ข้ามไปยังเนื้อหา

มี​ผู้​ออก​แบบ​ไหม?

น้ำเมือกของแฮ็กฟิช

น้ำเมือกของแฮ็กฟิช

 เป็น​เวลา​นาน​ที่​นัก​วิทยาศาสตร์​สนใจ​น้ำ​เมือก​ที่​มี​ลักษณะ​คล้าย​วุ้น​หรือ​ไฮโดรเจล​ของ​แฮ็กฟิช ทำไม​ถึง​น่า​สนใจ? เพราะ​น้ำ​เมือก​ของ​แฮ็กฟิช​ขึ้น​ชื่อ​ว่า​เป็น​หนึ่ง​ใน “วัสดุ​ชีวภาพ​ที่​ยืดหยุ่น​มาก​ที่​สุด”

 ลอง​คิด​ดู แฮ็กฟิช​เป็น​สิ่ง​มี​ชีวิต​รูป​ร่าง​คล้าย​ปลา​ไหล​ที่​อาศัย​อยู่​ใต้​ทะเล​ลึก เมื่อ​มัน​ถูก​จู่​โจม​จาก​ปลา​นัก​ล่า มัน​จะ​ปล่อย​น้ำ​เมือก​จาก​ต่อม​พิเศษ เมือก​นี้​ประกอบ​ด้วย​โปรตีน​ที่​มี​ลักษณะ​คล้าย​วุ้น​และ​เส้นใย​โปรตีน​อีก​นับ​หลาย​พัน​เส้น โปรตีน​เหล่า​นี้​รวม​ตัว​กัน​และ​เปลี่ยน​น้ำ​ที่​อยู่​รอบ​ตัว​มัน​ให้​กลาย​เป็น​น้ำ​เมือก​ที่​มี​ลักษณะ​ข้น​หนืด น้ำ​เมือก​นี้​จะ​เข้า​ไป​อุดตัน​ที่​เหงือก​ของ​ปลา​นัก​ล่า ทำ​ให้​ปลา​ตัว​นั้น​รีบ​ปล่อย​มัน​แล้ว​หนี​ไป​ทันที

 น้ำ​เมือก​ของ​แฮ็กฟิช​มี​ลักษณะ​พิเศษ​มาก เส้นใย​โปรตีน​แต่​ละ​เส้น​มี​ความ​หนา​เท่า​กับ​เส้น​ผม​ของ​มนุษย์​หนึ่ง​ร้อย​เส้น และ​แข็งแรง​มาก​กว่า​ไนลอน​สิบ​เท่า เมื่อ​น้ำ​เมือก​และ​เส้นใย​โปรตีน​ถูก​ปล่อย​ใน​น้ำ​ทะเล ทั้ง​สอง​อย่าง​จะ​รวม​กัน​เป็น​โครง​สร้าง​รูป​ร่าง​คล้าย​กับ​ตะแกรง​สาม​มิติ โครง​สร้าง​นี้​สามารถ​กัก​เก็บ​น้ำ​ได้​ถึง 26,000 เท่า​ของ​น้ำหนัก​ตัว​มัน​เอง ที่​จริง​แล้ว องค์​ประกอบ​ของ​เมือก​นี้​เป็น​น้ำ​เกือบ 100 เปอร์เซ็นต์!

 นัก​วิทยาศาสตร์​ไม่​สามารถ​ลอก​เลียน​แบบ​น้ำ​เมือก​ของ​แฮ็กฟิช​ได้ นัก​วิจัย​คน​หนึ่ง​บอก​ว่า “ระบบ​ธรรมชาติ​นี้​มัน​ซับซ้อน​มาก​เกิน​ไป” แต่​นัก​วิทยาศาสตร์​พยายาม​ที่​จะ​ผลิต​เส้นใย​โปรตีน​ที่​ตัด​ต่อ​ทาง​พันธุกรรม​โดย​ใช้​แบคทีเรีย เป้าหมาย​ของ​พวก​เขา​คือ​เพื่อ​พัฒนา​ผลิตภัณฑ์​ที่​มี​น้ำหนัก​เบา ฉีก​ขาด​ได้​ยาก ยืดหยุ่น และ​ย่อย​สลาย​ได้ เส้นใย​โปรตีน​สังเคราะห์​นี้​สามารถ​ใช้​ใน​การ​พัฒนา​วัสดุ​ที่​ทนทาน​สำหรับ​อุตสาหกรรม​สิ่ง​ทอ​และ​การ​แพทย์ มัน​สามารถ​เอา​ไป​ใช้​ใน​หลาย​รูป​แบบ​ได้​อย่าง​ไม่​มี​ที่​สิ้น​สุด​จริง​ ๆ

 คุณ​คิด​อย่าง​ไร? โครง​สร้าง​ที่​สลับ​ซับซ้อน​ซึ่ง​อยู่​ใน​น้ำ​เมือก​ของ​แฮ็กฟิช​เกิด​จาก​การ​วิวัฒนาการ​หรือ​มี​ผู้​ออก​แบบ?