ነቲ ናይ ባንክ ሕሳብካን ወጻኢታትካን ክትርእዮ ኸለኻ፡ ገንዘብካ ልክዕ ከም ሑጻ ኻብ ኢድካ ይሰትዅ ከም ዘሎ ትግንዘብ። ካብ እትምርዖ ነዊሕ እኳ እንተ ዘይገበርካ፡ ወጻኢታትካ ግና ካብ ቍጽጽር ወጻኢ ዀይኑ ኣሎ። እሞኸ ነዚ ዚሕተተሉ መጻምድትኻ ድዩ፧ ከምኡ ኢልካ ተሃዊኽካ ኣይትደምድም። የግዳስ፡ ብሓባር ኴንኩም ክትዓይዩን ንኽልቴኹም ኣብዚ ጸገም እዚ ኸም እትወድቁ ዝገበረኩም እንታይ ምዃኑ ኽትሓስቡሉን ኣሎኩም። a

ምትዕርራይ። ቅድሚ ምምርዓውካ ምስ ስድራ ቤትካ ትነብር እንተ ኔርካ፡ ወጻኢታት ምኽፋል ሓድሽ ኪዀነካ ይኽእል እዩ። ብዘይካዚ፡ ንስኻን መጻምድትኻን ብዛዕባ ገንዘብ እተፈላለየ ኣረኣእያ ኺህልወኩም ይኽእል እዩ። ንኣብነት፡ ሓዴኹም ብቐሊሉ ገንዘብ ዜውጽእ ኪኸውን ከሎ፡ ሓዴኹም ከኣ ብዝያዳ ዚቝጥብ ኪኸውን ይኽእል እዩ። ሰብ ሓዳር ንኣጠቓቕማ ገንዘብ ብዚምልከት፡ ምትዕርራይ ገይሮም ኣብ ሓደ ስምምዕ ምእንቲ ኺበጽሑ፡ ግዜ የድልዮም እዩ።

ምድንጓይ። ሕጂ ዕዉት ብዓል ንግዲ ዝዀነ ጂም፡ ሓድሽ መርዓዊ ኣብ ዝነበረሉ እዋን ናይ ምምሕዳር ክእለት ስለ ዘይነበሮ፡ ብዙሕ ጸገም ኣጋጢምዎ እዩ። ከምዚ በለ፦ “ወጻኢታት ቀልጢፈ ዘይከፍል ስለ ዝነበርኩ፡ ኣነን ሰበይተይን ብሰንኪ ምድንጓይ ኣሽሓት ዶላራት ነውጽእ ኔርና። ብሰሪ እዚ ኸኣ፡ ገንዘብና ወዳእና።”

“ስዉር ገንዘብ” ዘለዎ ሓደጋ። ገንዘብ ካብ ጁባኻ ኺወጽእ ከሎ ዘይትርእዮ እንተ ዄንካ፡ ብቐሊሉ ኺዝሮ ይኽእል እዩ። ብሕልፊ ብዕዳ ወይ ብክረዲት ካርድ ወይ ብኢንተርነት ትዕድግን ብእኡ ኣቢልካ ባንክ ትጥቀምን እንተ ዄንካ፡ ከምኡ ኼጋጥመካ ይኽእል እዩ። ሓደስቲ ሰብ ሓዳር ብቐሊሉ ኺልቅሑ ዚኽእሉ እንተ ዀይኖም፡ ከይሓሰብዎ ብዙሕ ገንዘብ ኬውጽኡ ይኽእሉ እዮም።

እቲ ምኽንያት ዝዀነ ይኹን ብዘየገድስ፡ ገንዘብ ንሓዳር ንፋስ ኬእትወሉ ይኽእል እዩ። ፋይቲንግ ፎር ዮር መሪጅ (ምእንቲ ሓዳርካ ዚግበር ቃልሲ) ዘርእስታ መጽሓፍ፡ “መብዛሕትኦም ሰብ ሓዳር፡ ዘለዎም ብዝሒ ገንዘብ ብዘየገድስ፡ ቀንዲ ዜጋጥሞም ጸገም ምስ ገንዘብ እተተሓሓዘ እዩ። እወ፡ ገንዘብ መብዛሕትኡ እዋን ጠንቂ ኽትዕ እዩ” በለት።

ምስ መጻምድትኻ ተሓባቢርኩም ንኽትዓይዩ ወስኑ። ኣብ ክንዲ ምስ መጻምድትኻ እትወቓቐሱ፡ ብሓባር ኴንኩም ንወጻኢታትኩም ክትቈጻጸርዎ ፈትኑ። ካብ ፈለማ ኣትሒዝኩም፡ ምስ ገንዘብ ዚተሓሓዝ ጕዳያት ኣብ መንጎኹም ጋግ ኪፈጥር ከም ዘይብሉ ተሰማምዑ።—ስርዓት መጽሓፍ ቅዱስ፦ ኤፌሶን 4:32።

ባጀት ኣውጽእ። ኣብ ሓደ ወርሒ ንእተውጽኦ ወጻኢታት፡ ዋላ እውን ንእሽቶ ይኹን ጽሓፎ። ከምኡ ምግባርካ፡ ገንዘብካ ኣብ ምንታይ ይውዕል ከም ዘሎ ንኽትፈልጥን ዘየድሊ ወጻኢታት ንኸተለልን ኪሕግዘካ እዩ። ስለዚ፡ ነቲ ብዘይ ግቡእ ዚወጽእ ገንዘብ ክትቈጸጻሮ ኣሎካ።

ዝርዝር እቲ ኣገዳሲ ዝዀነ ወጻኢታት ኣዳሉ፣ እዚ ኸኣ ምግብን ክዳንን ክራይ ገዛን ክፍሊት ማኪናን ከምኡ ዝኣመሰለ ኻልእ ነገራት ዜጠቓልል ኪኸውን ይኽእል እዩ። ኣብ ውሽጢ እተወሰነ እዋን፡ ምናልባት እውን ኣብ ውሽጢ ወርሒ ኽንደይ ከም እተውጽእ ብምሕሳብ፡ ነቲ እተውጽኦ መጠን ገንዘብ ኣብ ጥቓ እቲ ዝርዝር ወጻኢታት ጽሓፎ።—ስርዓት መጽሓፍ ቅዱስ፦ ሉቃስ 14:28።

ነፍሲ ወከፍ ወርሒ፡ ንምግብን ንክራይ ገዛን ንነዳድን ንኻልእ ነገራትን እተውጽኦ ገንዘብ ብንጹር መድብ። ገሊኦም ሰባት ነዚ ገንዘብ እዚ ኣብቲ ነቲ ወጻኢታት ኢሎም ዘዳለውዎ ነናቱ ጶስጣ የቐምጥዎ እዮም። b ካብተን ጶስጣታት እታ ሓንቲ እንተ ተወዲኣ፡ ነቲ እታ ጶስጣ እተዳለወትሉ ወጻኢ የቋርጽዎ ወይ ከኣ ካብ ካልእ ጶስጣ ይልቅሑ።

ነቲ ብዛዕባ ጥሪት ዘሎካ ኣረኣእያ እንደገና ሕሰበሉ። ሓጐስ፡ ዘመናዊ ነገራት ካብ ምውናን ኣይኰነን ዚመጽእ። ከመይሲ፡ የሱስ እውን እንተ ዀነ፡ “ሰብ ብዙሕ እኳ እንተ ኣለዎ፡ ብገንዘቡ ህይወት ኣይረክብን እዩ” ኢሉ ነይሩ እዩ። (ሉቃስ 12:15) መብዛሕትኡ እዋን፡ ገንዘብ እተውጽኣሉ መገዲ፡ ንቓላት የሱስ ትኣምነሉ እንተ ዄንካ ዚሕብር እዩ።—ስርዓት መጽሓፍ ቅዱስ፦ 1 ጢሞቴዎስ 6:8።

ምትዕርራይ ግበር። ካብ ዚምርዖ ኽልተ ዓመት ዝገበረ ኣሮን፡ ከምዚ በለ፦ “ኣብ ፈለማ፡ ቲቪ ምዕዳግን ኣብ ደገ ምብላዕን ዚከኣል ኪመስል ይኽእል እዩ፣ ውዒሉ ሓዲሩ ግና፡ ንገንዘባዊ ዓቕምኻ ዚጐድእ እዩ። ኣነን ሰበይተይን ንገሊኡ ነገራት ብምሕዳግ፡ ከም ዓቕምና ኽንነብር ከም ዘሎና ኽንመሃር ኣድልዩና እዩ።”