ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

ฉันควรทำอย่างไรเมื่อพ่อแม่มีปากเสียงกัน?

ฉันควรทำอย่างไรเมื่อพ่อแม่มีปากเสียงกัน?

หนุ่ม​สาว​ถาม​ว่า . . .

ฉัน​ควร​ทำ​อย่าง​ไร​เมื่อ​พ่อ​แม่​มี​ปาก​เสียง​กัน?

เมื่อ​พ่อ​แม่​มี​ปาก​เสียง​กัน คุณ​ย่อม​ได้​รับ​ผล​กระทบ​อย่าง​ที่​ไม่​อาจ​หลีก​เลี่ยง​ได้. ที่​จริง คุณ​รัก​ท่าน​และ​คุณ​ต้อง​พึ่ง​ท่าน. ดัง​นั้น เมื่อ​ท่าน​ดู​เหมือน​ว่า​จะ​เข้า​กัน​ไม่​ได้ ย่อม​อาจ​ก่อ​ให้​เกิด​ความ​กังวล​หลาย​รูป​แบบ. ทำไม​บาง​ครั้ง​จึง​ดู​เหมือน​ว่า​พ่อ​แม่​คุณ​ไม่​เข้าใจ​กัน?

ความ​คิด​เห็น​ที่​ต่าง​กัน

พระ​เยซู​ตรัส​ว่า​เมื่อ​ชาย​และ​หญิง​สมรส​กัน พวก​เขา​ได้​กลาย​มา​เป็น “เนื้อ​อัน​เดียว​กัน.” (มัดธาย 19:5) แต่​นี่​หมาย​ความ​ว่า​พ่อ​แม่​ของ​คุณ​จะ​คิด​เหมือน​กัน​ตลอด​เวลา​อย่าง​นั้น​หรือ? ไม่​เลย. ที่​จริง คน​สอง​คน​ไม่​ว่า​ใคร​ทั้ง​นั้น แม้​แต่​สามี​และ​ภรรยา​ซึ่ง​เข้า​กัน​ได้​ดี​ย่อม​มี​เรื่อง​ขัด​แย้ง​กัน​บ้าง​เป็น​ครั้ง​คราว.

ถ้า​พ่อ​แม่​คุณ​มี​ความ​คิด​เห็น​ต่าง​กัน​ก็​ไม่​ได้​หมาย​ความ​ว่า​ชีวิต​สมรส​ของ​ท่าน​จะ​แตก​หัก. ถ้า​จะ​ว่า​ไป พ่อ​แม่​คุณ​ยัง​รัก​กัน​และ​กัน แม้​ว่า​บาง​ครั้ง​พวก​ท่าน​จะ​ทำ​ให้​อีก​ฝ่าย​รู้สึก​โมโห. แล้ว​เหตุ​ใด​ท่าน​ต้อง​ถกเถียง​กัน​ด้วย? อาจ​เป็น​ได้​ว่า​พวก​ท่าน​มี​ทัศนะ​ที่​แตกต่าง​กัน​ใน​บาง​เรื่อง. นั่น​ก็​ไม่​ได้​ผิด​เสมอ​ไป หรือ​ใช่​ว่า​จะ​ทำ​ให้​ความ​สัมพันธ์​ของ​ทั้ง​สอง​ท่าน​ล้มเหลว.

ยก​ตัว​อย่าง: คุณ​เคย​ดู​หนัง​กับ​เพื่อน​สนิท และ​พบ​ว่า​คุณ​มี​ความ​คิด​เห็น​เกี่ยว​กับ​ภาพยนตร์​เรื่อง​นั้น​ต่าง​ไป​จาก​เพื่อน ๆ ไหม? นั่น​เป็น​เรื่อง​ปกติ. แม้​กระทั่ง​คน​ที่​สนิท​กัน​ก็​ยัง​คิด​เห็น​แตกต่าง​กัน.

เรื่อง​นี้​ก็​คง​คล้าย​กับ​กรณี​ของ​พ่อ​แม่​คุณ​ด้วย. บาง​ที ทั้ง​สอง​ท่าน​อาจ​เป็น​ห่วง​เรื่อง​การ​เงิน​ของ​ครอบครัว แต่​พ่อ​และ​แม่​มี​ความ​คิด​เห็น​เกี่ยว​กับ​วิธี​จัด​สรร​งบประมาณ​ต่าง​กัน; ทั้ง​สอง​วาง​แผน​พา​ครอบครัว​ไป​พัก​ร้อน​แต่​คิด​ต่าง​กัน​เรื่อง​จะ​มี​รายการ​พักผ่อน​หย่อนใจ​อย่าง​ไร; หรือ​ทั้ง​สอง​เป็น​ห่วง​ว่า​คุณ​จะ​เรียน​จบ​ไหม​แต่​คิด​ต่าง​กัน​ว่า​จะ​กระตุ้น​คุณ​วิธี​ไหน​ถึง​จะ​ดี​ที่​สุด. ประเด็น​คือ การ​เป็น​เอกภาพ​ไม่​จำเป็น​ต้อง​มี​ความ​คิด​เห็น​เหมือน​กัน​ใน​ทุก​เรื่อง. แม้​กระทั่ง​สอง​คน​ซึ่ง​เป็น​อัน​หนึ่ง​อัน​เดียว​กัน​ด้วย​สาย​สัมพันธ์​ทาง​เนื้อหนัง​ก็​ยัง​สามารถ​มอง​เรื่อง​ต่าง ๆ ไม่​เหมือน​กัน.

แต่​ทำไม​บาง​ครั้ง​พ่อ​แม่​ของ​คุณ​จึง​ปล่อย​ให้​ความ​คิด​ที่​แตกต่าง​เป็น​เหตุ​ให้​ถกเถียง​กัน? เพราะ​เหตุ​ใด​บาง​สิ่ง​ที่​ดู​เหมือน​ไม่​เป็น​เรื่อง​ใน​ทัศนะ​ของ​อีก​คน​หนึ่ง​จึง​เป็น​เหตุ​ให้​การ​พูด​คุย​กัน​กลาย​เป็น​การ​โต้​เถียง​ที่​เผ็ด​ร้อน?

ผล​กระทบ​ของ​ความ​ไม่​สมบูรณ์

การ​โต้​เถียง​ระหว่าง​พ่อ​กับ​แม่​หลาย​ครั้ง​เกิด​จาก​ความ​ไม่​สมบูรณ์. คัมภีร์​ไบเบิล​ระบุ​ว่า “เรา​ต่าง​พลาด​พลั้ง​กัน​หลาย​ครั้ง. ถ้า​ผู้​ใด​ไม่​พลาด​พลั้ง​ทาง​วาจา​เลย ผู้​นั้น​ก็​เป็น​คน​สมบูรณ์.” (ยาโกโบ 3:2, ล.ม.) พ่อ​แม่​ของ​คุณ​เป็น​คน​ไม่​สมบูรณ์ และ​คุณ​เอง​ก็​เช่น​กัน. บาง​ครั้ง เรา​ทุก​คน​พูด​อะไร​บาง​อย่าง​ที่​เรา​ไม่​ได้​หมาย​ความ​อย่าง​นั้น​จริง ๆ และ​บาง​ครั้ง​คำ​พูด​ของ​เรา​ก็​อาจ​ก่อ​ให้​เกิด​ความ​ปวด​ร้าว​เช่น​กับ “การ​แทง​ของ​กระบี่.”—สุภาษิต 12:18.

อาจ​เป็น​ได้​ว่า​คุณ​อาจ​สังเกต​ว่า​มี​เรื่อง​ทำนอง​นี้​เกิด​ขึ้น​กับ​คุณ​ด้วย. ยก​ตัว​อย่าง คุณ​จำ​ได้​ไหม​เวลา​ที่​คุณ​ขัด​แย้ง​อย่าง​รุนแรง​กับ​เพื่อน​สนิท​ของ​คุณ? ไม่​ต้อง​สงสัย​ว่า​คุณ​คง​จำ​ได้. หญิง​สาว​ชื่อ​มารี​ยอม​รับ​ว่า “ทุก​คน​มี​สิ่ง​ที่​ไม่​เห็น​พ้อง​ต้อง​กัน​หลาย​เรื่อง. ที่​จริง คน​ที่​ฉัน​รัก​มาก​ที่​สุด​ย่อม​ทำ​ให้​ฉัน​รำคาญ มาก​ที่​สุด ซึ่ง​บาง​ที​คง​เป็น​เพราะ​ฉัน​คาด​หมาย​จาก​พวก​เขา​มาก!” * สามี​และ​ภรรยา​คริสเตียน​ต่าง​ก็​คาด​หมาย​จาก​กัน​และ​กัน​มาก​เนื่อง​จาก​คัมภีร์​ไบเบิล​กำหนด​มาตรฐาน​ที่​สูง​ส่ง​สำหรับ​สามี​และ​ภรรยา. (เอเฟโซ 5:24, 25) เนื่อง​จาก​ทั้ง​สอง​ไม่​สมบูรณ์ จึง​เป็น​เรื่อง​แน่นอน​ที่​คน​ใด​คน​หนึ่ง​หรือ​ทั้ง​สอง​จะ​ทำ​ผิด​พลาด​ได้. คัมภีร์​ไบเบิล​บอก​ว่า “เหตุ​ว่า​คน​ทั้ง​ปวง​ได้​ทำ​ผิด​ทุก​คน, และ​ขาด​การ​ถวาย​เกียรติยศ​แก่​พระเจ้า.”—โรม 3:23; 5:12.

ดัง​นั้น จึง​เป็น​ที่​คาด​หมาย​ได้​ว่า​อย่าง​น้อย​ที่​สุด​ก็​ต้อง​มี​ความ​ตึงเครียด​เกิด​ขึ้น​บ้าง ระหว่าง​พ่อ​แม่​ของ​คุณ. ที่​จริง อัครสาวก​เปาโล​ได้​เขียน​ว่า​ผู้​ที่​สมรส​แล้ว​ย่อม​ประสบ​ซึ่ง “ความ​ลำบาก” หรือ ดัง​ที่​เดอะ นิว อิงลิช ไบเบิล แปล​วลี​นี้​ว่า​เป็น “ความ​ทุกข์​และ​ความ​ยุ่งยาก.” (1 โกรินโธ 7:28, ล.ม.) เจ้านาย​ที่​จู้จี้, รถ​ติด, ใบ​แจ้ง​หนี้​ที่​ไม่​คาด​หมาย เหล่า​นี้​คือ​ความ​เครียด​บาง​ประการ​ที่​อาจ​ทำ​ให้​มี​ความ​กดดัน​เกิด​ขึ้น​ภาย​ใน​บ้าน​ได้.

การ​ที่​รู้​ว่า​พ่อ​แม่​ของ​คุณ​เป็น​คน​ไม่​สมบูรณ์ และ​บาง​ครั้ง​พวก​ท่าน​อาจ​อยู่​ภาย​ใต้​ความ​กดดัน​อย่าง​มาก​ย่อม​จะ​ช่วย​คุณ​ให้​มอง​การ​ทะเลาะ​ด้วย​ความ​เข้าใจ. กรณี​ของ​มารี​ก็​เป็น​อย่าง​นั้น​ด้วย. “พ่อ​แม่​ของ​ดิฉัน​ดู​เหมือน​โต้​เถียง​กัน​มาก​กว่า​ที่​เคย และ​บาง​ครั้ง​ดิฉัน​สงสัย​ว่า​พวก​ท่าน​คง​เริ่ม​ที่​จะ​เบื่อ​กัน​และ​กัน. แต่​แล้ว​ดิฉัน​ก็​คิด​ได้​ว่า ‘ยอม​รับ​ความ​เป็น​จริง​ดี​กว่า—พ่อ​แม่​แต่งงาน​กัน​มา 25 ปี​แล้ว​แถม​ยัง​มี​ลูก​อีก 5 คน​ที่​ต้อง​เลี้ยง​ดู นั่น​เป็น​งาน​หนัก​มิ​ใช่​น้อย​เลย!’ ” บาง​ที​คุณ​เอง​อาจ​แสดง “ความ​เห็น​อก​เห็น​ใจ” ได้​เช่น​กัน โดย​ที่​คุณ​สำนึก​ว่า​พ่อ​แม่​ต้อง​แบก​ความ​รับผิดชอบ​มาก​มาย.—1 เป. 3:8, ล.ม.

จะ​รับมือ​อย่าง​ไร?

คุณ​อาจ​ยอม​รับ​ว่า​พ่อ​แม่​เป็น​คน​ไม่​สมบูรณ์ และ​คุณ​ทราบ​ว่า​ท่าน​ต้อง​พบ​กับ​ความ​กดดัน​ต่าง ๆ ทุก​วัน. แต่​คำ​ถาม​ยัง​คง​อยู่ คุณ​จะ​ทำ​อะไร​ได้​เมื่อ​พ่อ​แม่​มี​ปาก​เสียง​กัน? ลอง​ทำ​ตาม​ข้อ​เสนอ​แนะ​ต่อ​ไป​นี้​ดู​สิ:

อย่า​เข้า​ไป​ยุ่ง. (สุภาษิต 26:17) ไม่​ใช่​หน้า​ที่​ของ​คุณ​ที่​จะ​ทำ​ตัว​เป็น​ผู้​ให้​คำ​ปรึกษา​ด้าน​ชีวิต​สมรส​หรือ​ที่​จะ​แก้​ปัญหา​ข้อ​โต้​แย้ง​ของ​พ่อ​แม่. ความ​พยายาม​ใด ๆ ที่​จะ​เข้า​แทรกแซง​อาจ​ส่ง​ผล​ตรง​กัน​ข้าม​กับ​ที่​ตั้งใจ​เอา​ไว้. ชาร์ลีน​อายุ 18 ปี​เล่า​ว่า “ดิฉัน​เคย​พยายาม​จะ​ทำ​ตัว​เป็น​กรรมการ​ตัดสิน แต่​พวก​ท่าน​มัก​จะ​บอก​ว่า​อย่า​มา​ยุ่ง​เรื่อง​ของ​ท่าน.” จง​ปล่อย​ให้​พ่อ​แม่​จัด​การ​ปัญหา​กัน​เอง.

จง​มอง​เรื่อง​ต่าง ๆ ด้วย​ทัศนะ​ที่​ถูก​ต้อง. (โกโลซาย 3:13) ดัง​ที่​กล่าว​ใน​ตอน​ต้น ข้อ​เท็จ​จริง​ที่​ว่า พ่อ​แม่​ของ​คุณ​มี​ปาก​เสียง​กัน​เป็น​ครั้ง​คราว​ไม่​ได้​หมาย​ความ​โดย​อัตโนมัติ​ว่า​ชีวิต​สมรส​ของ​ท่าน​จวน​เจียน​จะ​แตก​หัก​แล้ว. ดัง​นั้น อย่า​ให้​การ​ทะเลาะ​เบาะ​แว้ง​กัน​เป็น​ครั้ง​เป็น​คราว​ของ​พ่อ​แม่​ทำ​ให้​คุณ​วิตก​กังวล​จน​เกิน​เหตุ. เมลานี​อายุ 20 ปี​พูด​ถึง​พ่อ​แม่​ของ​เธอ​ว่า “แม้​ว่า​พวก​ท่าน​จะ​ทะเลาะ​กัน แต่​ดิฉัน​รู้​ว่า​พวก​ท่าน​ยัง​รัก​กัน​และ​รัก​ครอบครัว. พวก​ท่าน​จะ​แก้ไข​ปัญหา​กัน​ได้.” กรณี​ของ​พ่อ​แม่​คุณ​ก็​น่า​จะ​เป็น​เช่น​นี้​ด้วย เมื่อ​พวก​ท่าน​มี​เรื่อง​ขัด​แย้ง​กัน.

จง​อธิษฐาน​ถึง​เรื่อง​ที่​คุณ​กังวล. คุณ​ไม่​จำเป็น​ต้อง​เก็บ​งำ​ความ​กังวล​ไว้​ใน​ใจ. คัมภีร์​ไบเบิล​บอก​ว่า “จง​ทอด​ภาระ​ของ​ท่าน​ไว้​กับ​พระ​ยะโฮวา, และ​พระองค์​จะ​ทรง​เป็น​ธุระ​ให้.” (บทเพลง​สรรเสริญ 55:22) การ​อธิษฐาน​เป็น​ประโยชน์​อย่าง​ยิ่ง. อัครสาวก​เปาโล​เขียน​ถึง​ชาว​ฟิลิปปอย​ดัง​นี้: “จง​เสนอ​ความ​ปรารถนา​ของ​ท่าน​ทุก​อย่าง​ต่อ​พระเจ้า​โดย​การ​อธิษฐาน​กับ​การ​ขอบพระคุณ. และ​สันติ​สุข​แห่ง​พระเจ้า, ซึ่ง​เหลือ​ที่​จะ​เข้าใจ​ได้, จะ​คุ้มครอง​ใจ​และ​ความ​คิด​ของ​ท่าน​ทั้ง​หลาย​ไว้​ใน​พระ​เยซู​คริสต์.”—ฟิลิปปอย 4:6, 7.

ดู​แล​ตัว​เอง​ให้​ดี. ไม่​ฉลาด​เลย​ที่​จะ​เครียด​กับ​เรื่อง​ที่​คุณ​ควบคุม​ไม่​ได้. ความ​เครียด​อาจ​ส่ง​ผล​กระทบ​ต่อ​สุขภาพ. คัมภีร์​ไบเบิล​บอก​ว่า “ความ​หนัก​ใจ​ทำ​ให้​คน​ท้อ​ใจ​ลง.” (สุภาษิต 12:25) จง​พยายาม​ระงับ​ความ​กังวล​โดย​ใช้​เวลา​กับ​เพื่อน​ที่​ให้​กำลังใจ​และ​เข้า​ส่วน​ใน​กิจกรรม​ที่​เสริม​สร้าง.

จง​พูด​คุย​กับ​พ่อ​แม่. แม้​ว่า​คุณ​ไม่​จำเป็น​ต้อง​เข้า​ไป​ยุ่ง​เมื่อ​พ่อ​แม่​มี​ปาก​เสียง​กัน แต่​แน่นอน​ว่า​คุณ​สามารถ​บอก​พวก​ท่าน​ให้​ทราบ​ว่า​การ​ทะเลาะ​กัน​นั้น​มี​ผล​กระทบ​ต่อ​คุณ​อย่าง​ไร. จง​เลือก​โอกาส​เหมาะ ๆ ที่​จะ​เข้า​ไป​พูด​คุย​กับ​พ่อ​หรือ​แม่. (สุภาษิต 25:11) จง​พูด​ด้วย “ใจ​สุภาพ​และ​ด้วย​ใจ​ยำเกรง.” (1 เปโตร 3:15) อย่า​กล่าวหา ท่าน เพียง​แต่​อธิบาย ว่า​คุณ​ได้​รับ​ผล​กระทบ​อย่าง​ไร​จาก​การ​ที่​ท่าน​โต้​เถียง​กัน​นั้น.

เรา​ขอ​แนะ​นำ​คุณ​ให้​ลอง​ใช้​คำ​แนะ​นำ​ข้าง​ต้น. พ่อ​แม่​คุณ​อาจ​ตอบรับ​ความ​พยายาม​ของ​คุณ​ก็​ได้. หาก​ท่าน​ไม่​ตอบรับ คุณ​ก็​ยัง​จะ​สบาย​ใจ​ที่​รู้​ว่า แม้​คุณ​ไม่​อาจ​ควบคุม​พ่อ​แม่​ได้ แต่​คุณ​สามารถ ทำ​อะไร​บาง​อย่าง เพื่อ​ให้​ท่าน​รู้​ว่า​คุณ​มี​ปฏิกิริยา​อย่าง​ไร​เมื่อ​พวก​ท่าน​มี​ปาก​เสียง​กัน.

ถ้า​ต้องการ​อ่าน​บทความ​ชุด “หนุ่ม​สาว​ถาม​ว่า” เพิ่ม​เติม ให้​ดาวน์​โหลด​ตื่นเถิด! ฉบับ​อื่น ๆ จาก​เว็บไซต์ www.mr1310.com

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 12 ชื่อ​ต่าง ๆ ใน​บทความ​นี้​เป็น​นาม​สมมุติ.

สิ่ง​ที่​พึง​ใคร่ครวญ

▪ เหตุ​ใด​บาง​ครั้ง​พ่อ​แม่​จึง​พบ​ว่า​ไม่​ง่าย​ที่​จะ​เห็น​พ้อง​ต้อง​กัน?

▪ คุณ​จะ​พูด​อะไร​กับ​น้อง​ซึ่ง​ได้​รับ​ผล​กระทบ​ใน​ทาง​ไม่​ดี​จาก​การ​ทะเลาะ​กัน​ของ​พ่อ​แม่?

[กรอบ​หน้า 20]

ถึง​คุณ​พ่อ​คุณ​แม่

ใน​สาย​สมรส ความ​ไม่​ลง​รอย​กัน​เป็น​สิ่ง​ที่​หลีก​เลี่ยง​ไม่​ได้. อย่าง​ไร​ก็​ตาม คุณ​จะ​จัด​การ​อย่าง​ไร​นั้น​ขึ้น​อยู่​กับ​คุณ. เยาวชน​ได้​รับ​ผล​กระทบ​มาก​ที​เดียว​จาก​การ​ที่​บิดา​มารดา​โต้​เถียง​กัน. นี่​เป็น​เรื่อง​ที่​คุณ​ต้อง​ให้​ความ​สนใจ​เป็น​พิเศษ เนื่อง​จาก​ชีวิต​สมรส​ของ​คุณ​แท้​ที่​จริง​แล้ว​ก็​คือ​แบบ​อย่าง​ที่​ลูก​ของ​คุณ​มัก​จะ​ติด​ตาม​เมื่อ​พวก​เขา​แต่งงาน. (สุภาษิต 22:6) ทำไม​ไม่​ลอง​ใช้​ความ​ไม่​ลง​รอย​กัน​นี้​เป็น​โอกาส​ที่​จะ​แสดง​ให้​ลูก ๆ เห็น​วิธี​ที่​ได้​ผล​ใน​การ​แก้​ปัญหา​ความ​ขัด​แย้ง​ดู​ล่ะ? จง​ลอง​ทำ​สิ่ง​ต่อ​ไป​นี้:

จง​ฟัง. คัมภีร์​ไบเบิล​บอก​เรา​ให้ “ว่องไว​ใน​การ​ฟัง, ช้า​ใน​การ​พูด, ช้า​ใน​การ​โกรธ.” (ยาโกโบ 1:19) อย่า​เติม​เชื้อ​เข้า​ไป​ใน​กอง​ไฟ โดย ‘ทำ​ชั่ว​ตอบ​แทน​ชั่ว.’ (โรม 12:17) แม้​ว่า​คู่​ของ​คุณ​ดู​เหมือน​ไม่​เต็ม​ใจ​จะ​ฟัง แต่​คุณ เลือก​ที่​จะ​เป็น​ฝ่าย​ฟัง​ได้.

พยายาม​อธิบาย​แทน​ที่​จะ​ตำหนิ. บอก​คู่​สมรส​ของ​คุณ​ด้วย​ท่าที​ที่​สงบ​ว่า​ความ​ประพฤติ​ของ​เขา​หรือ​เธอ​มี​ผล​กระทบ​ต่อ​คุณ​อย่าง​ไร. (“ผม​รู้สึก​ไม่​สบาย​ใจ​เมื่อ​คุณ . . . ”) จง​ข่ม​ความ​รู้สึก​ที่​อยาก​กล่าวหา​หรือ​ตำหนิ. (“คุณ​ไม่​สนใจ​ไยดี​ฉัน.” “คุณ​ไม่​เคย​ฟัง​ฉัน​เลย.”)

พัก​ยก. บาง​ครั้ง​นับ​ว่า​ดี​ที่​สุด​ถ้า​จะ​พัก​เรื่อง​นั้น​ไว้​ก่อน​และ​ค่อย​เริ่ม​พูด​คุย​กัน​ใหม่​เมื่อ​อารมณ์​เย็น​ลง. คัมภีร์​ไบเบิล​บอก​ว่า “การ​เริ่ม​ต้น​ชิง​ดี​กัน​เปรียบ​เหมือน​ช่อง​รั่ว​แห่ง​หนึ่ง​ที่​ทำนบ​กัน​น้ำ; เพราะ​ฉะนั้น​จง​เลิก​การ​โต้​เถียง​กัน​เสีย​ก่อน​ที่​จะ​เกิด​การ​ทะเลาะ​วิวาท.”—สุภาษิต 17:14.

ขอ​โทษ​กัน​และ​กัน—และ​คง​จะ​ดี​ถ้า​ขอ​โทษ​ลูก ๆ ด้วย. บรีแอน วัย 14 ปี บอก​ว่า “บาง​ครั้ง​หลัง​จาก​ที่​พ่อ​แม่​เถียง​กัน พวก​ท่าน​จะ​ขอ​โทษ​ดิฉัน​และ​พี่​ชาย​เพราะ​พวก​ท่าน​รู้​ว่า​เรื่อง​นั้น​มี​ผล​กระทบ​พวก​เรา​อย่าง​ไร.” บทเรียน​ที่​มี​ค่า​ที่​สุด​อย่าง​หนึ่ง​ซึ่ง​คุณ​สามารถ​สอน​ลูก ๆ ได้​ก็​คือ การ​พูด​อย่าง​ถ่อม​ใจ​ว่า “พ่อ (แม่) ขอ​โทษ​ด้วย.”

สำหรับ​ข้อมูล​เพิ่ม​เติม​โปรด​ดู ตื่นเถิด! ฉบับ​วัน​ที่ 8 มกราคม 2001 หน้า 8-14 และ ฉบับ​วัน​ที่ 8 กุมภาพันธ์ 1994 หน้า 3-12.

[ภาพ​หน้า 19]

อย่า​กล่าวหา. เพียง​อธิบาย​ว่า​คุณ​รู้สึก​อย่าง​ไร