ของฟรีรสดีจากป่า
ของฟรีรสดีจากป่า
โดยผู้เขียนตื่นเถิด! ในฟินแลนด์
ในกลุ่มประเทศนอร์ดิกหรือดินแดนทางตอนเหนือของยุโรป หลายครอบครัวชอบเข้าป่าเพื่อเก็บลูกเบอร์รี. ตัวอย่างเช่น ในฟินแลนด์ ประชาชนมีสิทธิเดินเที่ยวในป่าได้อย่างอิสระ—แม้แต่ในพื้นที่ที่มีเจ้าของ—ตราบใดที่ไม่ทำความเสียหายหรือเข้าใกล้บ้านพักอาศัยมากเกินไป. สิทธิดังกล่าวไม่มีการเขียนเป็นตัวบทกฎหมาย แต่เป็นธรรมเนียมเก่าแก่ของชาวสแกนดิเนเวียซึ่งอนุญาตให้ประชาชนเก็บดอกไม้ป่า, เห็ด, และลูกเบอร์รีได้เกือบทุกที่ที่มีพืชเหล่านี้งอกขึ้น.
ฟินแลนด์มีลูกเบอร์รีป่าประมาณ 50 ชนิด ส่วนมากเป็นชนิดที่รับประทานได้. ลูกเบอร์รีที่รู้จักกันดีที่สุดสามชนิดคือ บิลเบอร์รี, คลาวด์เบอร์รี, และลิงงอนเบอร์รี. *—โปรดดูเรื่องในกรอบ.
ลูกเบอร์รีที่มีหลากสีหลายรสเพิ่มความหลากหลายให้กับอาหารและมีประโยชน์ต่อสุขภาพมาก. หนังสือลูนนอนมาร์ยาโอปาส (คู่มือลูกเบอร์รีป่า) กล่าวว่า “ลูกเบอร์รีแถบนอร์ดิกซึ่งเติบโตในช่วงกลางวันที่นานหลายชั่วโมง [ในฤดูร้อน] จะมีสีเข้ม, มีกลิ่นหอม, มีแร่ธาตุและวิตามินสูง.” นอกจากนั้น ลูกเบอร์รียังมีเส้นใยอาหารซึ่งช่วยรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้คงที่และช่วยลดคอเลสเทอรอลด้วย. นอกจากนี้ ลูกเบอร์รียังมีฟลาโวนอยด์ซึ่งเป็นสารประกอบจำพวกฟีนอลที่เชื่อกันว่ามีประโยชน์ต่อสุขภาพ.
การเก็บลูกเบอร์รีในป่าคุ้มค่าความพยายามไหม? ยุกกะ ผู้ที่ชื่นชอบการเก็บเบอร์รีเป็นชีวิตจิตใจกล่าวว่า “การเก็บลูกเบอร์รีช่วยประหยัดเงินได้มากจริง ๆ เพราะเบอร์รีที่ขายในร้านราคาค่อนข้างแพง. และเมื่อคุณเก็บลูกเบอร์รีด้วยตัวคุณเอง คุณจะรู้ว่ามันสดจริง ๆ.” นีน่า ภรรยาของเขาชี้ให้เห็นข้อดีอีกอย่างหนึ่ง “เมื่อเก็บลูกเบอร์รี เรามีโอกาสเดินเที่ยวป่าและนำอาหารไปรับประทานด้วยกันเป็นครอบครัวอย่างมีความสุข.”
นีน่ากล่าวเสริมว่า “แต่ถ้าคุณพาลูก ๆ ไปด้วย นับว่าสำคัญที่จะดูแลพวกเขาอย่างใกล้ชิดเพื่อจะไม่ไปกินลูกเบอร์รีที่เขาไม่รู้จักหรือพลัดหลงในป่า.” ต้องระวังเพราะเบอร์รีบางชนิดมีพิษ.
เช่นเดียวกับชาวนอร์ดิกส่วนใหญ่ ยุกกะและนีน่าชอบสภาพแวด
ล้อมในป่า. นีน่ากล่าวว่า “ดิฉันรักป่า. ป่าเป็นที่ที่สงบ, สะอาด, และมีอากาศบริสุทธิ์. ทำให้ดิฉันรู้สึกสดชื่น. ลูก ๆ ก็มีความสุขเมื่ออยู่ที่นั่นด้วย.” ยุกกะและนีน่าพบว่าความสงบเงียบในป่าเป็นสภาพแวดล้อมที่เหมาะสำหรับการคิดรำพึงและสนทนากันในครอบครัว.ลูกเบอร์รีจะมีรสชาติดีเยี่ยมและอุดมไปด้วยสารอาหารถ้าเพิ่งเก็บมาใหม่ ๆ สด ๆ. แต่มันจะสดอยู่ได้ไม่นาน. เพื่อจะมีลูกเบอร์รีไว้รับประทานในฤดูหนาว จะต้องมีวิธีเก็บรักษาลูกเบอร์รี. ในอดีต ผู้คนเก็บลูกเบอร์รีในห้องใต้ดิน แต่ปัจจุบันพวกเขามักเก็บไว้ในตู้แช่แข็ง. มีการนำลูกเบอร์รีจำนวนมากไปทำแยมและน้ำผลไม้.
นักเขียนชาวสวีเดนคนหนึ่งกล่าวไว้ในหนังสือชื่อสเวนสเกอ เบร์โบเกอน (คู่มือสำหรับเบอร์รีสวีเดน) ว่า “ช่างมีความสุขจริง ๆ ที่ได้เอาสิ่งที่เก็บไว้ในขวดโหลตอนฤดูร้อนออกมาในช่วงที่หนาวที่สุดของฤดูหนาว ทำให้เราคิดถึงหน้าร้อนที่ผ่านมาและตั้งตาคอยให้หน้าร้อนปีหน้ามาถึงเร็ว ๆ.” ลูกเบอร์รีใช้ทำอะไรได้หลายอย่าง. สำหรับอาหารเช้า ลูกเบอร์รีเข้ากันได้ดีกับโยเกิร์ตและข้าวโอ๊ตต้มด้วยนมหรือน้ำ. ลูกเบอร์รีสด ๆ จากป่าใช้ทำของหวานและขนมอบแสนอร่อย. และลูกเบอร์รีบดละเอียดหรือเจลลีเบอร์รีสีสันสดใสเข้ากันได้ดีกับอาหารหลายชนิด.
หลายคนซื้อลูกเบอร์รีจากร้านค้าใกล้บ้าน. แต่ลองนึกภาพตัวคุณเองอยู่ในป่าวันที่ท้องฟ้าสดใส, อากาศสดชื่น, และรื่นรมย์กับความสงบเงียบขณะมองหาลูกเบอร์รีหวานฉ่ำสีสันสดใส. ไม่เลวเลยทีเดียวที่ได้รับประทานของฟรีรสอร่อยแบบนี้! สิ่งนี้เตือนใจเราให้ระลึกถึงถ้อยคำของผู้ประพันธ์เพลงสรรเสริญที่ว่า “ข้าแต่พระยะโฮวา, พระราชกิจของพระองค์มีเป็นอเนกประการจริง! พระองค์ได้ทรงกระทำการนั้นทั้งสิ้นโดยพระสติปัญญา: แผ่นดินโลกเต็มบริบูรณ์ไปด้วยทรัพย์อันมั่งคั่งของพระองค์.”—บทเพลงสรรเสริญ 104:24.
[เชิงอรรถ]
^ วรรค 4 ในบทความนี้ เราใช้คำ “เบอร์รี” ในความเข้าใจทั่วไปที่หมายถึงผลไม้ลูกเล็ก ๆ ที่ฉ่ำน้ำ. ในทางพฤกษศาสตร์ คำ “เบอร์รี” หมายถึงผลมีเนื้อหลายเมล็ดที่มักเป็นผลเดี่ยว. ตามคำนิยามดังกล่าว กล้วยและมะเขือเทศก็ถือเป็นเบอร์รีด้วย.
[กรอบ/ภาพหน้า 24, 25]
บิลเบอร์รี(วัคซิเนียม เมอร์ทิลลัส)
ลูกเบอร์รีหวานฉ่ำซึ่งเป็นที่นิยมนี้ยังมีอีกชื่อหนึ่งว่าเวิร์ทเซิลเบอร์รี. บ่อยครั้งมีการนำบิลเบอร์รีไปทำซอส, พุดดิ้ง, แยม, หรือน้ำผลไม้. นอกจากนี้ยังนำไปทำขนมอบต่าง ๆ เช่น พายบิลเบอร์รี. บิลเบอร์รีสดเข้ากันได้ดีเป็นพิเศษกับนมสด. แต่อย่าคิดว่าจะแอบรับประทานลูกบิลเบอร์รีได้ เพราะเมื่อรับประทานแล้วปากและลิ้นจะเป็นสีม่วง. มันถูกเรียกด้วยว่า ลูกเบอร์รีช่างฟ้อง.
[กรอบ/ภาพหน้า 25]
คลาวด์เบอร์รี (รูบัส คาเมโมรัส)
เบอร์รีชนิดนี้เจริญเติบโตในพื้นที่ที่เข้าไปได้ยาก เช่น บริเวณที่ลุ่มชื้นแฉะ. ในฟินแลนด์ พื้นที่เช่นนี้มักอยู่ทางภาคเหนือ. คลาวด์เบอร์รี ซึ่งอุดมไปด้วยวิตามินเอและซี เป็นผลสดฉ่ำน้ำและอุดมด้วยสารอาหาร. มันมีวิตามินซีมากกว่าส้มประมาณสามหรือสี่เท่า. คลาวด์เบอร์รีได้รับความนิยมอย่างมาก บางครั้งมีการเรียกลูกเบอร์รีชนิดนี้ว่าทองคำในหนองน้ำ. ลูกเบอร์รีหวานฉ่ำช่วยให้ของหวานหลากหลายชนิดอร่อยยิ่งขึ้น และยังนำไปทำเหล้าหวานชั้นดีได้ด้วย.
[ที่มาของภาพ]
Reijo Juurinen/Kuvaliiteri
[ภาพหน้า 25]
ลิงงอนเบอร์รี (วัคซิเนียม วิติส-ไอเด)
ลูกเบอร์รีชนิดนี้ซึ่งอยู่ในสายพันธุ์เดียวกับแครนเบอร์รี ได้รับความนิยมอย่างมากในฟินแลนด์และสวีเดน. ลิงงอนเบอร์รีบดละเอียดหรือเจลลีลิงงอนเบอร์รี ช่วยสร้างความสดชื่นเหมาะกับอาหารมื้อเย็น. มีการนำลูกเบอร์รีสีแดงสดนี้ไปทำเป็นซอส, พุดดิ้ง, น้ำผลไม้, และขนมอบ. ลิงงอนเบอร์รีสดอยู่ได้นานเนื่องจากมันมีกรดธรรมชาติที่เป็นเหมือนสารกันบูด. ด้วยเหตุที่มีความเป็นกรดสูง ลูกเบอร์รีชนิดนี้จึงมีรสเปรี้ยวซึ่งทำให้คนที่ชิมครั้งแรกอาจไม่ค่อยชอบเท่าไรนัก.
[กรอบหน้า 25]
ใช่ว่าจะสนุกเสมอไป!
การเก็บลูกเบอร์รีป่าเป็นช่วงเวลาที่น่ารื่นรมย์และเป็นประสบการณ์ที่น่าพอใจ. * แต่การเก็บก็ไม่ง่ายเสมอไป. ปาซีและตุยเร คู่สามีภรรยาจากแลปแลนด์ชอบเก็บลูกเบอร์รีไว้รับประทานเองที่บ้านและเอาไว้ขาย. ตอนที่เก็บลูกเบอร์รี บางครั้งพวกเขาก็ถูกฝูงแมลงที่น่ารำคาญ เช่น ยุงและตัวเหลือบรบกวน. ตุยเรกล่าวด้วยท่าทางที่รู้สึกขยะแขยงว่า “มันน่ารำคาญจริง ๆ. มันบินเข้าไปในปากและในตาด้วยซ้ำ.” แต่น่ายินดีที่คุณสามารถป้องกันตัวเองได้ในระดับหนึ่งโดยสวมเสื้อผ้าที่เหมาะสมและทายากันยุง.
การเดินในป่าอาจเป็นเรื่องยากเช่นกัน โดยเฉพาะถ้าคุณเดินในเขตที่ลุ่มชื้นแฉะ. บริเวณที่ดูเหมือนเป็นพื้นแข็งอาจเป็นหล่มโคลนก็ได้. นอกจากนี้ ดังที่ปาซีและตุยเรกล่าวไว้ การเก็บลูกเบอร์รีจริง ๆ แล้วเป็นงานหนักทีเดียว. การก้มและหมอบกับพื้นนานหลายชั่วโมงอาจทำให้คุณปวดหลังและขา.
การหาลูกเบอร์รีก็ไม่ง่ายเสมอไปเช่นกัน. ปาซีกล่าวว่า “ต้องใช้เวลาค้นหานานทีเดียวกว่าจะเจอบริเวณที่มีลูกเบอร์รีเยอะ ๆ.” ตุยเรกล่าวเสริมว่า “บ่อยครั้ง เราเหนื่อยเพราะเดินหายิ่งกว่าเหนื่อยเพราะเก็บลูกเบอร์รี.” หลังจากเก็บลูกเบอร์รีมาแล้วก็ยังมีงานที่ต้องทำอีกคือการล้างลูกเบอร์รี.
เพราะความยุ่งยากเช่นนี้นี่เอง บางคนอยากปล่อยลูกเบอร์รีไว้ให้สัตว์ในป่ากิน. กระนั้น ผู้ที่ชื่นชอบการเก็บลูกเบอร์รีหลายคน เช่น ปาซีและตุยเร ยังคงเดินทางเข้าไปในป่าและที่ลุ่มชื้นแฉะเพื่อเก็บลูกเบอร์รีเป็นประจำทุกปี. สำหรับพวกเขาแล้ว ความสุขที่ได้เก็บลูกเบอร์รีป่าคุ้มค่ากว่าความยากลำบากที่ต้องเจอ.
[เชิงอรรถ]
^ วรรค 27 ไม่ใช่ลูกเบอร์รีทุกชนิดที่มนุษย์สามารถรับประทานได้. บางชนิดมีพิษ. ก่อนจะเก็บลูกเบอร์รีในป่า จงเรียนรู้วิธีสังเกตว่าชนิดใดรับประทานได้หรือไม่ได้.