ŴANYAKE para ŵakumana na ciyezgo ŵakucitapo kanthu yayi, apo ŵanji ŵakulimbana naco. Fundo iyi yikulongora kuti ŵanji para ŵakuyezgeka ŵakusurako waka. Apo ŵanji wakupilipita kuti ŵaleke kuthera. Imwe mukutipo wuli? Para ciyezgo camusangani, kasi mutherenge panji mulimbanenge naco?

Ni viyezgo vyose yayi ivyo munthu wangapwetekeka navyo comene. Mwaciyelezgero, para munthu wangiba dende pa mphika wangapwetekeka comene yayi. Kweni para wangacita uzaghali, wangapwetekeka comene. Baibolo likucenjezga kuti: “Uyo wakuleŵa walije vinjeru; uyo wakucita ici wakujiparanya yekha.”—Zintharika 6:32, 33.

Kasi mungacita wuli para mwayezgeka kuti mucite uzaghali? Baibolo likuti: “Pakuti khumbo la Ciuta ndakuti mutuŵiskike, kuti mujisungilire ku uzaghali; mwakuti waliyose wa imwe wamanye kukora thupi lake mu utuŵa na nchindi.” (1 Ŵatesalonika 4:3, 4) Kasi mungacita wuli kuti mujikore? Wonani vinthu vitatu ivi.

Para tikutemwa kuwonelera vithuzithuzi vyamuziro tikuwuska waka makhumbiro ghambura kwenelera. Yesu nayo wakayowoya kuti pali kukolerana comene pakati pakuwona na kuŵa na khumbiro. Iyo wakati: “Waliyose uyo wakulutilira kulaŵiska mwanakazi na kuŵa nayo na khumbiro, wacita nayo kale uleŵi mu mtima wake.” Lekani wakayowoyaso kuti: “Sono usange jiso lako lamalyero likukukhuŵazga, ulikozombole na kulitaya. Pakuti nchacandulo comene kwa iwe kuti cimoza ca viŵaro vyako citayike kuluska kuti thupi lako lose liponyeke mu Gehena.” (Mateyu 5:28, 29) Kasi Yesu wakang’anamurangaci? Kuti tikane ciyezgo, tikwenera kucitapo kanthu mwaluŵiro ndipo tileke kuwonelera vithuzithuzi vyakuwuska khumbo lakugonana.

Tiyelezgere kuti mukujumpha apo ŵanthu ŵakuwochelera visulo ndipo ungweru wakunanga maso wuli mwetumwetu. Kasi muyimenge dankha kuti mulaŵisiske? Cara nadi. Nyengo yeneyiyo mulaŵiskenge kumphepete kuti maso ghinu ghaleke kunangika.  Mwakuyana waka, usange mwamabuci mwawona vinthu vyakuwuska khumbo lakugonana, kwali ni mu mabuku, pa TV panji maso na maso nyengo yeneyiyo mukwenera kulaŵiska kumphepete. Para mucitenge nthena, muvikilirenge maghanoghano ghinu. Juwani uyo wakatemwanga kuwonelera vinthu vyamuziro wakati: “Para nawona mwanakazi wakutowa, kanandi nkhuŵa nga ningamulaŵiska kaŵiri panji katatu. Ntheura, nkhujicicizga kulaŵiska kumphepete na kujiphalira kuti ‘lomba kwa Yehova. Lomba sono nthe!’ Ndipo para nalomba vikumalira penepapo.”—Mateyu 6:9, 13; 1 Ŵakorinte 10:13.

Wonani ivyo Yobu munthu wakugomezgeka wakayowoya. Wakati: “Ndacita phangano na maso ghane; ine ndingamanya wuli kulaŵiska mwali?” (Job 31:1) Namwe ndivyo mungacita.

Yezgani kucita ici: Para mwamabuci mwawona vinthu vyakuwuska khumbo lakugonana, nyengo yeneyiyo laŵiskani kumphepete. Citani nga umo wakacitira munthu munyake uyo wakalembako Baibolo, wakati: “Zgorani maso ghane kuti ghaleke kulaŵiska vyawaka.”—Salmo 119:37.

Pakuti tose tili ŵambura kufikapo, lekani tikulimbana na makhumbiro ghaheni. Baibolo likuti: “Kweni waliyose wakuyezgeka para wayegheka na kukopeka na khumbiro lake. Kufuma apo, para khumbiro lima, likubaba kwananga.” (Yakobe 1:14, 15) Para tayezgeka mwamabuci, kasi tingacita wuli kuti tileke kubuda?

Para maghanoghano ghaheni ghamwizirani, citanipo kanthu mwaluŵiro. Wuskanimo maghanoghano agha. Lekani kughanaghanira comene makhumbiro ghaheni. Mwanalume munyake zina lake Tiroyi, uyo wakatemwanga kuwona vithuzithuzi vyamuziro pa Intaneti wakati: “Nkhafwilirangapo kuwuskamo maghanoghano ghaheni na kwamba kughanaghana viwemi. Cikaŵa cipusu yayi. Cifukwa maghanoghano ghaheni ghakawerangaso. Kweni pamasinda nkhasambira kujikora.” Mwanakazi munyake zina lake Elisa uyo wakasuzgikanga na makhumbiro ghaheni apo wakaŵa msungwana, wakati: “Ico cikanovwira kuti nicimbizge maghanoghano ghaheni nchakuti kanandi nkhaŵanga na vyakucita kweniso nkhalombanga kwa Yehova.”

 Yezgani kucita ivi: Para maghanoghano ghaheni ghamwizirani waka, nyengo yeneyiyo lombani kwa Yehova. Ico cingamovwirani nkhughanaghanira “vinthu vyose vyaunenesko, vinthu vyose vyakuzirwa, vinthu vyose vyaurunji, vinthu vyose vituŵa, vinthu vyose vyakutemweka, vinthu vyose vya lumbiri luwemi, kwali kuli nkharo yiliyose yiwemi na cinthu cilicose cakulumbika, lutilirani kughanaghanira vinthu ivi.”—Ŵafilipi 4:8.

Para munthu wayezgeka uku wali kale na khumbo lakucita ciheni ndipo mwaŵi nawo wasangika, umaliro wake ni ngozi. (Zintharika 7:6-23) Kasi tingacita wuli kuti ivi vileke kuticitikira?

Baibolo likuti: “Uyo wakughanaghana makora wakuwona ulwani na kubisama, kweni muzeleza wakujumphilira ndipo wakupwetekeka.” (Zintharika 22:3) Ntheura mukwenera kuŵa maso na umo mukwendera. Manyani vinthu ivyo vingamucitiskani kuti muwire mu suzgo ndipo vigegani. (Zintharika 7:25) Mwanalume munyake uyo pakwamba wakatemwanga kuwonelera vinthu vyamuziro, wakati: “Kompyuta nili kuyiŵika pa balaza ndipo nili kuŵikamo pulogiramu yakuti para piza vinthu viheni yileke kujura. Kweniso nkhujura Intaneti pekha para ŵanthu ŵalipo.” Tiroyi uyo wazunulika mu nkhani iyi, wakati: “Nkhugega kuwonelera mafilimu ghakuwuska makhumbiro ghaheni kweniso nkhukana kucezga na ŵanthu awo ŵakutemwa kuyowoya vyakugonana. Nkhukhumba yayi kujiŵikira dala pangozi.”

Yezgani kucita ici: Manyani makora suzgo linu ndipo gegani vinthu ivyo vingamupangiskani kuti muyezgeke.—Mateyu 6:13.

Wuli usange mukuyezgayezga kulimbana na viyezgo kweni mbwe vikumusuzgani? Kuthika lusoko yayi nesi kulekerathu. Baibolo likuti: “Murunji wakuwa kankhondi na kaŵiri na kuwukaso.” (Zintharika 24:16) Adada ŵithu ŵakucanya ŵakuticiska kuti ‘tiwukeso’ para tawa. Kasi muzomerenge kuti wamuwuskani? Ipo sambirani Baibolo kuti mukhozge cipulikano cinu. Kuleka yayi kuwungana na Ŵakhristu ŵanyinu. Kumbukani mazgu gha Ciuta agha: “Tindikukhozge na kukovwira.”—Yesaya 41:10.

Kondwani uyo wazunulika mu nkhani iyi wakati: “Cikaŵa cipusu yayi kuti nileke kuwonelera vinthu vyamuziro. Nyengo zinyake nkhambirangaso, kweni Yehova wali kunovwira kuti nitonde.” Dani uyo wazunurikaso mu nkhani iyi wakati: “Cikaŵa cipusu kuti nigonane na msungwana wa ku nchito uyu. Kweni nkhamuphalira kuti ‘ningacita ca!’ Ndine wakukondwa cifukwa nili na njuŵi yituŵa. Kweni cikuru comene nchakuti Yehova wakukondwa nane.”

Usange mukufwilirapo kulimbana na viyezgo na kuleka kuthera, ndikuti mukukondweska mtima wa Yehova.—Zintharika 27:11.