Lo bilong famili em olsem, long nait taim em 9 klok olgeta i mas pasim mobail fon bilong ol, tasol tupela taim long dispela wik yu lukim pikinini meri i wok long salim teks mesis long biknait. Na long nait taim pikinini man i raun, em i mas kam bek long haus paslain long 10 klok, tasol asde nait—em i mekim gen—em kam long haus long 11 klok.

Tineja pikinini bilong yu inap popaia. Tasol pastaim yu mas save wai na em i no laik bihainim ol dispela lo. Tingim dispela: Samting em i mekim i luk olsem em i bikhet, tasol ating em i no bikhet tru.

Kamapim klia lo yu putim. Sampela tineja i sakim ol lo bilong lukim olsem papamama inap larim ol i bihainim laik bilong ol o nogat. Olsem: Sapos papa i tok taim em i mekim wanpela kain pasin bikhet em bai kisim panismen i stret long dispela pasin, ating tineja bai traim long bikhet na lukim sapos papa bai givim panismen long em olsem em i bin tok. Yu ting dispela kain tineja i bikhet mangi tru? Nogat, i no olsem. Samting tru em olsem, ol tineja i no save bihainim ol lo taim papamama i no bihainim tok bilong ol long givim panismen taim ol i bikhet, o taim papamama i no tok klia long as na ol i putim ol lo.

Lo i strong tumas. Sampela papamama i putim planti lo bilong kontrolim ol tineja pikinini bilong ol. Taim ol i sakim tok, papamama i kros na putim sampela lo moa. Na planti taim dispela i mekim na tineja i bikhet moa yet. Wanpela buk Parent/Teen Breakthrough, i tok: “Taim yu strong tumas long kontrolim ol tineja pikinini, ol tu bai strong long sakim tok bilong yu. Pasin bilong bosim strong ol tineja i kain olsem yu rapim strongpela bata long bret i malumalum: dispela bai mekim na bret i bruk, olsem na yu no ken rapim strong bata.”

Stretpela pasin bilong givim tok bilong stretim man, dispela inap helpim em. Dispela i no wankain long “panismen”—em samting i givim pen na hevi long man. “Tok bilong stretim man” i makim wok bilong skulim man. So hau bai yu skulim tineja pikinini bilong yu long bihainim ol lo yu putim?

Tok klia. Ol tineja pikinini i mas save long samting yu laik bai ol i mas mekim na wanem samting bai kamap taim ol i sakim tok.—Stiatok bilong Baibel: Galesia 6:7.

Sampela tingting: Raitim lo bilong famili long wanpela lista. Askim yu yet: ‘Mi putim planti lo tumas? O mi no putim planti lo? I gat sampela lo em i no gat wok moa bilong en? I gat sampela lo em mi mas stretim na bai i stret long mak bilong wok em tineja pikinini bilong mi i kamapim?’

No ken senisim senisim tok. Tineja bai paul sapos las wik yu bin larim em i go long wanpela hap, tasol nau long dispela wik yu givim panismen long em taim em i go long seim hap.—Stiatok bilong Baibel: Matyu 5:37.

Sampela tingting: Taim yu givim panismen, dispela panismen i mas i stret long “pasin bikhet” em i mekim. Olsem, sapos tineja pikinini bilong yu i sakim lo na i no kam bek long haus long taim yu makim, orait surikim taim bilong em long kam bek long haus, i kam daun long 9 klok, dispela panismen i stret long dispela pasin bikhet em i mekim.

Bihainim gutpela tingting. Pasin bilong yu i mas soim tineja pikinini olsem sapos em i bihainim gut ol lo bilong famili, yu redi long givim em sampela fridom.—Stiatok bilong Baibel: Filipai 4:5.

Sampela tingting: Toktok gut wantaim tineja long ol lo bilong famili. Ating yu ken tokim em long skelim na kamapim tingting bilong em long wanem kain panismen i stret long wanpela pasin bikhet. Planti taim ol tineja i save bihainim ol lo em ol yet i bin wanbel wantaim yu long putim.

Helpim ol long kisim pasin bilong skelim gut ol samting. Wok yu mekim i no bilong kirapim tasol tineja long bihainim lo, nogat. Yu laik helpim em long kisim gutpela maus bilong bel—em pasin bilong skelim wanem samting i stret na wanem samting i no stret. (Lukim blok “Helpim Ol Long Kisim Ol Gutpela Pasin.”)—Stiatok bilong Baibel: 1 Pita 3:16.

Sampela tingting: Larim ol tok bilong Baibel i helpim yu. Em nambawan gutpela buk bilong “skulim yumi long wokabaut olsem man i gat gutpela save,” na sapos ol man “i gat liklik save tasol, bai dispela tok i helpim ol long kisim gutpela tingting, na em bai i givim gutpela save long ol yangpela man [o meri], na soim ol long gutpela pasin bilong wokabaut.”—Sindaun 1:1-4.