1, 2. Эммаусче орукка Иисустуң ийи өөреникчизи-биле чүү болган?

 БАШТАЙГЫ христианнар б. э. 33 чылда нисан 16-да кажыыдалдан, коргуштан боттарын кажангызындан артык харык чок кылдыр миннип турган. Оларның ийизи Иерусалимден үнүпкеш, барык 11 хире километр ыракта, Эммаус деп суурже углапканнар. Иисусту еврейлерниң чуртталгазын өскертиптер Мессия деп олар бүзүреп чораан. Ам ооң өлүмү-биле бүгү идегели буурап дүшкен. Удавас чүү болурун олар билбээн.

² Өөреникчилери орук ара катчып келген танывазы кижиге чүге муңгарап турарын база Иисус-биле чүү болганын чугаалап бергеннер. Ону дыңнааш танывазы кижи, оларның чуртталгазын долузу-биле өскертиптерин чугаалаан. «Моисейниң хоойлузундан эгелеп алгаш, шупту медээчилерниң номнары-биле», чүге Мессия хилинчектенип өлүр ужурлуун тайылбырлап берген. Үш өөреникчизи Эммауска чедип келгеш, ол кижи — дирлип келген Иисус деп ам-на билип каан! Мессия дириг деп медээ кайы хире улуг өөрүшкү эккелгенин бодап көрүңер даан! (Лк. 24:13—35).

3, 4. Иисустуң өөреникчилеринге кандыг өскерлиишкиннер болган база бо статьяга чүнү сайгарар бис? (Ажыл-чорудулга 1:3).

³ Черге сөөлгү 40 хонуунда Иисус өөреникчилери-биле хөй катап ужурашкан. (Номчуптуңар: Ажыл-чорудулга 1:3.) Ол үе дургузунда корткан база аңгадай берген эр-херээжен улус, коргуш чок суртаалчыларның шерии апарган.  Олар ам Чагырганың өөрүшкүлүг медээзин тарадып, өске улуска Христостуң эдерикчилери болурунга дузалажыр дээш, чүткүлдүг апарганнар a.

⁴ Ол уттундурбас үени Иисустуң канчаар эрттиргени дыка солун. Иисус ынчан канчаар: 1) өөреникчилерин быжыктырганын, 2) Бижилгени эки билип алырынга дузалаанын, 3) келир үеде хүлээлгелерни күүседиринге белеткээнин көрээлиңер. Ол пункт бүрүзүнге Иисусту оон-даа эки канчаар өттүнүп болурун чугаалажыр бис.

ӨСКЕ УЛУСТУ ДЕТКИҢЕР

5. Иисустуң өөреникчилеринге чүге деткимче херек болган?

⁵ Өөреникчилерге чүге деткимче херек турган? Олар хөй кезии бажыңнарын, төрелдерин база ажылын каапкан (Мф. 19:27). А чамдыктары бүзүрели дээш, ниитилелге көрдүрбес апарган (Ин. 9:22). Иисус — Мессия деп бүзүрээр болгаш, чидириглерге өөреникчилер белен турган (Мф. 16:16). Иисусту шаажылап каарга, оларның бүгү идегели буступ калган ышкаш, ынчангаш чүге кошкай бергени билдингир.

6. Иисус дирлип келген соонда чүнү кылган?

⁶ Өөреникчилерниң муңгаралы — бүзүрелиниң кошкаа эвес, а кажыыдалдан ала-чайгаар тыптып кээр минниишкин деп, Иисус билип турган. Ынчангаш дирлип келген хүнүнде-ле, ол эш-өөрүн оожургаткан. Чижээ, Иисус ооң хөөрүнүң чанынга ыглап турган Мария Магдалинага көзүлген (Ин. 20:11, 16). Эммаусче бар чыдар ийи өөреникчизи-биле чугаалашкан. Пётр элчинге база ужурашкан (Лк. 24:34). Иисустан чүнү өөренип ап болур бис? Мария Магдалина-биле ужуражылганы сайгарыптаалыңар.

7. Марияны хайгаарап тургаш, Иисус чүнү эскерген база аңаа чүнү кылган? (Иоанн 20:11—16). (Чурукту база көрүңер.)

⁷ Номчуптуңар: Иоанн 20:11—16. Нисан айның 16-да даң бажында Иисусту ажаап каан черже каш херээжен улус келген (Лк. 24:1, 10). Иисустуң мага-боду чок боорга, Мария Магдалина халып чорупкаш, Пётр  биле Иоаннга чугаалаан. Олар дораан-на хөөрже маңнап чоруптарга, Мария соондан чеде берген. Элчиннер Иисустуң мага-боду чок боорга, чана бергеннер. Оон хөөрге ыглап турда, Иисус ону көрүп турганын Мария билбээн. Иисус кээргеп, көстүп келгеш, ооң-биле чугаалашкан. Ол чүгле каш сөс-биле Марияны дыка-ла оожургаткан. Дирлип келгенин ха-дуңмазынга дамчыдар кылдыр, башкызы аңаа чугула даалга берген (Ин. 20:17, 18).

8. Иисустуң үлегерин канчаар эдерип болур бис?

⁸ Иисусту канчаар өттүнүп болур бис? Акы-угбаларга Иеговага шынчы артарынга дузалап болур бис. Бир эвес оларның бергелерин бодап, сеткилин билип алырын кызар болзувусса, улуг деткимче болур. Кыс дуңмазы чок апаарга, минниишкиннерин Джо́селин үлешкен: «Ол айыыл-халап соонда, айлар дургузунда аарышкыдан аңгыда, чүнү-даа миннивейн турган мен». Бир өг-бүле Джоселинни бажыңынче чалаан. Сеткилин ажыдып үлежирге, олар кээргеп дыңнааш, Иегова ону аажок үнелээринге бүзүреткен. «Ол чугаа мени камгалаан. Шуурганныг далайның дүвүнче кирип бар чыдырымда дүже бербезин дээш, Иегова ол өг-бүлени менче чоруткан. Оларның ачызында Бурганга бараалгаар күзелим катап кыптыгып келген» — деп, Джоселин уламчылаан. Өске улус сеткилин ажыдарга бис база дыңнап билир болзувусса, олар Иеговага улаштыр бараалгаар күштүг апаар (Рим. 12:15).

УЛУСКА БУРГАННЫҢ СӨЗҮН БИЛИП АЛЫРЫНГА ДУЗАЛАЖЫҢАР

9. Өөреникчилери кандыг бергеге таварышкан база ону ажып эртеринге Иисус канчаар дузалаан?

⁹ Иисустуң өөреникчилери Бурганның Сөзүнге бүзүреп, аңаа дүүштүр чурттаарын кызып турган (Ин. 17:6). Кажан Башкызын кем-херек үүлгедикчизи кылдыр шаажылап каарга, олар дүвүрей бергеннер. Оларның чигзиниглери бүзүрелин азы Иеговага ынакшылын чидиргенинден эвес, а Бижилгени чедир билбейн барганындан деп, Иисус билип турган (Лк. 9:44, 45; Ин. 20:9). Ынчангаш Бурганның Сөзүнден номчаан чүүлүн сайгарарынга өөредип турганы, Иисустуң Эммаусче бар чыткан ийи өөреникчизи-биле чугаазындан көскү.

10. Иисус бодун Мессия деп билип каарынга, өөреникчилеринге канчаар дузалаан? (Лука 24:18—27).

¹⁰ Номчуптуңар: Лука 24:18—27. Иисус бодун кым деп дораан чугаалавайн, баштай айтырыглар салган. Кандыг сорулга-биле? Өөреникчилериниң бодалын билип алыксаан чадавас. Римчилерни Иисус чагырыптар деп идегелин олар үлешкен. Кичээнгейлиг дыңнааш, бүгү болган чүүл медеглелдерниң күүсеттингени деп Бижилгениң дузазы-биле ол тайылбырлап берген b. Кежээликтей Иисус ону өске өөреникчилеринге база чугаалаан (Лк. 24:33—48). Биске мында кандыг кичээл бар?

11, 12. а) Иисустуң үлегери-биле библейжи кичээлдерни канчаар эрттирип болур бис? (Чурукту база көрүңер.) б) Өөредип турган кижизинге бир акый канчаар дузалаан?

¹¹ Иисусту канчаар өттүнүп болур бис? Библейжи кичээл эрттирерде, эвилең-ээлдек айтырыглардан салыңар. Ынчаар кижиниң бодалдарын база дүвүрелдерин билип алыр силер (У. ч. 20:5). Библиядан ооң байдалынга тааржыр шүлүктерни канчаар тыварын көргүзүп бериңер. Белен шиитпир сүмелээринче далашпаңар. Ол шүлүктерни  кады сайгарыңар. Сорулгаңар дээрге шүлүктерде дүрүмнү амыдыралынга канчаар ажыглаарын билип каарынга ол кижиге дузалаары. Га́надан Но́рти акывыс ол арганың ажыктыын бодунга көрген.

¹² Норти 16 харлыында Библияны өөренип эгелээн. Удатпаанда чоок улузу хөлчок шаптыктап эгелээрге, ол алдыртпаан. Нортиге чүү дузалаан? Өөредип турган акызы-биле кады, Матфей 10-гу эгеде, алыс шын христианнарны истеп сүрер деп сайгарганын сактып келген. Норти мынчаар чугаалаан: «Ол сөстер меңээ күүсеттинип эгелээрге, алыс шынны тып алганымны билип каан мен». Оон аңгыда, өөредип турган акызы Матфей 10:16-да сөстерге даянып, оваарымчалыг болурун сайгарган. Төрелдеринге алыс шынны маргышпайн, хүндүткелдиг чугаалаар болза эки деп, Норти билип каан. Сугга суктуруп алгаш, ол эгелекчилээрин шиитпирлээн. А ачазы оглун дээди эртем чедип алзын деп күзеп турган. Бо таварылгада акывыс Нортиге канчаар алдынарын чугаалаваан. Ол боду шиитпирни үндүрзүн дээш, аңаа хамааржыр библейжи дүрүмнерни кады сайгарган. Норти чүнү шилип алган? Ол эгелекчилей берген. Бодунуң шиитпири дээш ол хараадаан бе? Ол: «Шын шиитпир үндүрген мен» — дээн. Ынчангаш улусту библейжи дүрүмнерни ажыглаарынга өөредирде үевисти харамнанмаалыңар. Ынчан олар алыс шынга быжыг туруштуг болур (Эф. 3:16—19).

АКЫЛАРГА «БЕЛЕКТЕР» АПААРЫНГА ДУЗАЛАҢАР

13. Боду дээрже чоруй баарга, суртаал ажылы уламчылаар кылдыр Иисус чүнү кылган? (Эфесчилерге 4:8).

¹³ Иисус черге чорааш, Адазының дааскан ажыл-херээн тулган күүсеткен (Ин. 17:4). «Ажылды эки кылыр дизе, ону бодуң кыл» — деп дүрүм Иисуска турбаан. Үш чартык чылда арга-дуржулгазын, билиглерин өөреникчилери-биле ол үлешкен. Иисус оларга канчаар суртаалдаарын, эки башкылар болурун, Иегованың хойлары дээш сагыш-човаарын көргүзүп турган. Башкызы дээрже үне бээрге, улус өөредирин база суртаал ажылын ол эр улус удуртуп эгелээн. Оларның чамдыызы 30 хар безин четпээн чадавас. (Номчуптуңар:  Эфесчилерге 4:8.) Кызымаккай, бердинген акыларга «белектер» апаарынга дузалажыр дээш, Иисус сөөлгү 40 хүнүн канчаар ажыглаанын көрээлиңер. (Англи дылда «Шинчилел Библиязында» Эфесчилерге 4:8-ке тайылбырны көрүңер.)

14. Сөөлгү 40 хүн дургузунда өөреникчилеринге Иисус чүнү өөреткен? (Чурукту база көрүңер.)

¹⁴ Херек апарганда Иисус өөреникчилеринге чымчаа-биле дорт сүмелээр турган. Чижээ, башкызы дирлип келгенинге чамдыызы бүзүревээн. Иисус ону кичээнгей чок арттырбайн, чигзиниглерни шиитпирлээринге оларга дузалаан (Лк. 24:25—27; Ин. 20:27). Хөй акша ажылдаарының орнунга, бир дугаарында канчаар эки удуртукчулар апаарын боданырын өөреникчилеринге сагындырган (Ин. 21:15). Өске улустуң даалгалары дээш сагышсыравайн, бодунуң даалгаларын күүседири чугула деп база чагаан (Ин. 21:20—22). Чагырга дугайында шын эвес бодалдарны эдип, суртаал ажылынче чугула кичээнгейни углаарынга Иисус оларга дузалаан (Аж. ч. 1:6—8). Мында удуртукчуларга кандыг кичээл бар?

15, 16. а) Иисустуң үлегерин эдерип, удуртукчулар чүнү кылыр ужурлуг? б) Патрикке үе-шаанда сүме канчаар дузалаан?

¹⁵ Удуртукчулар Иисустуң үлегерин канчаар эдерип болур? Олар акыларны, элээди оолдарны-даа, чыышка янзы-бүрү даалгалар күүседиринге, оон-даа хөй харыысалга алырынга өөредир ужурлуг c. Акылар хөй чүүлге өөренир апаар деп, удуртукчулар билир. Улуг дуржулгага бодаарга, биче сеткилдиг, бүзүрелдиг база дуза кадарынга белен болуру чугула. Ынчангаш удуртукчулар оларга ынакшылдыы-биле сүме кадар болза эки (1 Тим. 3:1; 2 Тим. 2:2; 1 Пет. 5:5).

¹⁶ Үезинде берген сүме Па́триктиң чуртталгазын өскертипкенин көрээлиңер. Элээди тургаш, Па́трик угбалар-биле безин кадыг чугаалажыр турган. Аңаа дуржулгалыг удуртукчу чылыг-чымчак дорт сүме каткан. «Четпес таламче ол акый кичээнгей  салган дээш өөрүүр-дүр мен, — деп, Патрик үлешкен. — Өске акыларга даалгаларны бээр, а меңээ бербеске муңгарап турган мен. Ол сүме меңээ хүндүткелдиг хүлээлгелер кол эвес деп билип алырынга дузалаан. Акы-угбаларга оон-даа улуг ынакшылды илередиринге болгаш биче сеткилге өөренири чугула». Түңнелинде Патрик 23 харлыында удуртукчу апарган (У. ч. 27:9).

17. Иисус өөреникчилеринге бүзүрээрин канчаар көргүскен?

¹⁷ Иисус суртаалдан аңгыда, өөреникчилер белеткээр даалга база берген. («Шинчилел Библиязында» Матфей 28:20-де «уча их» деп фразага тайылбырны көрүңер.) Билиглери болгаш арга-дуржулгазы чедишпезин, өөреникчилери миннип турган чадавас. Ынчалза-даа Иисус олар ону кылып шыдаптар деп чигзинмейн, мынча дээн: «Адамның Мени айбылап чорутканы дег, Мен силерни база ынчалдыр айбылап чорудуп тур мен» (Ин. 20:21).

18. Удуртукчулар Иисустуң үлегерин канчаар эдерип болур?

¹⁸ Удуртукчулар Иисустуң үлегерин канчаар эдерип болур? Дуржулгалыг удуртукчулар өске акылар-биле хүлээлгелерин үлежир (Флп. 2:19—22). Чижээ, Хурал залының ашталгазынга азы хандырылгазынга элээди дуңмаларындан дузаны дилеп болур. Даалганы бергеш, ону канчаар күүседирин тайылбырлааш, удуртукчу акый базым бүрүзүн хынап турбас. Ынчалдыр ол дуңмазынга бүзүрээрин көргүзер. Мэ́тью деп удуртукчу дуржулгалыг акыларның шак ынчаар өөреткенин аажок үнелээр. «Өөредилге үезинде частырыглар черле турар. Ону акылар коргунчуг чүүл кылдыр көрбейн, харын-даа частырыгларга өөрениринге дузалашкан» d — деп ол үлешкен.

19. Бо статья силерни чүнү кылырынче оттурду?

¹⁹ Иисус сөөлгү 40 хүнүн канчаар эрттирген? Ол өөреникчилерин быжыктырып, өөредип, келир үеде хүлээлгелерге белеткеп турган. Бис база ынчаалыңар (1 Пет. 2:21). Иисустуң деткимчезинге идегеп болур бис, чүге дизе: «Бо делегейниң төнчүзүнге чедир хүннүң-не силер-биле кады боор мен» — деп аазаан болгай (Мф. 28:20, ЧД).