BOTHATA: Bo-ralipolotiki le baruti ba ’nile ba phatlalatsa molaetsa o khahlanong le Bibele. Hangata ba ne ba sebelisa matla a bona ho thibela batho ho ba le Bibele, ho e ngola kapa ho e fetolela. Nahana ka mehlala ena e ’meli:

• Hoo e ka bang ka selemo sa 167 pele ho mehla ea Jesu: Morena oa Mogerike ea bitsoang Antiochus Epiphanes, ea neng a qobella Bajuda hore ba latele bolumeli ba Segerike, o ile a laela hore Mangolo ’ohle a Seheberu a senngoe. Rahistori e mong o ile a re baromuoa ba hae ba ne ba “tabola meqolo ea Molao hohle moo ba neng ba e fumana teng ’me ba bolaea motho e mong le e mong ea neng a bala Bibele.”

• Ho tloha lilemong tsa bo-500 ho ea ho 1500: Baruti ba bang ba Mak’hatholike ba neng ba halefisitsoe ke hore ebe batho ba ne ba ruta Bibele ho e-na le ho ruta lithuto tsa K’hatholike, ba ne ba re batho ba balang Mangolo a mang ntle le Lipesaleme ka Selatine ba lumela ntho e ’ngoe le e ’ngoe. Mokhatlo o mong oa kereke o ile oa laela hore banna ba kereke ba “batle batho ba balang Bibele . . . ka hore ba ee matlong ’ohle moo ba neng ba belaella hore ba na le eona. . . . Ba thuhe ntlo eo ba fumanang motho ea balang Bibele ho eona.”

Hoja batho bao ba ile ba atleha, re ka be re se na Bibele kajeno.

BIBELE E NTSE E LE TENG: Le hoja Morena Antiochus a ne a hlile a batlana le batho ba balang Bibele Iseraele, Bajuda ba ne ba se ba hasane le linaheng tse ling. Ha e le hantle, litsebi li hakanya hore lilemong tsa bo-1 ho ea ho 100, Bajuda ba bangata ba ne ba se ba lula linaheng tse ka thōko ho Iseraele. Bajuda ba ne ba boloka likopi tsa Mangolo ka lisynagogeng tsa bona, e leng Mangolo a ileng a sebelisoa ke meloko e ba latelang hammoho le Bakreste.—Liketso 15:21.

Le hoja lilemong tsa bo-500 ho ea ho 1500 batho ba ratang Bibele ba ne ba hlorisoa, ka sebete ba ile ba tsoela pele ho e fetolela le ho e kopitsa. Ho ka etsahala hore ebe libuka tse ling tsa Bibele li ne li fumaneha ka lipuo tse 33 lilemong tsa bo-1450, le pele ho e-ba le mechine e printang e tsoetseng pele! Ka mor’a moo, Bibele e ile ea fetoleloa le ho hatisoa ka potlako.

MELEMO E BILE EFE?: Le hoja marena a matla le baruti ba ne ba tšosa batho hore ba se ke ba bala Bibele, ke buka e hatisoang le ho fetoleloa ho feta buka leha e le efe. E thusitse batho hore ba etse melao ea linaha tsa habo bona ’me e boetse e ba thusitse hore ba ntlafatse puo le bophelo ba bona.