Skip to content

Skip to table of contents

Ko ha Tohi Laulōtaha

Ko ha Tohi Laulōtaha

“Ko e Tohi Tapú ‘a e tohi tufaki lahi taha ‘i he hisitōliá.”—The World Book Encyclopedia.

LAKA hake he ta‘u ‘e 550 kuohilí, ko e tokotaha ‘ilo me‘a fo‘ou Siamane ko ‘Ioane Kutenipeeki, na‘e kamata ai ke ne paaki tohi ‘o ngāue‘aki ‘a e mata‘i taipe fetongitongí. Ko e fuofua tohi ‘iloa na‘á ne pākí ko ha Tohi Tapu. * Talu mei ai, kuo pulusi ha ngaahi tohi ‘e laui piliona ‘i he kaveinga kotoa pē ‘oku ala faka‘uta atu ki ai. Kae kehe, ko e Tohi Tapú ‘oku mā‘olunga taha ‘i he ‘ū tohi kotoa ko iá.

  • ‘Oku fakafuofua kuo pulusi ‘a e Tohi Tapu (kakato pe ko hano konga) laka hake he 4.7 pilioná. ‘Oku laka hake liunga nima ia ‘i he ngaahi tatau ‘o e tohi na‘e tufaki lahi taha hono hokó, ko e Quotations From Chairman Mao.

  • ‘I he ta‘u pē ‘e taha ki muí ni, na‘e tufaki ai ‘a e ngaahi tatau laka hake he 50 miliona ‘o e Tohi Tapú pe ko hono ngaahi konga. “Ko e Tohi Tapú ‘a e tohi fakataua lelei taha ‘o e ta‘ú, ‘i he ta‘u kotoa pē,” ko e lau ia ‘a ha līpooti ‘i he makasini The New Yorker.

  • Kuo liliu ‘a e Tohi Tapú fakakātoa pe ko hano konga, ki he lea laka hake he 2,400. Ko ha konga ‘o e Tohi Tapú ‘oku ala ma‘u ia ‘i he ngaahi lea ‘oku lea‘aki ‘e he peseti laka hake he 90 ‘o e fa‘ahinga ‘o e tangatá.

  • Ko e vaeua nai ‘o e kau hiki Tohi Tapú na‘e ‘osi ‘enau hiki tohí ki mu‘a ‘i he fanau‘i fakatou‘osi ‘o Konifusiō ko e Siaina poto ‘iloá mo Sitaata Kautama ko e tokotaha fokotu‘u ‘o e Lotu-Putá.

  • ‘Oku tākiekina lahi ‘e he Tohi Tapú ‘a e ‘ātí, ‘o kau ai ‘a e ni‘ihi ‘o e ngaahi tā valivali, fasi mo e fa‘u-tohi lahi taha ‘i he māmaní.

  • Kuo haofaki mai ‘a e Tohi Tapú ‘i he ngaahi fakataputapui ‘a e ngaahi pule‘angá, tutu ‘e he kau fakafepaki fakalotú mo e ngaahi ‘ohofi ‘e he kau fakaangá. ‘Oku ‘ikai ha toe tohi kehe ‘i he hisitōliá kuo fehangahangai mo e fakafepaki lahi ange—pea haofaki mei ai.

‘Ikai ‘oku tu‘u-ki-mu‘a ‘a e ngaahi mo‘oni‘i me‘a kuo lave ki ai ‘i ‘olungá? Kae kehe, ko e ngaahi fakaikiiki mo e ngaahi fika fakaue‘ilotó pē ‘oku ‘ikai ke fakamo‘oni‘i ai ‘oku alafalala‘anga ‘a e Tohi Tapú. Te tau hoko atu leva ‘o sivisivi‘i ‘a e ngaahi ‘uhinga ‘e nima ‘oku tuipau ai ‘a e kakai ‘e laui miliona ‘oku taau ‘a e Tohi Tapú ke falala ki ai.

^ pal. 3 Ko e Tohi Tapu ‘a Kutenipēkí ko ha liliu faka-Latina ia pea na‘e kakato ‘i he 1455 nai.