Kamalielu: Sioni, ko oko eiloa te gali ki a au ‵ta sau‵talaga ki te Tusi Tapu. * I te sau‵talaga fakamuli nei a tāua, ne fakasae aka ne koe se fesili e uiga ki te Malo o te Atua. Ne fia iloa ne koe me kaia e tali‵tonu a Molimau a Ieova me i te Malo ne kamata o fakatu i te tausaga ko te 1914.

Sioni: Ao, ne faitau ne au se tusi e tasi a koutou kae fai mai ei me ne kamata o pule te Malo o te Atua i te 1914. Kae ne fia iloa malosi ne au te mea tenei ona ko koutou e fai mai me fakavae katoa otou talitonuga ki te Tusi Tapu.

Kamalielu: Ao, ko ia tenā.

Sioni: I taku faitauga ki te Tusi Tapu kātoa, e pelā me se masaua ne au se koga e sae mai ei te tausaga tenei ko te 1914. Ne ‵sala ne au a te “1914” i se Tusi Tapu i te itaneti. Kae seai se mea ne maua ne au e uiga ki ei.

Kamalielu: E fia fakamālō atu eiloa au ki a koe e Sioni. Muamua la, ne faitau ne koe te Tusi Tapu kātoa. Kāti e fiafia ‵ki koe ki te Muna a te Atua.

Sioni: Ao, e seai loa se tusi e ‵pau mo te tusi tenā.

Kamalielu: Au e ‵lago foki ki a koe. Kae ko te lua, e fakamālō atu eiloa au me ne ‵sala malosi koe ki te Tusi Tapu ke maua se tali ki tau fesili. Ne fai eiloa ne koe te mea telā e fakamalosi mai i te Tusi Tapu: “‵Sala malosi” ki te poto. * Se mea gali me ne fai eiloa koe penā.

Sioni: Fakafetai. Ao, koi manako eiloa au o tauloto ki mea tai uke atu. Ne fai ne au ne se sukesukega tai ‵loto ki te 1914 kae ne maua ne au a nāi fakamatalaga i te tusi tenei e suke‵suke tāua ki ei. Kae sae mai ei se moemiti o te tupu—e uiga ki se lakau lasi telā ne ‵kati ki lalo kae toe ola aka.

Kamalielu: Ao e tonu. E fakamau te valoaga tenā i te Tanielu mataupu e  4. E aofia i ei te moemiti o te tupu o Papelonia ko Nepukanesa.

Sioni: Ao, ko ia eiloa tenā. Ne faitau fakafia ne au te valoaga tenā. Kae fai ‵tonu atu au, e se lavea ne au me se a te sokoga o te mea tenā ki te Malo o te Atua io me ko te tausaga ko te 1914.

Kamalielu: A te ‵tonuga loa e Sioni, ke oko foki eiloa ki te pelofeta ko Tanielu ne seki malamalama a ia i te uiga o ana mea ne tusi!

Sioni: Koe tonu?

Kamalielu: Ao. I te Tanielu 12:8, e fai mai tou tagata penei: “Ne lagona ne au au muna ne fai, ka ko au e se malamalama i ei.”

Sioni: Ko pelā aka loa au me isi se tino e ‵pau mo au.

Kamalielu: A te ‵tonuga loa, ne seki malamalama a Tanielu i te mea tenei me seki oko ki te taimi tonu o te Atua ke iloa katoatoa ne tino a uiga o valoaga i te tusi o Tanielu. Kae i te vaitaimi nei ko mafai  o malamalama faka‵lei tatou i te uiga kātoa o te mea tenei.

Sioni: Se a te mea e fakauiga koe ki ei?

Kamalielu: Ke onoono nei tāua ki te mea e fakaasi mai i te suā fuaiupu. E fai mai penei te Tanielu 12:9: A “muna konei ne muna e funa ke oko ki te taimi o te gataga.” Tela la, i se taimi fakamuli telā ko “te taimi o te gataga” ka mafai ei o maina faka‵lei i te uiga o te valoaga tenei. A fakamaoniga katoa me ko ola tonu nei tatou i te vaitaimi o te gataga, ka sau‵tala tāua ki ei i te ta akoga faka-te-Tusi Tapu i se taimi pili mai mua nei. *

Sioni: Na la, e mafai o fakamatala mai aka ne koe a te valoaga i te Tanielu?

Kamalielu: Ke onoono aka la.

Kamalielu: Muamua la, ke fakamatala malie atu ne au te moemiti o te tupu ko Nepukanesa. Fakamuli ko fai‵pati ei tāua ki tena uiga.

Sioni: ‵Lei.

Kamalielu: I te moemiti o Nepukanesa ne lavea ne ia se lakau lasi telā e oko atu ki te lagi. Kae ne lagona ne ia te avefekau a te Atua e fakatonu atu ke ‵kati ki lalo a te lakau tenā kae ke tuku tena tafito. Mai tua o se ‘fitu taimi’ ka toe ola aka ei te lakau tenā. * Ne fakasino atu eiloa a te valoaga tenei ki te tupu ko Nepukanesa. E tiga eiloa a ia se tupu lauiloa—e pelā mo te lakau telā e oko atu ki te lagi—ne ‵kati ifo a ia ki lalo mō se ‘fitu taimi.’ E mata, e masaua ne koe me se a te mea ne tupu?

Sioni: Ikai, ko puli i au.

Kamalielu: E ‵lei seai se mea e fai i ei. Kae e fakaasi mai i te Tusi Tapu me ne fakavalevale a Nepukanesa mō se fitu tausaga. I te taimi tenā ne se mafai ne ia o pule atu ki te fenua. Kae i te fakaotiga o te fitu taimi ne toe ‵lei tena mafaufau kae ne mafai ei o toe pule faka‵lei atu ki te fenua. *

Sioni: Io, tenei ko tai maina au i tau fakamatalaga. Kae e soko mai pefea a te mea tenei ki te Malo o te Atua mo te tausaga ko te 1914?

Kamalielu: Ke fakamatala malie atu ne au, e fakaasi mai i te Tusi Tapu me lua a fakataunuga o te valoaga tenei. A te fakataunuga muamua ne tupu i te taimi ne taofi aka ei te pulega a te tupu ko Nepukanesa. Kae ko te lua o fakataunuga, e fakasino atu ki te taofiga o te pulega a te Atua mō se vaitaimi. Tela la, ko te lua o fakataunuga telā e isi sena sōkoga ki te Malo o te Atua.

Sioni: Ne iloa pefea ne koe me isi se sōkoga o te lua o fakataunuga o te valoaga ki te Malo o te Atua?

Kamalielu: A te mea muamua, e maua ne tāua i te valoaga. E ‵tusa mo te Tanielu 4:17, e fai mai te valoaga i ei, “ke malamalama tino katoa i te lalolagi, i te Atua Maluga e pule i malo faka-te-lalolagi, kae e mafai o tuku atu ne ia latou ke fakatakavale ne so se tino e loto a ia ki ei.” E mata e lavea ne koe i konei a te tugapati, “malo faka-te-lalolagi”?

Sioni: Ao, e fai mai ei e uiga ki te “Atua Maluga e pule i malo faka-te-lalolagi.”

Kamalielu: E tonu koe, kae ko oi i tau faka‵tau ko te “pule i malo faka-te-lalolagi”?

Sioni: I taku faka‵tau e fakauiga ki te Atua.

Kamalielu: Ao e tonu koe. Tela la, e fakaasi mai ki a tāua me se fakauiga fua te valoaga tenā ki a Nepukanesa. Kae e aofia foki ei a “malo faka-te-lalolagi”—telā ko te pulega a te Atua ki luga i tino. E fetaui ‵lei a manatu konā māfai e onoono tāua ki te valoaga.

Sioni: Se a te mea e fakauiga koe ki ei?

Kamalielu: I te ukega o taimi e ati aka eiloa i ite tusi ko Tanielu i te Tusi Tapu se matua fakavae. E fakasino atu faeloa ki te fakatuakaga o te Malo o te Atua mai lalo i te pulega a tena Tama ko Iesu. Ke toe ‵foki tāua ki nāi mataupu mai mua. Fakamolemole e mafai o faitau mai aka ne koe te Tanielu 2:44?

Sioni: ‵Lei. E fai mai penei: “I te taimi o takitaki konā, kae ka fakatu ne te Atua o te lagi a te malo  telā ka se toe gata mai. Ka se toe mafai o takavale a te malo tenā. Ka fakatakavale ne ia a malo katoa konā, kae ka tumau ki te se gata mai.”

Kamalielu: Fakafetai. Se a tau faka‵tau, e mata e fakasino atu te tusi siki tenei ki te Malo o te Atua?

Sioni: Hmm. Kāti la.

Kamalielu: Ke mafaufau koe ki te mea tenei, a te Malo tenei “ka tumau ki te se gata mai.” E mafai o mautinoa i a tatou me fakauiga ki te Malo o te Atua ona ko te mea e seai se malo faka-te-lalolagi e mafai o fai penā, kae se a tau faka‵tau ki ei?

Sioni: Ao e seai eiloa.

Kamalielu: Tenei te suā valoaga i te tusi o Tanielu telā e fakasino atu ki te Malo o te Atua. Ne fakamau ki lalo i te Tanielu 7:13, 14. E fai mai penei e uiga ki te tino telā ka pule mai i ei: “Ne avatu ki a ia te pule, te fakaaloalo, mo te ‵malu fakatupu, ko te mea ke tavini atu ki a ia a tino katoa o malo katoa mo ‵gana kese‵kese. A tena pule ka tumau ki te se gata mai, mo tena malo ka se toe gata mai.” E mata, e lavea ne koe me se a te mea ne toe fakasae aka i te valoaga tenei?

Sioni: Ko te malo.

Kamalielu: Ko ia eiloa tenā. Kae e se fakauiga i ei ki so se malo. E fai mai i konei me i te Malo tenei ka pule atu ki luga i “tino katoa o malo katoa mo ‵gana kese‵kese.” Ko tena uiga, a te Malo tenei e isi sena pulega ki luga i te lalolagi kātoa.

Sioni: Ao e tonu koe, au ne seki mafaufau me e fakauiga penei te tusi siki tenei.

Kamalielu: Onoono aka foki la ki nisi mea e fakaasi mai i te valoaga: “A tena pule ka tumau ki te se gata mai, mo tena malo ka se toe gata mai.” E lavea ne koe te sōkoga o te valoaga tenei ki te valoaga telā ne fatoa faitau ne tāua i te Tanielu 2:44?

Sioni: Ao.

Kamalielu: Nei la, ke toe faka‵foki aka a mea ne fai‵pati tāua ki ei. Ne tuku mai te valoaga i te Tanielu mataupu e 4, ke fesoasoani mai ke iloa ne tino me i te “Atua Maluga e pule i malo faka-te-lalolagi.” Tela la, ko lavea atu ei me isi se fakataunuga lasi o te valoaga tenei, i lō te fakasino atu fua ki a Nepukanesa. Kae i te tusi kātoa o Tanielu, e maua ne tatou i ei a valoaga i te fakatuakaga o te Malo o te Atua mai lalo i te pulega a tena Tama. Tela la, e mata, e lavea ne koe i konei me i te valoaga i te Tanielu mataupu e 4, e isi sena sōkoga ki te Malo o te Atua?

Sioni: Ao, pelā me foliga tonu ki a au. Kae koi ‵numi eiloa au i tena sōkoga ki te 1914.

Kamalielu: Ke toe mafaufaui tāua ki te tupu ko Nepukanesa. A te fakataunuga muamua o te valoaga e uiga ki te lakau e fakasino atu ki te tupu ko Nepukanesa. Ne taofi aka tena pulega mō taimi e fitu i te taimi ne ‵kati ifo ei a te lakau—telā ko te vaitaimi ne fakavalevale ei a ia. Ne gata atu a taimi e fitu konā, i te taimi ne toe ‵lei ei te mafaufau o Nepukanesa kae toe fakafoki atu ki tena pulega. I te fakataunuga i te lua o te valoaga, e fakasino atu ki te taimi ne taofi aka ei te pulega a te Atua mō se vaitaimi—kae e se fakauiga ei me isi se mea ‵se ne fai ne te Atua.

Sioni: Se a te mea e fakauiga koe ki ei?

Kamalielu: I taimi o te Tusi Tapu, a tupu o Isalaelu kolā e pule atu mai i Ielusalema, e saga‵saga i te “nofogaaliki telā ne fai ne te Aliki.” * E sui ne latou a te pulega a te Atua ki luga i ana tino. Tela la, e fakaata faka‵lei mai a te pulega a te Atua i tupu konā. A te ukega o tupu ne seki faka‵logo ki te Atua  kae ne tau‵tali atu foki a tino i a latou. Ne talia ei ne te Atua ke fakatakavale latou ne Papelonia i te 607 T.L.M ona ko te lotou sē faka‵logo. Mai konā foki eiloa, ne seki toe ai se tupu i Ielusalema ne sui ne ia te pulega a te Atua. Tenā te auala ne taofi aka ei te pulega a te Atua mō se vaitaimi. E a e malamalama koe?

Sioni: Ao.

Kamalielu: Tela la, a te tausaga ko te 607 T.L.M. e fakaasi mai ei te kamataga o te fitu taimi io me ko te taofiga o te pulega a te Atua. I te fakaotiga o te fitu taimi, ka fakasopo ei ne te Atua se pule fou ke sui ei a Ia—se tino mai te lagi. E fakataunu mai ne te mea tenei a nisi valoaga kolā ne fai‵tau tāua ki ei i te Tanielu. A te fesili tāua la tenei: Ne gata atu anafea a taimi e fitu? Kafai e maua ne tāua te tali ki ei ko iloa foki ei ne tāua te taimi ne kamata o pule mai ei te Malo o te Atua.

Sioni: Io tenei ko iloa ne au. I taku faka‵tau—taimi e fitu e gata atu i te 1914?

Kamalielu: Ao. Ko ia eiloa tenā!

Sioni: Kae e mafai la pefea o iloa ne tatou?

Kamalielu: I te taimi ne fai ei ne ia tena galuega talai i te lalolagi nei, ne fakamatala mai ne Iesu me seki oti a taimi e fitu. * Ko tena uiga se vaitaimi leva ‵ki. Ne kamata a te fitu taimi tenā i se selau tausaga mai mua o vau a Iesu ki te lalolagi, kae faka‵soko atu loa ke oko ki se taimi mai tua o te fokiga a Iesu ki te lagi. Ke masaua foki ne koe, me i te valoaga i te Tanielu ne maina faka‵lei atu fua i ei i “te taimi o te gataga.” * I se 1800 tupu tausaga, ne loto fia‵fia a tino akoga i te Tusi Tapu o suke‵suke kae iloilo faka‵lei a te valoaga tenei mo nisi valoaga. Ne kamata o iloa aka ne latou me gata atu a taimi e fitu i te 1914. Kae e isi foki se mea tāua i te lalolagi ne tupu i te taimi tenā, telā e fakamaoni mai ei me tenā eiloa te tausaga ne kamata ei te pulega a te Atua i te lagi. A te tausaga tenā, ko te kamataga eiloa o aso fakaoti io me ko te taimi o te gataga. E iloa ne au kāti ko tō uke katoa a fakamatalaga ‵fou ne tuku atu ne au ke mafaufau koe ki ei . . .

Sioni: Ao. Ka toe faitau faka‵lei eiloa au ki fakamatalaga konei ke tai maina au i ei.

Kamalielu: Sa to manavase koe ki ei. Au foki ne uke ‵ki eiloa taimi ne taumafai ke maina faka‵lei au i valoaga konei mo olotou fakataunuga. Kae mo te taimi nei, e talitonu au me ko lavea ‵lei ne koe me fakavae eiloa mai te Tusi Tapu a fakamatalaga a Molimau a Ieova e uiga ki te Malo.

Sioni: Ao, e ofo sāle au i te auala e fakavae otou talitonuga ki te Tusi Tapu.

Kamalielu: Kae e lavea ne au me ‵pau a ‵tou manakoga. Me pelā mo aku pati, ko tō uke a mea ke mafaufau koe ki ei i se taimi toetoe penei. Kae kāti koi uke a fesili i tou mafaufau. E pelā mo te mea tenei, ko oti ne iloa aka ne tāua me isi se sokoga o te fitu taimi ki te Malo o te Atua kae ne kamata o pule mai i te 607 T.L.M. Kae mata, e mafai pefea o fakamautinoa aka ne tāua me i te 1914 ko te fakaotiga o taimi e fitu? *

Sioni: Ao ne mafaufau foki au ki te mea tenā.

Kamalielu: Ka fesoasoani mai te Tusi Tapu ke maina tāua i te leva o te fitu taimi. E a, e ‵lei ki a koe ke foki mai au i te suā taimi ke sau‵tala tāua ki te mataupu tenā? *

Sioni: Ao e lei.