en heri ati. A gowe libi en kondre, èn en heri libi langa a tan na ini tenti na ini a Pramisi Kondre. Gado blesi en fu di a du san a taki. A tron wan afo fu a pramisi Pikin, Yesus Krestes.—Hebr. 11:9, 13.
9. Fu san ede Rut de wan bun eksempre gi wi?
9 „Nôno, wi wani go nanga yu na a pipel fu yu” (Rut 1:10). Na disi den Moab uma Rut nanga Orpa ben taigi Naomi, a mama fu den masra fu den. Ala den dri uma disi masra ben dede kaba èn Naomi ben e drai go baka na Betlehem. Di den ben e gowe fu Moab, Naomi tan taigi den uma fu go baka na den oso, èn te fu kaba Orpa du dati. Ma Rut no go, soleki fa a ben taki kaba. (Leisi Rut 1:16, 17.) Rut tan nanga Naomi en heri libi langa. Noiti moro a drai go baka na en famiri èn na den falsi gado di a ben e anbegi na ini Moab. A tan dini Yehovah en heri libi langa èn Yehovah blesi en fu dati ede. A tron wan fu den feifi uma di a Bijbel skrifiman Mateyus e kari leki afo fu Krestes.—Mat. 1:1, 3, 5, 6, 16.
10. Fu san ede Yesaya de wan bun eksempre gi wi?
10 „Dya mi de! Seni mi” (Yes. 6:8). Yesaya taki a sani disi, baka di a si wan moi fisyun pe Yehovah e sidon na tapu en kownusturu na tapusei fu a tempel na Israel. Di Yesaya ben e luku a fisyun disi, a yere Yehovah taki: „Suma sa de wi boskopuman? Suma mi sa seni?” Yehovah ben aksi suma ben wani tyari a boskopu fu en go na a trangayesi pipel fu en. Di Yesaya taki: „Dya mi de! Seni mi”, a ben sori taki a ben de klariklari fu du a wroko fu Yehovah. Na dati a du tu. Moro leki 46 yari langa a dini leki profeiti fu Gado. A ben e warskow a trangayesi pipel taki Yehovah ben o strafu den. A ben taigi den tu taki bakaten Yehovah ben o tyari den go baka na a kondre fu den pe a ben o seti a tru anbegi baka.
11. (a) Fu san ede a prenspari trutru fu du san wi taki noso pramisi? (b) Kari wan tu eksempre fu sma di no du san den taki.
11 Fu san ede Yehovah meki sma skrifi den tori disi na ini Bijbel? O prenspari a de taki wi du trutru san wi taki noso pramisi? Bijbel e warskow wi taki sma di „no e du san den pramisi . . . musu dede” (Rom. 1:31, 32). Den Bijbel tori fu Farao fu Egepte, Kownu Sedekia fu Yuda, èn Ananias nanga Safira, na eksempre di e sori krin san e pasa te wan sma pramisi wan sani, ma a no e du dati. Sani no waka bun gi den kwetikweti èn den de leki warskow gi wi.—Eks. 9:27, 28, 34, 35; Esek. 17:13-15, 19, 20; Tori 5:1-10.
12. San o yepi wi fu du san wi taki?
12 Na ini „den lasti dei” disi, furu sma ’no e tai hori na trawan’. ’A gersi leki den e dini Gado fayafaya, ma a libi fu den e sori taki dati no de so’ (2 Tim. 3:1-5). Wi musu du ala san wi man fu no bumui nanga den sma disi. Na presi fu dati, wi musu kon makandra doronomo nanga den sma di e pruberi ala ten fu du san den taki.—Hebr. 10:24, 25.
A MORO PRENSPARI PRAMISI DI YU MEKI
13. San na a moro prenspari pramisi di wan bakaman fu Yesus Krestes meki?
13 A moro prenspari pramisi di wan sma kan meki, na fu pramisi Gado taki a o du en wani ala ten. Den sma di wani tron disipel fu Yesus e kisi dri leisi na okasi fu taki efu trutru den wani du ala san wan bakaman fu Krestes musu du (Mat. 16:24). Te wan sma wani tron wan preikiman di no dopu ete, dan tu owruman o taki nanga en èn den o aksi en: „Yu wani de wan Kotoigi fu Yehovah trutru?” Bakaten te a sma go na fesi èn a wani teki dopu, den owruman o taki nanga en baka èn den o aksi en: „Yu ben gi yusrefi abra na Gado na ini begi?” Te fu kaba, na a dei te a o teki dopu, den e aksi ibri sma di wani teki dopu, a sani disi: „Yu abi berow fu yu sondu fu di yu poti bribi na ini a srakti-ofrandi fu Yesus Krestes, èn yu gi yusrefi abra na Yehovah fu du a wani fu en?” Dan den sma disi kan taki „Iya” na fesi ala sma fu sori taki den pramisi Gado fu du en wani den heri libi langa.
14. San wi musu aksi wisrefi ten na ten?
14 Awinsi yu no dopu langa, noso awinsi yu e dini Gado furu yari kaba, a bun fu aksi yusrefi den sani disi ten na ten: ’A de so taki te now ete mi e hori misrefi na a moro prenspari pramisi di mi meki, soleki fa Yesus ben du dati? A de so taki te now ete mi e gi yesi na Yesus, fu di mi e poti a preikiwroko èn a wroko fu meki disipel na a fosi presi na ini mi libi?’—Leisi 2 Korentesma 13:5.
15. Na sortu tra okasi a prenspari tu fu du san yu pramisi?
15 Efu wi wani hori wisrefi na a sani di wi pramisi Gado di wi gi wisrefi abra na en, dan wi musu hori wisrefi na tra prenspari pramisi tu. Fu eksempre, efu yu trow, dan yu musu lobi èn sorgu yu trowpatna soleki fa yu ben pramisi tapu yu trowdei. Efu yu e du bisnis èn yu poti yu nen na tapu wan kontrakti, dan yu musu du san yu pramisi na ini a kontrakti. A srefi sani yu musu du te yu poti yu nen fu du son sani gi a gemeente noso gi na organisâsi. Kande wan sma gi yu wan kari fu kon nyan nanga en wan dei èn yu taki dati yu o go. Efu wan tra sma gi yu wan kari fu go na en na a srefi dei èn na a srefi ten, dan yu no musu kenki prakseri soso fu di yu feni taki a kari dati moro bun. Sosrefi, efu yu pramisi wan sma na ini a preikiwroko taki yu o go baka na en, dan yu musu du dati tu. Efu yu e du dati, dan Yehovah o blesi a diniwroko fu yu.—Leisi Lukas 16:10.
YESUS, WI GRANPRIESTER NANGA KOWNU, KAN YEPI WI
16. San wi musu du efu wi no du san wi pramisi?
16 Bijbel taki dati wi leki sondu sma „e sondu furu tron”, spesrutu nanga wi mofo (Yak. 3:2). San wi musu du efu wi si taki wi no du san wi pramisi? A Wèt di Gado gi Israel ben sori taki wan sma ben sondu efu a taki sani „sondro fu prakseri fosi”. Ma toku a ben kan kisi pardon (Lef. 5:4-7, 11). Efu wan Kresten no du san a pramisi, a kan kisi pardon tu. Efu wi e taigi Yehovah krin taki wi no du san wi pramisi, dan a kan abi sari-ati nanga wi èn a kan gi wi pardon. Wi Granpriester Yesus Krestes kan yepi wi fu meki en bun baka nanga Gado (1 Yoh. 2:1, 2). Ma efu wi wani taki Gado feni wi bun, wi musu sori taki wi abi berow trutru. A kan pasa son leisi taki wi no du san wi pramisi, ma wi no musu meki a sani disi tron wan gwenti. Efu wi no du san wi pramisi, dan wi musu du ala muiti fu meki sani kon bun baka (Odo 6:2, 3). Ma a moro bun fu denki bun, fosi wi pramisi wan sani di wi no o man du kande.—Leisi Preikiman 5:2.
17, 18. Sortu moi howpu de gi ala sma di e meki muiti fu du san den pramisi?
17 Den anbegiman fu Yehovah di e meki muiti fu du san den pramisi, abi wan moi howpu. Den 144.000 salfuwan o libi na hemel èn den no o man dede noiti moro. Drape den o tiri ’wán dusun yari, leki kownu makandra nanga Yesus’ na ini a Kownukondre fu en (Openb. 20:6). Milyunmilyun tra sma o libi na ini wan paradijs na grontapu. Na a ten dati te Krestes o tiri leki Kownu fu Gado Kownukondre, a o yepi den, so taki te fu kaba den skin nanga den frustan no abi sondu moro.—Openb. 21:3-5.
18 Na a kaba fu den dusun yari te Yesus o tiri, libisma o kisi wan lasti tesi. Soso den sma di pasa a tesi dati o man libi na ini wan paradijs pe ala sma o man frutrow makandra ala ten (Openb. 20:7-10). Ala sma di o libi na a ten dati o du san den pramisi. Den o abi den srefi fasi leki Yehovah, wi lobi-ati hemel Tata, di de „a Gado di no e fruteri lei”.—Ps. 31:5.