1 Tokoni ke Faka‘ehi‘ehi mei he Ngaahi Palopalemá
‘Oku pehē ‘e he Tohi Tapú ko ‘ene akonakí kuo fakamānava‘i pea “‘oku ‘aonga ki he akonaki, ki he valoki, ki he fakatonutonu.” (2 Tīmote 3:16) ‘Oku mo‘oni ia? Fakakaukau ange ki he founga kuo tokoni‘i ai ‘e he poto mei he Tohi Tapú ‘a e kakaí ke nau faka‘ehi‘ehi mei he ngaahi palopalema faingata‘a taha ‘o e mo‘uí ki mu‘a ke hoko ia ‘o faiaká.
NGĀUEHALA‘AKI ‘A E ‘OLOKAHOLÓ
Ko Delphine, na‘e lave ki ai ‘i he kupu ki mu‘á, na‘á ne ongo‘i ne hanga ‘e he‘ene ngaahi loto-mo‘uá ‘o teke ia ki he inu tōtu‘á. ‘Oku ‘ikai ke fakahalaia‘i ‘e he Tohi Tapú ‘a hono ngāue‘aki fakafuofua ‘a e ‘olokaholó, ka ‘okú ne pehē: “‘Oua na‘á ke kau fakataha mo kinautolu ‘oku nau inu ‘o fu‘u lahi ‘a e uainé.” (Palōveepi 23:20) Ko hono ngāuehala‘aki ‘a e ‘olokaholó kuo hoko ai ha ngaahi palopalema fakaemo‘uilelei mafatukituki, motu mo maumau ai ‘a e ngaahi vaha‘angatae, pea laui miliona ‘a e ngaahi mate mutukia ‘i he ta‘u taki taha. Ko e konga lahi ‘o e faingata‘á ni na‘e mei malava pē ke faka‘ehi‘ehi mei ai kapau na‘e muimui ‘a e kakaí ki he fale‘i fakapotopoto ‘a e Tohi Tapú.
Na‘e fai ia ‘e Delphine. ‘Okú ne pehē he taimí ni: “Na‘á ku fakatokanga‘i na‘e ‘ikai solova ‘e he ‘olokaholó ‘eku loto-mo‘uá. Na‘á ku ngāue‘aki ‘a e poto ‘i he Filipai 4:6, 7, ‘a ia ‘oku pehē: ‘‘Oua ‘e hoko ‘o loto-mo‘ua ‘i ha fa‘ahinga me‘a, ka mou ‘ai ke ‘ilo ho‘omou ngaahi kolé ‘e he ‘Otuá.’ ‘I he pō taki taha ‘i he‘eku ongo‘i ‘a e felēleaki ‘a e fakakaukaú mo e malanga hake ‘a e loto-mo‘uá, na‘á ku kōlenga kia Sihova. Na‘á ku fakamatala‘i ‘a e kotoa ‘o ‘eku ngaahi ongo‘í, kau ai ‘eku ‘itá, loto-mamahí, mo e siva e ‘amanakí, pea na‘á ku kōlenga kiate ia ke ne tokoni‘i au ke u ma‘u ‘a e founga ‘e lava ke u ongo‘i lelei ange ai. ‘I he pongipongí, na‘á ku fakapapau‘i kuó u tukuange atu ‘a e ngaahi ongo‘i ko iá. Ne hā ngali ne fakahu‘ufataha ‘e he tō‘onga lotu ko iá hoku ‘atamaí ‘i he me‘a na‘á ku ma‘ú kae ‘ikai ‘i he me‘a na‘e ‘ikai ke u ma‘ú. Na‘á ku fili ke ‘oua ‘aupito na‘á ku toe inu ‘olokaholo. Koe‘uhi ko e nonga na‘á ku ma‘ú na‘e mahu‘inga ‘aupito ia kiate au, na‘e ‘ikai ‘aupito te u tuku ia ke mole.”
‘ULUNGAANGA TA‘ETAAU
Ko e ngaahi palopalema ‘e ni‘ihi ‘okú ne fakatupunga ‘a e loto-mamahi mo e faingata‘a‘ia. Ka ‘oku lava ke tokoni‘i kitautolu ‘e he ngaahi tefito‘i mo‘oni ‘i he Tohi Tapú ke tau faka‘ehi‘ehi ai mei hono fakatupu ‘a e ni‘ihi ‘o e tupu‘anga tefitó—ko e fakatātaá, ko e fakamalinga ta‘etotonú mo e ‘ata fakalieliá. “Na‘e faingofua ‘aupito ke fakamalinga,” ko e lau ia ‘a ha
talavou ko Samuel. “‘I he taimi ‘e ni‘ihi na‘e ‘ikai tohoaki‘i au ia ki he tokotaha ‘e tahá, ka na‘e lava ke u tala na‘á ne sai‘ia ‘iate au—pea na‘e ‘ai ai ke te fiefia ke fakamalinga.” Na‘e fakatokanga‘i ‘e Samuel na‘e tukuaki‘i ia ki he fu‘u lahi ‘ene fakamalingá—na‘a mo e taimi na‘e ‘ikai ai te ne taumu‘a pehē aí—na‘e faai atu pē ‘o ne fili ke hoko atu ā ‘o fai fakakaukau‘i pē ‘a e fakamalingá. Ka na‘e fakahoha‘asi ia ‘e he tō‘ongá ni. “Na‘e fakatupu maumau,” ko ‘ene leá ia, “koe‘uhi na‘e tupu ai ‘a e ngaahi hehema mātu‘aki siokita.”Na‘e lau ‘e Samuel ha kupu ki he to‘utupú na‘e pulusi ‘i he uepisaiti jw.org. Pea na‘á ne fakakaukau ki he Palōveepi 20:11, ‘a ia ‘oku pehē: “Na‘a mo ha ki‘i tama [pe “tamasi‘i,” fakamatala ‘i lalo] ‘oku ‘ilo‘i ia ‘i he‘ene ngaahi ngāué, pe ko ‘ene tō‘ongá ‘oku ma‘a mo totonu.” Na‘e tokoni fēfē ia? Na‘e fakatokanga‘i ‘e Samuel ko ‘ene fakamalingá na‘e ‘ikai ke ma‘a mo totonu. ‘Okú ne pehē leva: “Na‘á ku toe ‘ilo‘i ko ha talavou ‘oku fakamalinga ‘okú ne fakatupu ‘a e ngaahi ‘ulungaanga ‘e hoko ai ko ha hoa mali ‘ikai lelei. Na‘á ku kamata fakakaukau pe ‘e anga-fēfē ‘a e ongo‘i ‘a hoku uaifi ‘i he kaha‘ú kapau na‘á ne sio kiate au he‘eku fakamalinga mo ha fefine kehe. Na‘e ‘ai ai au ke u ‘ilo‘i ‘oku ‘ikai ke ta‘e‘iai hano maumau ‘a e tō‘onga ko iá. Ko e mo‘oni‘i me‘a ko ia ‘oku faingofua hono fai iá ‘oku ‘ikai ‘ai ai ia ke tonu.” Na‘e liliu ‘a Samuel. Ko e faka‘ehi‘ehi mei he fakamalingá kuó ne toe tokoni‘i ia ke ne faka‘ehi‘ehi mei he ‘ulungaanga ta‘etāú.
Ko Antonio na‘á ne ‘i ha fakatu‘utāmaki lahi koe‘uhi ko e ‘ulungaanga ta‘etāú: Na‘e ma‘unimā ia ‘e he ‘ata fakalieliá. Neongo na‘á ne ‘osi mali ki ha fefine ‘a ia na‘á ne ‘ofa lahi ai, ka na‘á ne toutou tō ki he tō‘onga ko ení. ‘Okú ne pehē ko e fakakaukau ‘o fekau‘aki mo e 1 Pita 5:8 na‘á ne tokoni‘i lahi ia. ‘Oku pehē ai: “Tauhi ma‘u ho‘omou fakakaukau leleí, fa‘a le‘o! Ko homou filí, ‘a e Tēvoló, ‘okú ne ‘alu fano holo ‘o hangē ha laione ngungulú, ‘o kumi ki ha taha ke ne folofua.” ‘Oku fakamatala ‘a Antonio: “Ko e ngaahi ‘ata fakalieliá ‘oku takatakai ia ‘iate kitautolu ‘i he māmani ko ení, pea ko e ngaahi ‘ata ko ení ‘oku lava ke piki ma‘u ia ‘i he fakakaukaú. Na‘e tokoni‘i mo‘oni au ‘e he veesi ko ení ke u fakakaukau ‘o fekau‘aki mo e matavai ‘o e ngaahi fakatauele ko ení. Na‘e fiema‘u ke u manatu‘i ko e ngaahi fakatātā fakalielia ko iá ko e ha‘u ia mei he Tēvoló. ‘I he taimí ni ‘oku ou lāu‘ilo ko Sihova tokotaha pē ‘oku lava ke ne tokoni‘i au ke u ‘tauhi ma‘u ‘eku fakakaukau leleí mo fa‘a le‘o’ koe‘uhi ke u tau‘i ‘a e ngaahi ‘oho ‘oku fai ki he‘eku fakakaukaú, ki hoku lotó, mo ‘eku nofo malí.” Na‘e ma‘u ‘e Antonio ‘a e tokoni na‘e fiema‘u kiate iá, pea kuó ne sītu‘a mei he tō‘onga kovi na‘á ne ma‘ú. Ko hono olá, kuo tokoni‘i ai ia ke ne faka‘ehi‘ehi mei he ngaahi faingata‘a ‘oku toe kovi angé.
‘Oku hā mahino, ‘oku tokonaki mai ‘e he Tohi Tapú ‘a e fale‘i ‘aonga ‘oku lava ke ne tokoni‘i kitautolu ke tau faka‘ehi‘ehi ai mei he ngaahi palopalema mafatukitukí. Kae fēfē ‘a e ngaahi palopalema kuo faiaka mo fakamo‘oni‘i kuo hoko ta‘etukú? Tau sio angé ki he founga ‘oku lava ke tokoni‘i ai kitautolu ‘e he Folofola ‘a e ‘Otuá ke tau fakalelei‘i ‘a e ngaahi ‘īsiu faingata‘a peheé.
‘Oku lava ‘e he tataki ‘aonga ‘a e Tohi Tapú ‘o tokoni‘i kitautolu ke tau faka‘ehi‘ehi mei he ngaahi palopalema ‘e ni‘ihi