CHIIYO 8
LWIIMBO 130 Kamulekelelana
Kujana Twabalekelela Biyeni Bamwi Mbuli Mbalekelela Jehova?
“Mbuli Jehova mbaakamulekelela amoyo woonse, andinywe mweelede kuchita oobo.”—KOL. 3:13.
NZITUTAYIYE
Muchiiyo eechi, tulalanga-langa zintu nzitweelede kuchita kuti tulekelele muntu wakatubisizya.
1-2. (a) Ndiilili nikukonzya kutuyumina kulekelela muntu? (b) Denise wakatondeezya biyeni kuti ulalekelela?
KULAKUYUMINA na kulekelela bamwi? Biingi besu kulatuyumina, kapati kuti umwi muntu waambuula naakuti watuchitila chintu chituchisa. Nikuba oobo, kuli zintu nzitukonzya kuchita kuti tutakkali katubanyemenede bamwi nibatubisizya. Muchikozyano, atubone zimwi zyakachitikila umwi muchizi uutegwa Denise. a Muchizi ooyu wakalekelela muntu munzila iigambya. Mu 2017, Denise ampuli yakwe bakaswaya Mawofesi Mapati aaBakamboni baJehova naakachili kujulwa-julwa. Nibakali kubweeda kung’anda, moota yawumwi mwaalumi yakawuminina aamoota yabo. Nibakabbewuka, Denise wakafenta. Chiindi naakapumpunyukwa, wakaziba kuti bana bakwe bakali balichisa loko alubo mulumaakwe Brian wakali wafwa. Naakali kwaamba mbaakalimvwa aachiindi eecho, Denise wakaamba kuti, “Ndakamaninwa alubo teendakachizi pe kuti ndisaanguninaali.” Chiindi naakaziba kuti dilayiva wakawuminina aamoota yabo taakawuminina aachaali pe, Denise wakakomba kuli Jehova kakumbila kuti abe aaluumuno.
2 Dilayiva wakapa kuti babbewuke, wakatolwa kunkuta kuti nkani yakwe ikabetekwe akaambo kakuti wakali waba aamulandu wakujaya muntu. Nkuta niyakali kuyoojana kuti ulaamulandu choonzyo, dilayiva ooyo wakali kuzoobikkwa mujele. Nikuba oobo, umwi wamunkuta wakabuzya Denise kuti zintu nzyaakali kuyoowamba munkuta nzizyo zyakali kuyoopa kuti dilayiva ooyu asungwe naakuti atasungwi. Denise wakati: “Ndakamvwa mbuli kuti umwi muntu ulikundijokoola aachilonda mpawo wafumpa gabba lyamunyo aachilonda eecho, ooku kandilikuyanda kwaambuula zintu zichisa loko zyakandichitikila.” Nikwakayinda mviki ziche, Denise wakayinka kunkuta kuti akaambe zintu zyakali zyachitwa aadilayiva ooyo zyakapa kuti mpuli yakwe ibe mumapenzi. Niinzi nzyaakaamba? Denise wakakumbila mubetesi wankuta kuti amufwide luzyalo mwaalumi ooyo. b Naakamaninsya kwaambuula Denise, mubetesi wakalila, mpawo wakaamba kuti: “Kwaminyaka iili 25 njindabeleka munkuta eeyi, tandinabaabuunsi ndamvwa zintu zili oobu pe. Taakwe mpundayinamvwa mpuli iili mupenzi kayilikukumbila kuti sikubabisizya alekelelwe pe. Alubo tandinamvwa makani aakulekelela aaluyando pe.”
3. Niinzi chakagwasya Denise kuti alekelele umwi mwaalumi?
3 Niinzi chakagwasya Denise kuti alekelele mwaalumi wakamubisizya? Wakayeeyesesya atala anzila Jehova njabalekelelaayo bantu. (Mik. 7:18) Kuti katumulumba Jehova akaambo kakuti wakatulekelela, zipa kuti andiswe tuyande kulekelela bamwi.
4. Jehova uyanda kuti tuchiteenzi? (Ba-efeso 4:32)
4 Jehova uyanda kuti tulekelele bamwi mbuli mbaakatulekelela amoyo woonse. (Bala Ba-efeso 4:32.) Jehova uyanda kuti tulibambile kulekelela aabo batubisizya. (Int. 86:5; Lk. 17:4) Muchiiyo eechi, tulabona zintu zitatu zitatugwasye kuti twiinkilile kunembo kulekelela bamwi.
UTACHITAANGA TAZILIKUKUCHISA PE
5. Kweendelana a Tusimpi 12:18, nga twamvwa biyeni kuti umwi watubisizya?
5 Tulakonzya kumvwa kuchisa loko kuti umwi muntu waambuula naakuti watuchitila chintu chitali kabotu, kapati kuti muntu ooyo kali mweenzuma naakuti wamumpuli. (Int. 55:12-14) Chimwi chiindi, zilakonzya kutuchisa mbuli kuti tulikuyaswa aakafulo. (Bala Tusimpi 12:18.) Tulakonzya kweezya kuyanda kuchitaanga tazilikutuchisa pe nzitwachitilwa kakuli zilikutulya mumoyo. Kuchita oobo, kuli mbuli kuti twayaswa kafulo mpawo kafulo aako kasiigwa kupela kakatasomwedwe pe. Munzila iikozyenie, tatuleki pe kumvwa kuchisa mumoyo kuti twayanda kuchitaanga zyoonse zilikweenda kabotu kakuli mumoyo zilikutulya.
6. Niinzi chichitika kuti umwi watubisizya?
6 Kuti umwi watubisizya nga twanyema. Bbayibbili lilazumina kuti tulakonzya kunyema. Pesi litubuzya kuti tatweelede kukkala katunyemede pe. (Int. 4:4; Ef. 4:26) Nkamboonzi? Akaambo kakuti nzila njitulimvwaayo kuti twanyema ipa kuti tuchite chimwi chintu. Chiindi chiingi, kuti muntu wanyema nga wachita zintu zitali kabotu. (Jak. 1:20) Tutalubi kuti, zili muganzi biya kuti tunyeme kuti umwi muntu watubisizya pesi kukkala katumunyemenede muntu ooyo, nkulisalila.
Zili muganzi biya kuti tunyeme kuti umwi muntu watubisizya pesi kukkala katumunyemenede muntu ooyo, nkulisalila
7. Bamwi bakamvwa biyeni nibakachitilwa zintu zitali kabotu?
7 Kuti teetwajatwa munzila iilikabotu, zilakonzya kutuchisa loko. Muchikozyano, umwi muchizi uutegwa Ann wakati: “Nindakachili muniini, ndeende wakabaleka baama mpawo wakakwata musimbi wakali kundilela. Ndakalendelelwa. Nibakaba aabana, ndakayungizya kulendelelwa. Ndakakomena kandilimvwa kuti taakwe uulandaba pe andime.” Muchizi uutegwa Georgette wakapandulula mbaakamvwa mulumaakwe naakachita bumambe. Muchizi ooyo wakati: “Kuzwa katuchili baniini, twakali kumvwanana. Twakapayonaamwi. Nzyaakachita mulumaangu zyakandichisa loko. Eezi zyakapa kuti tulekane.” Alubo umwi muchizi uutegwa Naomi wakati: “Taakwe nindakali kuyeeyela kuti mulumaangu wakali kuzoondichitila chintu chichisa loko. Naakandibuzya kuti wakali kweebela ponogilafu kandisisila, ndakalimvwa kanditagwasyi pe.”
8. (a) Ntuutuli tumwi twaambo tupa kuti tulekelele bamwi? (b) Mbuubuli bubotu mbutujana kuti twalekelela bamwi? (Langa kabbokesi kati, “ Niinzi Nzweelede Kuchita Kuti Umwi Wakunyemya?”)
8 Tatukonzyi pe kubasalila nzibeelede kwaambuula naakuti kutuchitila bantu, pesi tulakonzya kulisalila mbututabasandule. Chiindi chiingi, nzila iilikabotu yakubasandula nkubalekelela. Nkamboonzi? Akaambo kakuti tuyanda Jehova alubo tuyanda kuba bantu balekelela. Kuti twakkala katunyemede katutalekeleli bamwi, tulakonzya kuchita zintu munzila yabufuba-fuba alubo nga tulikulyeetela malwazi. (Tus. 14:17, 29, 30) Atubone zyakachitikila muchizi uutegwa Christine. Wakati: “Kuti umwi muntu wandibisizya, tandiseki-seki pe. Nga ndasaanguna kulya chakulya chitayaki mubili. Nga ndaba aachilabila mansiku alubo nga kwandiyumina kuti ndibatame alubo nga ndamujata munzila iitali kabotu mulumaangu abamwi.”
9. Nkamboonzi nituteelede kukkala katumwaangilide nkoto muntu watubisizya?
9 Nikuba kuti sikutubisizya taatukumbila lulekelelo, zilakonzeka kuti tutakataazikani loko anzitwachitilwa. Zikonzeka biyeni? Georgette waambwa musule wakati: “Zyakanditolela chiindi kuti ndileke kumunyemena mwaalumi ngundakakwetwaawe, pesi mukuya kwachiindi ndakazooleka kumunyemena. Nindakaleka kunyemena mwaalumi ooyo, ndakaba aaluumuno lwamumizeezo.” Kuti twaleka kwaangila bamwi nkoto, ngazyatugwasya kuti tubajate kabotu bamwi. Alubo nga twakwabilila moyo wesu alubo zigwasya ndiswe kuti tusaangune kubotelwa lubo mubuumi. (Tus. 11:17) Niinzi nzukonzya kuchita kuti kakukuyumina kulekelela umwi?
ZIKONZYA KUTUGWASYA KUTI TULEKE KUNYEMA
10. Nkamboonzi nitweelede kujana chiindi chakuti chilonda chili mumoyo chipone? (Langa zifanikisyo.)
10 Niinzi zikonzya kutugwasya kuti tuleke kunyemena muntu? Imwi nzila, nkulipa chiindi chakuti tupone. Naazwa aakusilikwa muntu walichisa loko, nga zyatola chiindi kuti azoopone. Munzila iikozyenie, zilakonzya kutola chiindi kuti chilonda chili mumoyo chipone kuti tukonzye kulekelela watubisizya.—Muk. 3:3; 1 Pet. 1:22.
Kuti muntu walichisa weelede kusilikwa alubo zitola chiindi kuti apone, mbukubede kuti muntu watubisizya (Langa fuka 10)
11. Nkombyo itugwasya biyeni kuti tukonzye kulekelela bamwi?
11 Komba kuli Jehova kukumbila kuti akugwasye kuti ube muntu uulekelela. c Ann waambwa musule wakaamba mbukwakamugwasya kukomba. Wakati: “Ndakakumbila Jehova kuti atulekelele toonse mumpuli akaambo kazintu zitali kabotu nzitwakachita naakuti nzitwakaamba. Kuzwa waawo, ndakalembela ndeende lugwalo amwanakazi ngwaakali wakwata kandibabuzya kuti ndakabalekelela.” Ann wakazumina kuti teekwali kuuba pe kuti azichite eezi. Ann wakazoowamba kuti: “Ndilombozya kuti kutobelezya Jehova nkundakachita kuti ndibalekelele, kuzoopa kuti ndeende amwanakazi wakwe bazooyiye zyiingi atala aJehova.”
12. Nkamboonzi nitweelede kusyoma Jehova kutali kusyoma mbutulimvwa? (Tusimpi 3:5, 6)
12 Syoma Jehova kutali kusyoma mbulimvwa. (Bala Tusimpi 3:5, 6.) Chiindi choonse, Jehova ulizizi zintu nzituyandikana. (Is. 55:8, 9) Tatubuzyi kuti tuchite zintu zitweetela mapenzi. Chiindi natubuzya kuti tulekelele bamwi, nga tulaachoonzyo chakuti kuchita oobo kugwasya ndiswe. (Int. 40:4; Is. 48:17, 18) Nikuba oobo, kuti twabikkila maanu kunzila njitulimvwaayo, kulakonzya kutuyumina kuti tulekelele bamwi. (Tus. 14:12; Jer. 17:9) Naomi waambwa musule wakati: “Kumasaangunino, ndakali kulibuzya kuti tandikoomulekelela pe mulumaangu akaambo kakuti wakali kweebela ponogilafu. Ndakali kubonaanga wakali kukonzya kuzyiindulula lubo akuti taakayinoozibona pe kuti nzyaakachita zyakandichisa biyeni. Alubo ndakali kulibuzya kuti Jehova wakali kuzimvwisisisya nzindakali kumvwa. Pesi ndakazoobona kuti nikuba kuti Jehova wakali kuzimvwisisisya nzindakali kumvwa, tazyaambi kuti wakali kuziyanda nzindakali kuchita. Jehova ulizi mbundilimvwa akuti zitola chiindi kuti ndipone chilonda nchindilaacho mumoyo, pesi uyanda kuti ndibe muntu uulekelela.” d
BA AAMABONENO AALIKABOTU
13. Kweendela a Baroma 12:18-21, niinzi nzitweelede kuchita kuti umwi watunyemya?
13 Chiindi nitulekelela muntu wakatubisizya, kuli nzitweelede kuchita kutali kusala kulyeeneenia kuti zyoonse zilikweenda kabotu kakuli mumoyo zilikutujika. Kuti muntu ooyo kali mukombima, makanze eesu nga kuti tubambe luumuno anguwe. (Mt. 5:23, 24) Kwiinda kuti tumwaangile nkoto, tweelede kumufwida luzyalo akumulekelela. (Bala Baroma 12:18-21; 1 Pet. 3:9) Niinzi zikonzya kutugwasya kuti tuchite oobo?
14. Tweelede kweezya kuchitaanzi alubo nkamboonzi?
14 Tweelede kweezya kubona muntu ooyo mbuli mbamubona Jehova. Jehova ulanga zintu zibotu mubantu. (2 Mak. 16:9; Int. 130:3) Kufumbwa nzituyanda kulanguula mubantu tulakonzya kuzijana, zibotu naakuti zibi. Kuti twalanga zintu zibotu muli bamwi, kulakonzya kutuubila kuti tubalekelele. Muchikozyano, mukwesu uutegwa Jarrod wakati, “Kulanduubila kulekelela mukombima kuti ndeezyanisya zintu nzyaandibisizya abuntu bubotu mbwalaabo mbundiyandisya.”
15. Nkamboonzi nikuyandikana kubuzya muntu kuti wamulekelela?
15 Chimwi chintu chiyandikana nchitweelede kuchita, nkubuzya muntu ooyo kuti twamulekelela. Nkamboonzi? Atubone nzyaakaamba Naomi waambwa musule. Wakati: “Mulumaangu wakandibuzya kuti, ‘Wandilekelela na?’ Nindakayanda kumusandula, ndakakachilwa kugwisya majwi aakuti, ‘Iiyi ndakulekelela.’ Ndakabona kuti teendakali ndamulekelela kazizwa aansi aamoyo pe. Mukuya kwachiindi, ndakazookonzya kugwisya majwi aakuti, ‘iiyi ndakulekelela.’ Nindakamubuzya kuti ndamulekelela, mulumaangu yakamwiibiiba misozi, ndakabotelwa nindakabona kuti waangunuka, andime ndakaba aaluumuno lwamumizeezo. Kuzwa mubuzuba oobo, ndakasaanguna lubo kumusyoma mulumaangu alubo twakasaanguna lubo kumvwanana mbuli chiindi.”
16. Wayiyaanzi atala akulekelela bamwi?
16 Jehova uyanda kuti tulekelele bamwi. (Kol. 3:13) Pesi chimwi chiindi, kulakonzya kutuyumina kulekelela bamwi. Nikuba oobo, tulakonzya kubalekelela kuti teetwachitaanga tazili kutuchisa pe nzitwachitilwa akuti twabeleka changuzu kuti tuleke kunyema. Tweelede kuzibona munzila iilikabotu zintu.—Langa kabbokesi kati, “ Zintu Zitatu Nzitweelede Kuchita Kuti Tulekelele Bamwi.”
BIKKILA MAANU KUBUBOTU BWAKULEKELELA
17. Kulekelela bamwi kutugwasya biyeni?
17 Tuli aatwaambo twiingi tupa kuti tulekelele bamwi. Atubone tumwi. Kakusaanguna, nga tulikutobelezya Taateesu siluzyalo Jehova akuchita zintu zimubotezya. (Lk. 6:36) Kachibili, nga tulikutondeezya kuti tulamulumba Jehova akaambo kakuti wakatulekelela. (Mt. 6:12) Kachitatu, tatulyeeteli malwazi pe alubo nga twaba aabweenzuma busimide aJehova.
18-19. Mbuubuli bubotu buba kuti twalekelela bamwi?
18 Kuti twalekelela bamwi, tulajana zilongezyo nzitutayeeyeli pe. Muchikozyano, atubone zyakachitikila Denise waambwa kumasaangunino. Nikuba kuti taakazi pe kuti mwaalumi wakawuminina aamoota yabo wakali wapulana kuti alijaye naazwa kunkuta. Pesi mwaalumi ooyo wakazooyanda kwiiya Bbayibbili aBakamboni baJehova akaambo kakuti Denise wakamulekelela.
19 Chimwi chiindi, kulakonzya kutuyumina kuti tulekelele umwi muntu pesi kuli bubotu mbutukonzya kujana kuti twalekelela bamwi. (Mt. 5:7) Nkinkaako, tweelede kweezya anzila zyoonse kuti tulekelele bamwi mbuli mbachita Jehova.
LWIIMBO 125 “Balikkomene Aabo Balaaluse!”
a Amwi mazina akachinchwa.
b Muchiimo chili oobu, muKkristu umwi awumwi ulalisalila nzyayanda kuchita.
c Langa lwiimbo lwavidiyo lutii, “Amulekelele Camoyo Woonse” aluti, “Twaba Balongwe Alimwi” aajw.org.
d Nikuba kuti kweebela ponogilafu nkubisya alubo kulamuchisa muntu ngukwetenaawe, pesi tazizwi muMagwalo pe kuti sikubisigilwa alekane aamuntu ngwakwetenaawe akaambo kakuti weebela ponogilafu.
