MARA nyingi pusi wenye wanaishi nyumbani hawalale usiku. Inaonekana kuwa ndevu zao zinawasaidia kutambua vitu vyenye kuwa karibu, na kuwinda wanyama wengine, zaidi sana wakati wa usiku.

Fikiria jambo hili: Ndevu za pusi zinabana juu ya ngozi nyembamba zenye kuwa na sehemu nyingi za mwisho wa mishipa inayopeleka habari kwenye ubongo. Mishipa hiyo inaweza kutambua hata wakati hewa inapiga kidogo tu. Kwa hiyo, pusi wanaweza kutambua kama kuna kitu fulani karibu nao bila hata kukiona. Bila shaka, hilo linawasaidia katika giza.

Kwa sababu ndevu zinaweza kutambua vitu vyenye kuwa karibu, pusi anazitumia ili kujua mwendo na mahali kunapatikana kitu ao munyama fulani wa kuwinda. Pia ndevu zinasaidia pusi kupima ukubwa wa tundu fulani mbele ajaribu kupita ndani. Kitabu kimoja kinasema kama “uwezo wa ndevu za pusi unajulikana kwa sehemu tu; lakini inajulikana kama ikiwa ndevu hizo zinakatwa, pusi anapoteza uwezo wake kwa muda fulani.” (Encyclopædia Britannica)

Wanasayansi wanapanga kutengeneza roboti zenye kuwa na vitu fulani vya kusaidia kutambua, vyenye vitaiga ndevu za pusi ili kusaidia roboti hizo kuenda bila kugonga vitu vingine. Ali Javey, mutu mwenye elimu kwenye Masomo ya Juu ya Californie, Berkeley, anasema kama vitu hivyo “vitatumiwa sana katika roboti za hali ya juu, katika mashini zenye kupashana habari na watu, na katika mambo ya biolojia.”

Unawaza namna gani? Uwezo wa ndevu za pusi ulijifanya wenyewe? Ao uliumbwa?