1, 2. Kwa nini Paulo aliwaandikia barua Wakristo Waebrania?

ULIKUWA mwaka wa 61 W.K. Makutaniko ya Kikristo nchini Israeli yalikuwa yakifurahia amani ya kadiri. Ingawa mtume Paulo alikuwa mfungwa huko Roma, alitarajia kuachiliwa baada ya muda mfupi. Mwandamani wake, Timotheo, alikuwa ametoka tu kuachiliwa, nao walipanga kuwatembelea Wakristo wenzao huko Yudea. (Ebr. 13:23) Hata hivyo, baada ya miaka mitano, Yerusalemu ‘lingezingirwa na majeshi yaliyopiga kambi,’ kama vile Yesu alivyotabiri. Wakristo wa Yudea, na hasa wale walioishi Yerusalemu, wangepaswa kuchukua hatua bila kukawia. Yesu aliwaonya kwamba wangehitaji kukimbia baada tu ya kuona matukio hayo yakianza kutimia.—Luka 21:20-24.

² Kwa miaka 28 tangu Yesu atoe unabii huo, Wakristo waaminifu walioishi Israeli walikuwa wamekabili upinzani na mateso makali, lakini waliendelea kuwa waaminifu. (Ebr. 10:32-34) Hata hivyo, Paulo alijua kwamba muda mfupi baadaye wangekabili jaribu kubwa zaidi la imani. (Mt. 24:20, 21; Ebr. 12:4) Alitaka wawe tayari kwa ajili ya jambo lolote ambalo huenda lingetokea. Wangehitaji kuwa na uvumilivu na imani  yenye nguvu—imani ambayo ingeweza kuhifadhi hai nafsi zao. (Soma Waebrania 10:36-39.) Kwa hiyo, Paulo alichochewa na roho ya Yehova kuwaandikia barua ndugu na dada hao wapendwa ili kuwasaidia kufanya hivyo. Sasa, barua hiyo inajulikana kama kitabu cha Waebrania.

3. Kwa nini tunapaswa kupendezwa na kitabu cha Waebrania?

³ Sisi sote tunapaswa kupendezwa na mambo ambayo Paulo aliwaandikia Waebrania katika karne ya kwanza. Kwa nini? Kwa sababu tunakabili hali kama ya Wakristo hao. Katika nyakati hizi za “hatari zilizo ngumu kushughulika nazo,” watu wa Yehova wamekabili upinzani na mateso ya kila aina. (2 Tim. 3:1, 12) Bila shaka, tumethibitisha kwamba tuna upendo na imani thabiti. Leo, wengi wetu tunaishi wakati ambapo kuna amani ya kadiri na hatukabili mateso ya moja kwa moja. Hata hivyo, kama vile Wakristo katika siku za Paulo, hatupaswi kusahau jambo hili muhimu: hivi karibuni tutakabili jaribu kubwa zaidi la imani!—Soma Luka 21:34-36.

4. Andiko la mwaka 2016 ni lipi, na kwa nini linafaa?

⁴ Ni nini kitakachotusaidia tujitayarishe kwa ajili ya matukio ambayo yatatukia hivi karibuni? Paulo anataja mambo mengi katika kitabu cha Waebrania ambayo yatatusaidia kuimarisha imani yetu. Jambo moja muhimu linakaziwa katika mstari wa kwanza wa sura ya mwisho ya barua hiyo. Mstari huo umechaguliwa kuwa andiko la mwaka 2016. Unatuhimiza hivi: “Upendo wenu wa kindugu na uendelee.”—Ebr. 13:1.

5. Upendo wa kindugu ni nini?

⁵ Inamaanisha nini kuwa na upendo wa kindugu? Neno la Kigiriki ambalo Paulo alitumia, phi·la·del·phiʹa, linapotafsiriwa neno kwa neno linamaanisha “kumpenda ndugu.” Upendo wa kindugu ni aina ya upendo unaohusisha uhusiano wa karibu, hisia nyororo na za ndani sana kama zile tunazomwonyesha mshiriki wa familia au rafiki wa karibu. (Yoh. 11:36) Hatujifanyi kuwa ndugu na dada—sisi ni ndugu na dada. (Mt. 23:8) Hisia zetu za ndani zinafafanuliwa vizuri kwa maneno haya: “Katika upendo wa kindugu iweni na upendo mwororo kwa mtu na mwenzake. Katika kuonyeshana heshima iweni wa kwanza.” (Rom. 12:10) Upendo huo pamoja na upendo unaoongozwa na kanuni, a·gaʹpe, huwasaidia watu wa Mungu wawe na urafiki wa karibu sana.

6. Upendo wa kindugu unamaanisha nini kwa Wakristo?

⁶ Kulingana na msomi mmoja, maneno “‘upendo wa kindugu’ yanapatikana mara chache sana katika machapisho yasiyo ya Kikristo.” Nyakati fulani, Wayahudi walitumia neno “ndugu” kumaanisha mtu yeyote katika taifa lao ambaye hakuwa mshiriki wa familia au wa ukoo. Lakini maana ya neno hilo haikuhusisha kamwe watu wa mataifa. Hata hivyo, Wakristo wa kweli wanawapenda waabudu wenzao haidhuru wanatoka nchi gani. (Rom. 10:12) Sisi sote ni ndugu na Yehova ametufundisha kuwa na upendo wa kindugu. (1 The. 4:9) Hivyo basi, kwa nini ni muhimu tuendeleze upendo wetu wa kindugu?

7. (a) Ni sababu gani muhimu zaidi inayotufanya tuwe na upendo wa kindugu? (b) Taja sababu nyingine inayoonyesha umuhimu wa kuimarisha upendo wetu.

⁷ Sababu muhimu zaidi ni kwamba Yehova anataka tuwe na upendo wa kindugu. Hatuwezi kudai kwamba tunampenda  Mungu wakati hatutaki kuwapenda ndugu zetu. (1 Yoh. 4:7, 20, 21) Sababu nyingine ni kwamba tunawahitaji ndugu zetu, hasa tunapokabili hali ngumu. Paulo alijua kwamba baada ya muda mfupi baadhi ya Wakristo Waebrania ambao aliwaandikia barua wangelazimika kuacha nyumba na mali zao. Yesu alieleza jinsi ambavyo hali zingekuwa ngumu wakati huo. (Marko 13:14-18; Luka 21:21-23) Hivyo kabla ya wakati huo kufika, Wakristo hao walihitaji kuimarisha zaidi upendo wao.—Rom. 12:9.

8. Tunapaswa kufanya nini sasa kabla ya dhiki kuu kuanza?

⁸ Hivi karibuni, zile pepo za uharibifu za dhiki kuu zaidi katika historia ya wanadamu zitaachiliwa. (Marko 13:19; Ufu. 7:1-3) Hivyo, tutahitaji kutii ushauri huu ulioongozwa na roho ya Mungu: “Nendeni, watu wangu, ingia katika vyumba vyako vya ndani, na ufunge milango nyuma yako. Jifiche kwa kitambo kidogo mpaka hukumu itakapopita.” (Isa. 26:20) Huenda “vyumba vya ndani” vinamaanisha makutaniko yetu. Hapo ndipo tunakusanyika tukiwa ndugu na dada ili kumwabudu Yehova. Hata hivyo, haitoshi tu kukusanyika pamoja kwa ukawaida. Paulo aliwakumbusha Wakristo Waebrania kwamba walipaswa kutumia fursa hizo kuchocheana katika “upendo na matendo mazuri.” (Ebr. 10:24, 25) Tunapaswa kusitawisha upendo wa kindugu sasa, kwa kuwa utatusaidia kushinda majaribu au hali yoyote ngumu inayoweza kutokea wakati ujao.

9. (a) Tuna fursa gani za kuonyesha kwamba tunawapenda ndugu zetu? (b) Toa mifano inayoonyesha kwamba watu wa Yehova wana upendo wa kindugu.

⁹ Hata kabla ya dhiki kuu kuanza, bado tunahitaji kuwa na upendo wa kindugu. Ndugu zetu wengi wameathiriwa vibaya na matetemeko ya ardhi, mafuriko, vimbunga, tsunami, au majanga mengine ya asili. Baadhi ya ndugu zetu wanavumilia upinzani na mateso. (Mt. 24:6-9) Zaidi ya hayo, kila siku tunakabili matatizo ya kiuchumi kwa kuwa bado tungali katika mfumo huu mwovu wa mambo. (Ufu. 6:5, 6) Kadiri matatizo hayo yanavyoongezeka, ndivyo tunavyopata fursa za kuonyesha jinsi tunavyowapenda ndugu zetu. Ingawa ‘upendo wa watu wengi zaidi unapoa,’ sisi tunahitaji kuthibitisha kwamba upendo wetu wa kindugu unaendelea.—Mt. 24:12. ^[1]

10. Tutachunguza nini?

¹⁰ Licha ya matatizo tunayokabili, tunawezaje kuhakikisha kwamba upendo wetu wa kindugu unaendelea? Tunawezaje kuwathibitishia ndugu zetu kwamba tunawapenda? Baada ya kusema, “upendo wenu wa kindugu na uendelee,” mtume Paulo alitaja njia kadhaa ambazo Wakristo wanaweza kufanya hivyo. Acheni sasa tuchunguze njia sita kati ya hizo.

11, 12. Ukaribishaji wageni unamaanisha nini? (Tazama picha mwanzoni mwa makala hii.)

¹¹ “Msisahau ukaribishaji-wageni.” (Soma Waebrania 13:2.) Neno la lugha ya awali linalotafsiriwa “ukaribishaji-wageni” linamaanisha “kuwatendea kwa fadhili watu tusiowajua.” Huenda maneno hayo yanatukumbusha mfano wa Abrahamu na Loti. Wanaume hao waliwatendea kwa fadhili wageni ambao hawakuwajua. Kumbe wageni hao walikuwa malaika! (Mwa. 18:2-5; 19:1-3) Paulo aligusia mifano hiyo ili kuwatia moyo Wakristo Waebrania waonyeshe upendo wa kindugu kwa kuwa wakaribishaji wageni.

¹² Je, tunaonyesha sifa hiyo kwa kuwaalika wengine nyumbani kwetu kwa ajili ya mlo au ushirika na kutiana moyo?  Hatuhitaji mambo mengi au kutumia pesa nyingi ili tuonwe kuwa wakaribishaji wageni; wala tusingependa kuwaalika wale tu wanaoweza kutulipa kwa njia fulani. (Luka 10:42; 14:12-14) Tunapaswa kuwa na lengo la kuwatia moyo ndugu zetu, na si kuwasisimua. Je, tunamkaribisha kwa shangwe mwangalizi wetu wa mzunguko na mke wake hata kama hatuwajui vizuri? (3 Yoh. 5-8) Licha ya shughuli nyingi na mikazo ya maisha ya kila siku, ni muhimu sana ‘tusisahau ukaribishaji-wageni.’

13, 14. Tunawezaje ‘kuwakumbuka wale walio katika vifungo vya gereza’?

¹³ “Wakumbukeni wale walio katika vifungo vya gereza.” (Soma Waebrania 13:3.) Paulo alipoandika maneno hayo, hakuwa akimaanisha mfungwa yeyote tu gerezani. Badala yake, alimaanisha akina ndugu waliofungwa kwa sababu ya imani yao. Yeye mwenyewe alikuwa ametumikia kifungo cha gereza kwa miaka minne hivi alipowaandikia maneno hayo Wakristo Waebrania. (Flp. 1:12-14) Aliwapongeza akina ndugu kwa sababu ‘waliwasikitikia wale waliokuwa gerezani.’ (Ebr. 10:34) Baadhi ya akina ndugu walimsaidia Paulo moja kwa moja alipokuwa gerezani, hata hivyo Wakristo Waebrania walikuwa mbali na Paulo. Basi wangewezaje kumkumbuka? Wangefanya hivyo kwa kusali kwa bidii kwa niaba yake.—Ebr. 13:18, 19.

¹⁴ Leo pia, huenda tuko mbali na ndugu zetu waliofungwa gerezani. Labda hatuwezi kuwasaidia kwa njia ya moja kwa moja kama wanavyofanya Mashahidi wanaoishi karibu nao. Hata hivyo, tunaweza kuonyesha huruma na upendo wa kindugu kwa kuwakumbuka sikuzote ndugu hao waaminifu, kuwataja katika sala zetu na kumsihi Yehova kwa niaba yao. Kwa mfano, tunawakumbuka ndugu na dada, na nyakati nyingine watoto, ambao wamefungwa nchini Eritrea, wakiwemo ndugu watatu—Paulos Eyassu, Isaac Mogos, na Negede Teklemariam—ambao mpaka sasa wamefungwa kwa zaidi ya miaka 20.

15. Tunawezaje kuheshimu ndoa zetu?

¹⁵ “Ndoa na iheshimiwe kati ya wote.” (Soma Waebrania 13:4.) Tunaweza pia kuonyesha upendo wa kindugu kwa kuendelea kuwa safi kiadili. (1 Tim. 5:1, 2) Kwa mfano, ikiwa mtu amefikia “hatua ya kudhuru na kuziingilia haki” za ndugu au dada au mshiriki wa familia fulani kwa kufanya naye uasherati, hilo lingevunja uaminifu ambao ndio msingi wa upendo wa kindugu. (1 The. 4:3-8) Zaidi ya hilo, hebu wazia mke angehisije baada ya kugundua kuwa mume wake amemsaliti kwa kutazama ponografia. Je, mwenendo huo ungeonyesha kwamba anampenda mke wake na kuheshimu mpango wa ndoa?—Mt. 5:28.

16. Kuridhika kunatusaidiaje kuwa na upendo wa kindugu?

¹⁶ ‘Ridhikeni na vitu vya sasa.’ (Soma Waebrania 13:5.) Kuwa na imani katika Yehova kunatusaidia turidhike, kwa kuwa kunatufanya tuwe na maoni yaliyosawazika kuhusu vitu vya kimwili. (1 Tim. 6:6-8) Kunatusaidia tutambue kwamba uhusiano wetu na Yehova pamoja na ndugu zetu Wakristo ni muhimu kuliko pesa au vitu vya kimwili. Mtu aliyeridhika halalamiki, hanung’uniki, hatafuti makosa, hana wivu na si mwenye pupa, kwa kuwa sifa hizo zinaweza kudhoofisha upendo wa kindugu. Kinyume chake, kuridhika huchochea roho ya ukarimu.—1 Tim. 6:17-19.

17. ‘Kuwa hodari’ kunatusaidiaje kuonyesha upendo wa kindugu?

¹⁷ ‘Iweni hodari.’ (Soma Waebrania 13:6.) Kumtumaini Yehova kunatufanya tuwe hodari haidhuru tunakabili changamoto gani. Uhodari huo, unatusaidia tuwe  na mtazamo unaofaa. Upendo wetu wa kindugu pamoja na mtazamo huo, utatusaidia kuwajenga na kuwafariji waabudu wenzetu. (1 The. 5:14, 15) Hata ulimwengu utakapokabili giza zito wakati wa dhiki kuu, tutasimama “wima na kuinua vichwa [vyetu],” tukijua kwamba ukombozi wetu unakaribia.—Luka 21:25-28.

18. Tunaweza kufanya nini ili kuonyesha kwamba tunawapenda wazee wa kutaniko letu?

¹⁸ “Wakumbukeni wale ambao wanaongoza.” (Soma Waebrania 13:7, 17.) Tunapofikiria kazi kubwa ambayo wazee wanafanya kwa ajili yetu, bila malipo yoyote, tunachochewa kuwapenda na kuwathamini zaidi. Tusingependa kamwe kufanya jambo litakalosababisha wapoteze shangwe yao au waugue. Badala yake, tungependa kutii na kujitiisha, na hivyo kuonyesha kwamba tunawafikiria “kwa njia inayozidi ile ya kawaida katika upendo kwa sababu ya kazi yao.”—1 The. 5:13.

19, 20. Tunawezaje kuendelea kuonyesha upendo wa kindugu kwa ukamili zaidi?

¹⁹ Bila shaka watu wa Yehova wanajulikana sana kwa upendo wao wa kindugu. Paulo alitambua jambo hilo katika siku zake. Hata hivyo, aliwachochea Wakristo wenzake ‘waendelee kufanya hivyo kwa kipimo kamili zaidi.’ (1 The. 4:9, 10) Naam, sikuzote tuna fursa za kuboresha sifa hiyo!

²⁰ Kwa hiyo, kila tunapotazama andiko letu la mwaka, acheni pia tutafakari maswali haya: Je, ninaweza kuboresha sifa ya ukaribishaji wageni? Ninaweza kuwakumbukaje ndugu zangu walio gerezani? Je, ninaheshimu mpango wa Mungu wa ndoa? Ni nini kitakachonisaidia niwe mwenye kuridhika? Ninawezaje kumtumaini zaidi Yehova? Ninawezaje kushirikiana kwa ukamili zaidi na wale wanaoongoza? Tukijitahidi kufanyia kazi mambo hayo sita, andiko letu la mwaka halitakuwa ishara tu kwenye ukuta wa Jumba letu la Ufalme. Bali litatukumbusha kutii himizo hili: “Upendo wenu wa kindugu na uendelee.”—Ebr. 13:1.