•  Ncomweelede kuzyiba

•  Ncomweelede kucita

•  Nzyobaamba beenzinyoko

 Kutegwa bamusyome ciya buyo ambomusyomeka. Kutobela malailile aabazyali banu cili mbuli kubbadela cikwelete kubbanki. Cikwelete ncomujisi kubazyali banu ncakubamvwida, aboobo kuti lyoonse kamubamvwida banoomusyoma akumupa lwaanguluko. Munzila imwi ikuti kamutasyomeki, mutakagambwi kuti naa bakamulesyele limwi kucita zintu nzyomuyandisya.

 Citola ciindi kuti bazyali banu batalike kumusyoma. Mweelede kutondezya kuti mulabikkila maano mbomucita zintu akuti mulasyomeka bazyali banu kabatanamupa lwaanguluko lunji.

 CAKULUULA CAKACITIKA NCOBENI: “Nindakali mukubusi, ndakalizyi bazyali bangu ncobakali kuyanda kulindime, aboobo ndakali kulicengeezya kucita nzyobayanda pele cakusisikizya ndakali kucita nzyondiyanda. Eeci cakapa kuti bazyali bangu kabatandisyomi. Nokwakainda ciindi, ndakaiya kaambo aaka: Muzyali usiigwa kuluno pele kumaano tokonzyi kumusiya. Weelede buyo kusyomeka kutegwa kabakupa lwaanguluko.”​—Craig.

 Kamwaamba masimpe, nokuba kuti masimpe alacisa. Bantu boonse balalubizya, pele kubeja (naa kutaamba twaambo toonse) inga kwapa kuti bazyali banu bacilekele limwi kumusyoma. Kulubazu lumwi ikuti mwaba ampuwo yakusyomeka lyoonse, bazyali banu bayoobona kuti mwakomena akuti mulazumina kulubizya nkomucita. Muntu uuli boobu nguukonzya kusyomwa.

 “Bantu tabakonzyi kuleka kumusyoma akaambo kakuti mulalubizya, pesi bayooleka kumusyoma kuti kamusola kusisa kulubizya kwanu.”​—Anna.

 Bbaibbele lyaamba kuti: “Tuyanda kuti katusyomeka muzintu zyoonse.”​—Bahebrayo 13:18.

•   Ncomweelede kuyeeya: Ciindi bazyali banu nobamubuzya nkomuunka alimwi ancomuyakuyoocita, sena mulabaambila masimpe? Naa ciindi nobamubuzya nkomwaunkide alimwi ancomwalikuyoocita, sena mulaasisa makani amwi ngobayanda kuti bazyibe?

 Amubikkile maano: Kamwiitobela milawo yoonse yaaŋanda. Amwiicite cakufwambaana milimo yaaŋanda. Amubambe ciindi kuti naa kuli nkomuunka. Amubikkile maano zyakucikolo. Mweelede kusika aŋanda aciindi ceelede.

 “Kuti bazyali banu bamuzumizya kuyakweendeenda abalongwe banu mpoonya bamwaambila kuti mweelede kuti kamusikide aŋanda ciindi ca 21:00hrs, tamweelede kusika 22:30hrs nkaambo ciindi ciboola tabakamuzumizyi!”​—Ryan.

 Bbaibbele lyaamba kuti: “Umwi aumwi weelede kunyamuna mukuli wakwe uumugeme.”​—Bagalatiya 6:5.

•   Ncomweelede kuyeeya: Ino mujisi mpuwo nzi caboola kukubamba ciindi, kumanizya milimo, alimwi akutobela milawo noiba yeeyo njomutayandi?

 Amukkazike moyo. Ikuti naa bazyali banu bacileka kumusyoma, ciyootola ciindi kuti bakatalike kumusyoma alimwi. Amukkazike moyo.

 “Ndakatyompwa ciindi bazyali bangu nobatakandipa mikuli imwi nindakasika aciimo cimwi. Tiindakazyi kuti kukomena kuliindene akusima mumizeezo. Ndakabalomba kuti bandipe coolwe cakuti ndibatondezye kuti ndilasyomeka. Cakatola ciindi pele cakagwasya. Ndakaiya kuti myaka njajisi muntu tayaambi kuti ulasyomeka; pele milimo njiitondezya kuti ulasyomeka.”​—Rachel.

 Bbaibbele lyaamba kuti: “Amuzumanane kulilingula kutegwa mubone bwini mbomubede.”​—2 Bakorinto 13:5.

•   Ncomweelede kuyeeya: Kutegwa batalike (naa batalike alimwi) kumusyoma bazyali banu, ino nzintu nzi nzyomweelede kucita kutegwa ‘babone bwini mbomubede’?

 MUZEEZO: Amulibikkile mbaakani kujatikizya kubamba ciindi, kumanizya milimo, kusika aŋanda aciindi ceelede, naa zimbi buyo. Amubazyibye bazyali banu mbaakani yanu, alimwi ancobalangila kulindinywe kutegwa batalike kumusyoma. Mpoonya amubeleke canguzu kutegwa mutobele lulayo lwamu Bbaibbele lwakuti: ‘Amusamunune buntu bwanu bwakaindi oobo bweendelana abukkale bwanu bwakaindi.’ (Baefeso 4:​22) Mukuya kwaciindi bazyali banu bayoobona kuti mwacinca.