Nsati wakwe u tshubule leswaku a ku ri ni leswi nuna wakwe a swi endla exihundleni. Nuna wakwe u kombele rivalele hi mbilu yakwe hinkwayo. U tshembise ku swi tshika naswona ku ringana nkarhi wo leha u endle tano. Kambe hi ku famba ka nkarhi u tlhele a swi endla kutani loko nsati wakwe a swi xiya, nuna wakwe u kombele rivalele ivi a tlhela a tshembisa ku swi tshika naswona sweswo se a swi hundzuka risimu ra chela.

 Xana u langutane ni xiyimo lexi fanaka? Loko swi ri tano, u fanele u vona ndlela leyi ku hlalela phonografi swi vavisaka nkataku hayona ni ndlela leyi u nga swi kotaka hayona ku swi tshikela makumu. a

Eka nhlokomhaka leyi

•  Leswi u faneleke u swi tiva

•  Leswi u nga swi endlaka

•  Loko nuna wa wena a hlalela phonografi

 Phonografi (Ku hlalela swifaniso leswi pfuxaka ku navela ka timhaka ta masangu) yi nga onha vukati. Swi nga endla leswaku munghana wa vukati loyi a nga swi endliki a nga tsaki naswona a nga ha n’wi tshembi munghana wakwe wa vukati. b

 Wansati loyi nuna wakwe a hlalelaka swifaniso leswi pfuxaka ku navela ka timhaka ta masangu a nga ha titwa hi ndlela leyi landzelaka:

•   U titwa a xengiwile. Wansati loyi a vuriwaka Sarah u ri: “Swi fana ni loko nuna wa mina a endle vuoswi hi ku phindhaphindha.”

•   Ku nga ha titshembi. Wansati un’wana u vula leswaku ku va nuna wakwe a hlalela swifaniso leswi pfuxaka ku navela ka timhaka ta masangu swi n’wi endla a ti vona a nga “sasekanga ni ku titwa nandzu.”

•   Ku nga ha n’wi tshembi nuna wakwe. Wansati loyi a vuriwaka Helen u ri: “A ndza ha tshembi nchumu lexi nuna wa mina a xi endlaka.”

•   Ku vilela. Wansati loyi a vuriwaka Catherine u pfumelelana na yona mhaka leyi, u ri: “Nchumu lowu se a ndzi vilela ngopfu hi wona evuton’wini bya mina a ku ri mukhuva wa nuna wa mina.”

 Leswi u faneleke u ehleketa hi swona: Bibele yi byela wanuna leswaku u fanele a rhandza nsati wakwe. (Vaefesa 5:25) Xana u ta va a n’wi rhandza loko a n’wi endla a titwa hi tindlela leti boxiweke laha henhla?

 A swi olovi ku tshika mukhuva wa ku hlalela phonografi. Wansati loyi a vuriwaka Stacey u ri: “Nuna wa mina u tshike ku dzaha fole, mbangi ni byala kambe swa n’wi tikela ku tshika ku hlalela phonografi.”

 Loko u ri eka xiyimo xo tano, swiringanyeto leswi landzelaka swi nga ku pfuna leswaku u tshika mukhuva wolowo hi ku helela.

•   Tiva leswaku hikwalahokayini swi bihile ku hlalela phonografi. Ku hlalela phonografi swi endla leswaku munhu a nga n’wi anakanyeli munghana wakwe wa vukati kutani a endla swilo leswi a ehleketaka leswaku swi ta tisela yena n’wini ntsako naswona sweswo swi onha rirhandzu ni ku tshembana, ku nga swona swa nkoka leswi endlaka vukati byi tsakisa. Swi tlhela swi kombisa ku delela Musunguri wa vukati, ku nga Yehovha Xikwembu.

   Nsinya wa nawu wa Bibele: “Vukati a byi xiximeke.”—Vaheveru 13:4.

•   Yimela timhaka ta wena. U nga vuli u ku, ‘A ndzi nga ta hlalela phonografi loko nsati wa mina a a ndzi kombisa rirhandzu.’ Ku sola nsati wa wena hikwalaho ka sweswo a swi tshamisekanga naswona swi ta ku nyika xivangelo xo tlhela u hlalela phonografi loko nsati wa wena a tsandzeka ku endla leswi a wu swi languterile.

   Nsinya wa nawu wa Bibele: “Un’wana ni un’wana u ringiwa hi ku kokiwa ni ku wongiwa hi leswi a swi navelaka.”—Yakobo 1:14.

•   Phofulela nkataku ta le mbilwini naswona u tshembeka. Nuna loyi a vuriwaka Kevin u ri: “Siku ni siku ndzi vutisa nsati wa mina swivutiso swo fana ni leswi, xana ku ni swilo leswi nga ku tsakisiki leswi ndzi tlheleke ndzi swi languta kumbe xana ndzi swi papalatile? Sweswo swi endla a swi vona leswaku a ndzi n’wi tumbeteli nchumu.”

   Nsinya wa nawu wa Bibele: ‘Hi navela ku tikhoma hi ku tshembeka eka swilo hinkwaswo.’—Vaheveru 13:18.

•   Tshama u vambe ngoma. Hambiloko se ku hundze malembe yo tala u tshike mikhuva yo biha, u nga ha tlhelela eka yona. Kevin loyi a boxiweke eku sunguleni u vule leswi: “Ndzi swi kotile ku tshika Phonografi ku ringana malembe ya khume naswona a ndzi tibyela leswaku ndzi xi hlurile xiphiqo lexi. Kambe leswi ku hlalela phonografi a swi ndzi godzomberile, a swi fana niloko xivandzana lexi nga ni tihanyi xi tumberile xi yimela nkarhi lowu faneleke wa leswaku xi ta ndzi hlasela.”

   Nsinya wa nawu wa Bibele: “Loyi a ehleketaka leswaku u yimile a a tivonele leswaku a nga wi.”—1 Vakorinto 10:12.

•   Loko u ringeka ku tlhelela eka mukhuva wolowo, yimanyana. Hambileswi u nga ta ka u nga swi koti ku sivela ku swi navela kambe u nga hlawula loko u ta swi hlalela kumbe doo! Ku navela koloko ku nga ku nkwee hi ku hatlisa loko u titoloveta ku ehleketa hi swilo swin’wana.

   Nsinya wa nawu wa Bibele: “Un’wana ni un’wana wa n’wina u fanele a tiva ndlela yo lawula miri wakwe hi ku kwetsima ni ku xiximeka, ku nga ri hi ku navela ka timhaka ta masangu loku nga lawulekiki ni loku nga enerisekiki.”—1 Vatesalonika 4:4, 5.

•   Papalata swilo leswi nga ku endlaka u tlhelela eka mikhuva yo biha. Buku leyi nge Willpower’s Not Enough, yi ri: “Loko u ri eka xiyimo lexi nga ni khombo, swi fana niloko se u tlwebe ritlhongo ra mencisi. Ko laveka petirolo yitsongo . . . leswaku ku va ni ndzilo.”

   Nsinya wa nawu wa Bibele: “Ndzi nga lawuriwi hi leswo homboloka.”—Pisalema 119:133.

•   U nga heleli hi ntshembo. Swi nga teka nkarhi wo leha hambi ku ri malembe leswaku nkataku a tlhela a ku tshemba. Kambe vatekani vo tala va swi kotile ku tlhela va tshembana.

   Nsinya wa nawu wa Bibele: “Rirhandzu ri lehisa mbilu.”—1 Vakorinto 13:4.