XANA WU LO ENDLIWA?
Muhlovo Wo Saseka Wa Wasi Wa Muhandzu Wa Nhova Lowu Vuriwaka Pollia
MUHANDZU lowutsongo wa ximilana lexi vuriwaka Pollia condensata, lowu kumekaka e-Afrika, wu ni muhlovo wa wasi wo saseka swinene. Kambe a wu na tona tisele leti humesaka muhlovo wa wasi. I yini lexi endlaka leswaku muhandzu lowu wu va wa wasi?
Xiya: Tisele leti nga eka muhandzu lowu ti ni swintambyana leswi longolokeke ku fana ni titlhongo ta mencisi. Swintambyana leswi swi khomane ku fana ni sangu, naswona swi pakelane hi ku siyana, swi endla swivumbeko swa xirhendzevutana. Swintambyana leswi a hi swa wasi. Muhlovo lowu wu va kona hikwalaho ka ndlela leyi swintambyana leswi swi pakiweke ha yona. Tisele to tala ti vonaka ti ri ta wasi. Kambe loko u wu languta hi matlhelo yo hambanahambana u vona muhlovo wa rihlaza, pinki, kumbe xitshopana hikwalaho ka ku cinca kutsongo loku nga kona eka ndlela leyi swintambyana leswi swi pakelaneke ha yona. Ku tlula kwalaho, loko u langutisa muhandzu lowu u ri ekusuhi swinene u vona mihlovo yo hambanahambana.
Hikwalaho ka leswi mihandzu leyi yi nga riki na tisele leti humesaka muhlovo a yi cinci muhlovo hambiloko yi khiwile. Entiyisweni, ku ni mihandzu yin’wana leyi se yi nga ni malembe yo tlula dzana yi khiwile kambe ni sweswi yi vonaka onge ya ha ku khiwa. Valavisisi va vula leswaku hambileswi mihandzu leyi yi ngo va mbewu ntsena swinyenyana swi yi rhandza ngopfu.
Vativi va sayense va tshemba leswaku tisele ta muhlovo wa muhandzu lowu ti nga pfuna ku endla tidayi leti nga cinciki muhlovo kumbe maphepha lama nga kopekiki.
U anakanya yini? Xana muhlovo wo saseka wa wasi wa muhandzu wa Pollia wu lo tiendlekela kumbe wu lo endliwa?