KUKAMBISKANA NKHANI YA M’BAYIBOLO
Nchifukwa Wuli Tikhumbika Kusambira Bayibolo?
Nkhani iyi yilongongi mo Kaboni wangakambiskiyana nkhani ya m’Bayibolo ndi munthu yo watimupharazgiya. Tiyeruzgiyi kuti Kaboni munyaki zina laki Brian, wakambiskana ndi Eric.
BAYIBOLO LE NDI NKHANI ZAUNENESKA ZA MBIRI YAKALI
Eric: Ini nditanja cha kukambiskana nkhani zakukwaskana ndi chisopa. So palivi vinandi vakuti tingakambiskana.
Brian: Ndawonga vo wakamba. Kweni zina langu ndini Brian. Nanga iwi?
Eric: Eric.
Brian: Ndawonga kuti ndakusaniya.
Eric: Chamampha.
Brian: Eric, ukukuliya m’banja la ŵanthu akusopa?
Eric: Ee. Kweni po ndingulutiya kukoleji, ndikuleke limu vachisopa.
Brian: Chamampha. So mwasambiranganji kukoleji?
Eric: Social studies ndi History, pamwenga kuti nkhani za mbiri yakali. Kweni ndayanjanga ukongwa nkhani za mbiri yakali zo zikonkhoska umoyu wa ŵanthu kutuwa kali ukongwa.
Brian: Nkhani zinyaki za mbiri yakali zakukondweska ukongwa. Nge mo uziŵiya, Bayibolo nalu le ndi nkhani za mbiri yakali. Mukugwiskiyapu nchitu Bayibolo pa vo mwafufuzanga kusukulu?
Eric: Awa. Ndiziŵa kuti ndi buku lamampha kweni ndikuŵanaŵanapu cha kuti le ndi nkhani za mbiri yakali.
Brian: Ndivwisa vo ukamba. Kweni ungaŵa ndi kanyengu kamanavi kuti ndikulongo nkhani zimanavi zauneneska za mbiri yakali zo zisanirika m’Bayibolo?
Eric: Ee, kweni ndilivi Bayibolo.
Brian: Palivi suzgu. Tiwoniyengi limoza m’Bayibolo langu. Chakuwoniyapu chakwamba che pa 1 Mikoka 29, vesi 26 ndi 27. Mavesi yanga ngakamba kuti: “Viyo ndimu Davidi mwana waku Jese wanguwusiya ŵaYisraele. Nyengu yo wanguwusiya ŵaYisraele yenga virimika machumi nganayi (40); wanguwusa virimika vinkhondi ndi viŵi mu Hebroni, ndi virimika machumi ngatatu pachanya vitatu (33) mu Yerusalemu.”
Eric: So tingaziŵa wuli kuti nchakuyeruzgiyapu chauneneska chenicho?
Brian: Nyengu yinyaki ŵanthu akususka akambanga kuti Fumu Davidi kwengavi.
Eric: Nchifukwa wuli akambanga viyo?
Brian: Chifukwa chakuti pa nyengu iyi kwengavi ukaboni unyaki kupatuwapu wa m’Bayibolo wo watingi ulongongi kuti iyu wengaku nadi. Kweni mu 1993, gulu linyaki lakufufuza vinthu vakali lingusaniya mwa wo wenga ndi mazu ngakuti, “Nyumba yaku Davidi.”
Eric: Oho?
Brian: Munthu munyaki yo ŵanthu atimukayikiya kuti wengaku ndi Pontio Pilato, yo wawusanga mu nyengu yaku Yesu. Iyu wazumbulika limoza ndi Luka chaputala 3, vesi 1.
ŵanthu anyaki a maudindu m’buku laEric: Muneneska. Yapa akambanadi kuti: “Pakuŵa Pontio Pilato nduna yaku Yuda, ndi Herode wachinaikiru waku Galile.”
Brian: Ndawonga. Kwa vyaka vinandi, ŵanthu anyaki akusambira akayikiyanga kuti Pontio Pilato wenga munthu chayiyu. Kweni vyaka pafufupi 50 vo vajumpha, ŵanthu anyaki angusaniya mwa ku Middle East wo ukulembeka zina laki.
Eric: Hmm. Nkhakwamba kuvwa ivi.
Brian: Ndakondwa ukongwa kukambiskana nawi nkhani iyi.
Eric: Kukamba uneneska, kanandi Bayibolo nditiliwona nge mabuku nganyaki ngosi ndipuso ndiwona kuti lingatiwovya cha mazuŵa nganu chinanga kuti likonkhoska umampha mbiri yakali.
BAYIBOLO NDI BUKU LAKALI KWENI LINGATIWOVYA SO MAZUŴA NGANU
Brian: Ŵanthu anandi angazomerezga vo wakamba. Kweni ini ndiwona viyo cha chifukwa chakuti vinthu vo taŵanthu tikhumbikiya ukongwa pa umoyu widu vechendasinthi. Mwakuyeruzgiyapu, kutuwa kali, tikhumbika chakurya, vakuvwala ndi pakugona. Kweniso nyengu zosi tikhumba kuti tichezengi ndi anyidu ndipuso kuti tikondwengi m’banja. Ndikayika cha kuti weyosi wakondwa ndi vinthu venivi.
Eric: Mbuneneska.
Brian: Bayibolo lingatiwovya pa fundu zosi zenizi. Ndichu chifukwa chaki tingakamba kuti ndi buku lakali kweni lingatiwovya so mazuŵa nganu.
Eric: Lingatiwovya wuli?
Brian: Bayibolo le ndi fundu zamampha ukongwa zo zenga zakovya pa nyengu yo lalembekiyanga ndipu zingatiwovya so mazuŵa nganu.
Bayibolo le ndi fundu zamampha ukongwa zo zenga zakovya pa nyengu yo lalembekiyanga ndipu zingatiwovya so mazuŵa nganu
Eric: Chamampha. Lingatiwovya pa fundu nizi?
Brian: Bayibolo lingatiwovya pa nkhani zakupambanapambana nge ndalama, vo tingachita kuti tikondwengi m’banja, ndipuso kuti tiyanjanengi ndi anyidu. Lingatiwovya kuti vinthu vitiyendiyengi umampha. Nawi uziŵa kuti nkhwakusuzga ukongwa mazuŵa nganu kuti munthurumi walongozgi umampha banja laki.
Eric: E, nani ndizomerezga fundu yo. Ini ndi muwolu wangu tikoleskana viŵi cha chinanga kuti taja munthengwa pafupifupi chaka chimoza sonu.
Brian: Kweni Bayibolo le ndi fundu zakovya kweniso zambula kusuzga kuzigwiriskiya nchitu. Mwakuyeruzgiyapu, tiyeni tiŵerengi Ŵaefesu chaputala 5, vesi 22, 23, ndi 28. Ŵerenga.
Eric: Likamba kuti: “Mwaŵanthukazi mwe, jithereskiyeni ku arumu ŵaku mwija, nge nkhu Ambuya. Pakuti munthurumi ndi mutu wa muwolu waki, uli ndimo Khristu nayu ndi mutu wa eklesiya, pakuŵa mweneku mtaski wa liŵavu lo.” , Vesi 28 lititi: “Viyo naku anthurumi atenere kuŵanja awolu ŵawu nge ndi maliŵavu ngaku ŵija.”
Brian: Ndawonga ukongwa. Kumbi vatingi viŵengi umampha cha asani ŵanthu akutorana agwiriskiyanga nchitu ulongozgi wambula kusuzga wenuwu?
Eric: Vatingi viŵengi nadi viyo, kweni vakusuzga kuvichita.
Brian: Uneneska nadi, chifukwa palivi yo ndi murunji. Kweni m’chaputala chenichi mwe vesi linyaki lo lititichiska kuti tichitengi vinthu mwazeru. a Weyosi m’banja wakhumbika kuchita vinthu mwakuŵanaŵaniya munyaki. Ini ndi muwolu wangu tiwona kuti Bayibolo lititiwovya kuti tichitengi vinthu mwazeru.
Eric: Fundu yo njakuvwika.
Brian: Akaboni aku Yehova ŵe ndi Webusayiti yo ye ndi fundu zo zingawovya mabanja. Asani ungaŵa ndi kanyengu kamanavi ndingakulongo vo visanirika pa Webusayiti yeniyi.
Eric: Ndilongo.
Brian: Chamampha. Webusayiti yaki ndi www.mr1310.com/tog. Viyo yapa tajula peji lakwamba.
Eric: Pe vithuzi vakutowa!
Brian: Ivi ndi vithuzi va nchitu yakupharazga yo tichita pacharu chosi. Sonu tafika po ndikhumba kuti ndikulongo. Pamutu wakuti, “Mabanja ndi Makolo.” Pamutu wenuwu pe nkhani zinyaki zinandi zo zikamba mo tingachitiya pa nkhani zakupambanapambana. Yilipu yo yakukondwesa?
Eric: E, iyi yamutu wakuti. “Kuthetsa Mavuto.” Ndingayanja kuti ndiyivwisisi yeniyi!
Brian: Nkhani iyi yikonkhoska nthowa zinayi za mo tingachitiya ndi masuzgu. Wona vo ndimi iyi yikamba. Ŵerenga.
Eric: Pakamba kuti: “Ŵanthu akutorana atanjana ndipuso atumbikana ukongwa asani akambiskana mwakufwatuka.” Fundu iyi njauneneska.
Brian: Ndawonga kuti waŵerenga umampha. Mundimi iyi mwe so lemba. Ungajula asani ungalibofo.
Eric: Ndaliwona. Pa Ŵaefesu 5:33 pakamba kuti: “Kweni imwi namwi, yumoza ndi yumoza, yosi wamwanjengi viyo muwolu waki waku yija nge ndi yija; ndipu muwolu wawopi murumu waki.”
Brian: Kumbi wawona kuti fundu yagona pa kupaska munyidu vo wangakhumba kuti walonde?
Eric: Ndiwamu cha vo ukamba.
Brian: Kumbi mbuneneska cha kuti munthurumi wakhumba kuti muwolu waki wamutumbikengi, ndipu munthukazi nayu wakhumba kuti murumu waki walongongi kuti watimuyanja nadi?
Eric: Ee. Ndiviyo nadi.
Brian: Kumbi munthukazi wangatondeka kutumbika murumu waki asani munthurumi walongo kuti watimuyanja?
Eric: Awa, wangatondeka cha.
Brian: Chinanga kuti Bayibolo likulembeka kali ukongwa mwakuti pajumpha vyaka pafufupi 2,000, kweni vesi ili le ndi ulongozgi wo ungaŵovya ŵanthu akutorana kuti vinthu viŵayendiyengi umampha m’banja.
Eric: Kukamba uneneska ndaziŵanga cha kuti m’Bayibolo mwe fundu zenizi.
Brian: Ndakondwa ukongwa Eric. Ndingayanja kuti tizikambiskani so fundu zinayi zo ze pakamutu kakuti, “Njira Zinayi Zothetsera Mavuto” ko ke m’nkhani yeniyi pa Webusayiti. b
Eric: Ungaza. Ndiŵerengiyengi limoza ndi muwolu wangu nkhani yeniyi.
Kumbi pe nkhani yinyaki ya m’Bayibolo yo mukhumba kuti muyivwisi? Kumbi mukhumbisiska kuziŵa vo Akaboni aku Yehova achita ndipuso vo agomezga? Asani ndi viyo, kambiskanani mwaliŵi ndi Akaboni aku Yehova. Yiwu mbakujipereka kukambiskana namwi nkhani zenizi.
a Wonani Ŵaefesu 5:17.
b Kuti muziŵi vinandi wonani mutu 14 m’buku lakuti Kumbi Bayibolo Lisambizanji Weniukongwa? lakupharazgika ndi Akaboni aku Yehova.