AİLELER İÇİN YARDIM | ANNE BABA OLMAK
Hayır Demenin Yolları
ZORLUK
Çocuğunuz her dediği olsun istiyor. Ona ne zaman hayır deseniz öyle şeyler yapıyor ki onu zapt edemiyorsunuz. Ne yapsanız ne söyleseniz onu sakinleştiremiyorsunuz ve sonunda pes ediyorsunuz. Hayır demekten usanıp, bir kez daha çaresizce evet demek zorunda kalıyorsunuz.
Bu yorucu gidişata bir son vermeniz mümkün. Ancak önce hayır demenin neden önemli olduğunu görelim.
BİLMENİZ GEREKENLER
Hayır demek acımasızlık değildir. Bazı anne babalar bu düşünceye katılmıyor; çocuğa kendinizi ifade etmeniz, onunla akıl yürütmeniz, hatta meseleleri tartışmanız gerektiğini savunuyor. Onlar çocuğa hayır demekten kaçınmak gerektiğini düşünüyor, çünkü bunun çocuğu öfkelendirmesinden korkuyor.
Gerçekten de “hayır” kelimesi ilk başta çocuğunuzu hayal kırıklığına uğratabilir. Ancak ona çok önemli bir ders verir: Gerçek hayatta insanların uyması gereken sınırlar vardır. Diğer yandan, pes ederseniz otoritenizi sarsarsınız ve çocuğunuza, canı ne zaman bir şey istese ağlayıp sızlayarak istediğini yaptırabileceğini öğretmiş olursunuz. Zamanla, böyle yapmanız da onu öfkelendirebilir. Sonuçta bir çocuk kolayca yönlendirebildiği bir ebeveyne ne kadar saygı duyabilir ki?
Hayır demek çocuğunuzu ergenliğe ve yetişkinliğe hazırlar. Çocuğunuza kendini kontrol etmeyi öğretir. Bu değerli dersi öğrenen bir çocuk ergenlik çağında, uyuşturucu kullanmak ya da evlenmeden önce cinsel ilişkiye girmek gibi baskılarla karşılaştığında, muhtemelen bunlarla daha kolay mücadele edecek.
Hayır demeniz onu yetişkinlik dönemine de hazırlar. Dr. David Walsh “Şu bir gerçek ki, biz [yetişkinler] istediklerimizi her zaman elde edemiyoruz” diye yazıyor. “Dünyanın çocuklarımıza istedikleri her şeyi her zaman gümüş tepside sunacağını öğreterek onlara iyilik etmiş olmuyoruz.” *
NE YAPABİLİRSİNİZ?
Hedefinize odaklanın. Çocuğunuzun olgun, becerikli, duygularını kontrol edebilen, başarılı bir yetişkin olmasını istersiniz. Fakat istediği her şeyi verirseniz bu amacın tersine hareket etmiş olursunuz. Kutsal Kitap “Çocukluğundan beri şımartılan kul, sonunda nankör olur” der (Özdeyişler 29:21). Dolayısıyla hayır demek terbiyenin etkili bir yoludur. Böyle bir eğitim çocuğunuzu incitmez, tam tersine onun yararınadır. Kutsal Kitaptaki ilke: Özdeyişler 19:18.
Hayır dediğinizde kararlı olun. Çocuğunuz sizin denginiz değildir. Dolayısıyla sanki çocuğunuzun onayına ihtiyacınız varmış gibi kararınızı onunla tartışmanıza gerek yok. Elbette bir çocuğun büyürken “algılama yeteneğini doğruyu yanlışı ayırmak üzere” geliştirmeye ihtiyacı vardır (İbraniler 5:14). Bu nedenle çocukla akıl yürütmek yanlış değildir. Yine de küçük çocuğunuzla, hayır cevabınızın nedeni hakkında sonu gelmeyen tartışmalara girmeyin. Aranızdaki tartışma uzadıkça, çocuğunuz hayır cevabınızı bir karardan çok soru gibi algılayacak. Kutsal Kitaptaki ilke: Efesoslular 6:1.
Kararınıza bağlı kalın. Çocuğunuz ağlayıp sızlayarak ya da yalvararak kararlılığınızı sınayabilir. Böyle bir durumla evde karşılaşırsanız ne yapabilirsiniz? Loving Without Spoiling adlı kitap “Çocuğu yanınızdan uzaklaştırın” diye tavsiye ediyor. “Şöyle deyin: ‘Eğer böyle ağlayıp sızlayacaksan tamam, sen bilirsin, ama ben bunu duymak istemiyorum. Odana git. Ağlaman geçene kadar orada kalabilirsin.’” Böyle kesin bir tavır almak ilk başta sizin için zor olabilir, çocuğunuz da bu tavrı kabul etmekte zorlanabilir. Fakat sizin ne kadar kararlı olduğunuzu fark ettikçe büyük ihtimalle inadı kırılacak. Kutsal Kitaptaki ilke: Yakup 5:12.
Anne baba olarak sırf otoritenizi göstermek için hayır demeyin
Makul olun. Anne baba olarak sırf otoritenizi göstermek için hayır demeyin. Kutsal Kitap “Makullüğünüz herkesçe bilinsin” der (Filipililer 4:5). Çocuğunuza evet diyebileceğiniz zamanlar da var; ancak bunu yaparken çocuğunuzun isteğinin uygun olduğundan ve çaresizlikten dolayı yapmadığınızdan emin olun. Kutsal Kitaptaki ilke: Koloseliler 3:21.
^ p. 10 No: Why Kids—of All Ages—Need to Hear It and Ways Parents Can Say It adlı kitaptan.