1, 2. а) Өске чуртче көже берген улус кандыг бергелерге таваржып турарыл? (Статьяның эгезинде чурукту көрүңер.) б) Библия христианнарны чүүже деткип турарыл, ынчангаш аңаа хамаарыштыр кандыг айтырыглар тыптып кээр-дир?

 ҮЖЕН хире чыл бурунгаар Осей ¹ Ганадан Европада бир чуртче көжүп келген (ынчан ол Херечи турбаан). Ол сактып турар: «Кижилерниң хөй кезии мени херекке албас деп дораан билип каан мен. Оон аңгыда өске агаар-бойдуска таарышпас болган мен. Аэропорттан үнүп кээримге, дыка соок болган. Чуртталгамда бир дугаар ынчаар доңган мен. Оон ыглапкан мен». Осей чаа дылды арай деп өөренип турган, ынчангаш бир чыл ажыг ишти эки ажыл тып чадап турган. Дөргүл-төрелинден ырак турган болгаш, ол чааскаанзырап турган.

² Осейниң орнунга турган болзуңарза, боттарыңарга кандыг хамаарылганы күзээр-дир силер? Шынап-ла, өске язы-сөөктүг-даа болзуңарза, Хурал залынга силерни чылыг кылдыр хүлээп алырын күзээр боор силер. Библия алыс шын христианнарны аалчыларга  хүндүлээчел боорунче азы «танывас улуска буян илередиринче» кыйгырып турар (Евр. 13:2). Ынчангаш дараазында айтырыгларны сайгарып көрээлиңер: өске чуртче көже берген улуска Иегова кандыг хамаарылгалыгыл? Ындыг улуска хамаарылгавысты чүге өскертир апаар чадавас бис? Чыыжывыска олар чааскаанзыравас кылдыр, чүнү канчап болур бис?

3, 4. Хосталыышкын 23:9 ёзугаар Бурганның чону өскээртен келген улусту канчаар аажылаар турганыл база чүге?

³ Иегова израильчилерни Египеттен үндүрүпкен соонда, оларга хоойлуларны берген. Ол хоойлулар оларның-биле кады үнген израильчи эвес улустуң дугайында сагыш човаашкынны илередип турган (Хост. 12:38, 49; 22:21). Даштыкы кижилерниң амыдыралы берге турган, ынчангаш Иегова оларның дугайында сагыш човап чораан. Чижээ, дүжүт ажаалдазының соонда артынчылар чыыр эргени Ол оларга берген (Лев. 19:9, 10).

⁴ Иегова израильчилерни өскээртен келген улусту хүндүлээр кылдыр албадавайн, кээргээчел болурунче оттурган. (Хосталыышкын 23:9 номчувут.) Израильчилер ындыг улусту эки билип чораан. Израильчилерниң кулданыгже кирериниң мурнунда-ла египетчилер, оларның язы-сөөгү азы шажыны өске боорга, олардан оюп, харылзашпайн турган (Э. д. 43:32; 46:34; Хост. 1:11—14). Өске чуртка чурттааш, израильчилер хөй хилинчек көрген. Ынчангаш Иегова өскээртен келген улуска тус черниң чурттакчыларынга дег хамаарылгалыг боорун израильчилерден манап турган (Лев. 19:33, 34).

5. Иегованы өттүнүп, өскээртен келген улустуң дугайында канчаар сагыш човап болур бис?

⁵ Амгы үеде база өске чурттан келгеш, Иегованың Херечилериниң ужуражылгаларынче кээп турар улуска Иегова шак-ла ындыг хамаарылгалыг (Ы. х. к. 10:17—19; Мал. 3:5—7). Бир эвес оларның таваржып турар бергелериниң (язы-сөөк ылгаар чоруктуң азы дыл билбезиниң) дугайында боданыр болзувусса, оларны кээргеп, буян илередир аргаларны тып алыр бис (1 Пет. 3:8).

6, 7. Бурунгу христианнар шын эвес үзел-бодалдарындан адырлырын өөренип турган деп кайыын көскү?

⁶ Бирги векте иудей христианнар шын эвес үзел-бодалдарындан адырлырын өөренип турган. Б. э. 33 чылда, Беженги хүннүң байырлалында, Иерусалимде чурттап турган христианнар өске черлерден келген чаа бүзүрээн христианнарга хүндүлээчел чоруун көргүзүп турган (Аж.-ч. 2:5, 44—47). Еврей христианнар «хүндүлээчел» деп сөстүң утказын «танывас улуска буян илередири» дээнин эки билип алган, ынчангаш олар өске язы-сөөк ха-дуңмазы дээш сагыш човап турган.

⁷ Бурунгу христиан ниитилел көвүдей бээрге, язы-сөөк ылгаар чорук-биле хамаарышкан бергелер тывылган. Грек дылдыг иудейлер аъш-чем үлеп турар үеде оларның дулгуяк херээженнерин тоовайн турар деп тус черниң иудейлеринге чарбыттынып эгелээн (Аж.-ч. 6:1). Ол бергени шиитпирлээр дээш, элчиннер чеди эр кижини, олар аъш-чемни деңге үлеп турарынга шынзыгар кылдыр, томуйлап каан. Солун чүүл, ол эр улустуң аттары грек турган. Ону бодаарга, элчиннер янзы-бүрү язы-сөөк христианнарның аразында чөрүлдээлерни шиитпирлээрин күзеп турган (Аж.-ч. 6:2—6).

8, 9. а) Язы-сөөк ылгаар азы чонувус дээш чоргаарланыр хөөн бисте тыптып келгенин билип аарынга кандыг айтырыглар дузалаар? б) Чүрээвистен чүнү тура тыртар ужурлуг бис? (1 Пет. 1:22).

⁸ Чуртувустуң культуразы биске улуг салдарны чедирип турар (Рим. 12:2). Оон артык чамдыкта кожаларывыстың, кады ажылдап турар улузувустуң азы чаңгысклассчыларывыстың өске язы-сөөктүг улустуң дугайында дорамчылалдыг чүве чугаалап турарын дыңнап болур бис. Ындыг чүүл биске салдар чедирип турар бе? А бир эвес бир кижи  бистиң язы-сөөгүвүстүң дугайында шоодуп азы чаңгыс чер чурттугларывыстың четпестерин хөлүн эрттир хөөредип турар болза, канчап баар бис?

⁹ Пётр иудей эвес улустуң дугайында шын эвес үзел-бодалдарлыг турган, ынчалза-даа ол оон чоорту адырлып алган (Аж.-ч. 10:28, 34, 35; Гал. 2:11—14). Бир эвес чүрээвисте язы-сөөк ылгаар, чонувуска чоргаарланыр чорук тыптып келген болза, шиитпирлиг хөделир болзувусса эки. (1 Пётр 1:22 номчувут.) Бистиң чаңгызывыс-даа камгалал алырынга төлеп чок деп боданып болур бис. Кандыг-даа язы-сөөктүг улус тергиин эвес (Рим. 3:9, 10, 21—24). Ынчаарга өскелерден бодун өрү көрдүнер чылдагаан бисте бар бе? (1 Кор. 4:7). Павел элчинниң шилип чагдырган христианнарга бижээни: «Ам силер, өске чоннар улузу, хары даштыкылар эвес, а... Бурганның өг-бүлезиниң кежигүннери силер» дээни ышкаш, бистиң улуска хамаарылгавыс база ындыг болур ужурлуг (Эф. 2:19). Язы-сөөк ылгаар бүдүүлүк чоруктан адырлыр дээш, күжениишкиннер үндүрер болзувусса, ол чүүл чаа кижиниң бүдүжүн кедип алырынга дузалаар (Кол. 3:10, 11).

10, 11. Моав чер чурттуг Руф-биле чугаалажып турганындан Вооз Иегованы канчаар өттүнгенил?

¹⁰ Иегованы өттүнүп, танывазы улуска эки хамаарылганы көргүскен улустуң бирээзи Вооз турган. Ол чүүл ооң Моавтан Руфка эки хамаарылгазындан көскү болган. Вооз тараа ажаар шөлүнге келгеш, ажылчыннарының арттырганы мажакты чыып турар, ажылгыр танывазы херээженни дораан-на эскерип каан. Эргези турган-даа болза, моожалар аразында артып калган мажакты чыыр чөпшээрелди дилээнин Вооз билип кааш, шарыгдан чамдык сыптарны бөлүп алырын аңаа чөпшээрээн. (Руф 2:5—7, 15, 16 номчувут.)

¹¹ Нарын байдалга турган өске чер чурттуг херээженни Воозтуң кээргеп турары ооң Руф-биле чугаазындан көскү. Шөлде ажылдап турар эр улус ону хомудатпас кылдыр, ол аңаа ажылчын кыстардан чыда калбазын сүмелээн. Хүннүң дургузунда ооң ажылчыннары-биле кады чемненип ап турарын безин ол сагыш човаан. Оон аңгыда Вооз ол ядыы даштыкы херээжен-биле турамык кылдыр чугаалашпаан. Харын-даа ол ону оожургадып, деткээн (Руф 2:8—10, 13, 14).

12. Өске чурттан келген улуска бистиң буянныг чоруувус кандыг салдарны чедирип болур?

¹² Руфтуң кунчуу Ноеминге чүгле ак сеткилдии-биле илереткен ынакшылы эвес, а Иеговага бараалгап эгелээни Воозту кайгаткан. Ооң чалгынының адаандан чаглак дилеп чедип келген даштыкы херээженге Иегованың бердинген ынакшылы Воозтуң буянныг чоруундан илереттинген (Руф 2:12, 20; У. ч. 19:17). Бөгүн бистиң буянныг хамаарылгавыстың ачызында «бүгү улус» алыс шынны хүлээп ап база Иегованың оларга кайы хире күштүг ынаан миннип болур (1 Тим. 2:3, 4).

13, 14. а) Чүге өске чурттан келген улусту Хурал залынга өөрүшкүлүг уткуур болзувусса эки? б) Өске язы-сөөк кижи-биле чугаалажып эгелээринден эпчоксунар минниишкинни канчаар ажып эртип ап болур?

¹³ Өске чурттан келген улусту Хурал залынга өөрүшкүлүг уткуп хүлээп алыр болзувусса, буянныг чорукту илередип турарывыс ол. Оларның ыядып, эпчоксунуп турарын эскерип каар чадавас силер. Бодунуң кижизидилгезинден азы чурттап турар байдалындан, өске язы-сөөк улустан кижи бодун куду кылдыр миннип болур. Ынчангаш ол кижини сеткиливистен сонуургап турарывысты көргүзер дээш, идепкейлиг болур ужурлуг бис. Бир эвес силерниң дылыңарда даштыкы дылдар өөренир капсырылга бар болза, ооң дузазы-биле каш сөстү өөренип алгаш, оларның төрээн дылынга чугаалажып болур силер. (Филипчилерге 2:3, 4 номчувут.)

 ¹⁴ Өске язы-сөөктүг кижи-биле канчаар чугаалажырын билбес болгаш, эпчоксунуп турар чадавас силер. Бир эвес, шынап-ла, ындыг болза, эгезинде бодунуң дугайында чугаалап берип болур. Дөмей чүүлүңер хөйүн, ындыг-ла кончуг ылгалыпкы дег чүңер-даа чогун эскерип каар чадавас силер. Ынчалдыр культура бүрүзүнде эки-даа, багай-даа талалар барын көрүп каар силер.

15. Өске чуртка чаңчыгып турар улусту эки бодап билиринге биске чүү дузалаар?

¹⁵ Силерниң чыыжыңарда улуска чааскаанзыравазынга дузалаар дээш, боттарыңардан айтырыңар: «Оларның орнунга турган болзумза, кандыг хамаарылганы күзээр мен?» (Мф. 7:12). Чаа чуртка чаңчыгып турар улуска шыдамыккай болуңар. Эгезинде чүге өске язы-сөөк улус ынчаар бодап азы кылып турарын төнчүзүнге чедир билбейн барып болур бис. Бистиң культуравыска таарыштыр алдынарын олардан манавайн, оларны кандыг болдур, ынчаар хүлээп алыр болзувусса эки. (Римчилерге 15:7 номчувут.)

16, 17. а) Өске культураның улузу-биле эки таныжып алыр дизе, чүнү кылып болур бис? б) Өске чурттан келген бистиң чыышта акы-угбаларга канчаар дузалап болур бис?

¹⁶ Бир эвес оларның төрээн чуртунуң болгаш культуразының дугайында эки билип алыр болзувусса, хамаарылгавыс чоок апаар. Ындыг шинчилелди өг-бүле мөгейиишкининиң үезинде кылып болур. Ол чүүл чыыжывыста азы чуртувуста даштыкы улусту эки билип алырынга дузалаар. Олар-биле чоок таныжып алыр дээш, дүштеки чемче чүге чалап болбас деп? Бир-тээ Иегова «өске чоннар улузунга бүзүрелдиң оруун» ажыткан болганда, бис база «бүзүрели чаңгыс ха-дуңмавыска» бажыңнарывыс эжиин чүге ажыдып болбас деп бис? (Аж.-ч. 14:27; Гал. 6:10; Иов 31:32).

¹⁷ Өске чурттан келген өг-бүле-биле үени эрттирип тургаш, даштыкы улустуң бистиң культуравыска чаңчыгар дээш, кандыг күжениишкиннер үндүрүп турарын көрүп каар  бис. Дыл өөрениринге оларга дуза херегин эскерип болур бис. Олар таарымчалыг чурттаар чер азы ажыл дилеп турар болза, кайнаар баарын айтып берип болур бис. Ынчаар акы-угбаларга ажык-дузаны көргүзүп болур бис (У. ч. 3:27).

18. Өске чурттан келген улус кымның үлегерин өттүнүп болур?

¹⁸ Өске чурттан көжүп келген улус чаа культурага чаңчыгып алыр дээш, болгу дег чүүлдерни кылырын кызар. Руф ол талазы-биле кайгамчыктыг үлегерни арттырган. Бирээде, мажак чыыр чөпшээрелди дилээш, ол өске чоннуң чаңчылдарынга хүндүткелди илереткен (Руф 2:7). Олар хоойлуну сагып, аңаа албан дузалаар ужурлуг деп, ол бодавайн турган. Ийиде, аңаа буян көргүскени дээш, ол сеткилиниң ханызындан четтиргенин илереткен (Руф 2:13). Бир эвес даштыкы улус шак-ла ындыг хөөннүг болур болза, тус черниң чурттакчыларының болгаш кады бүзүрээннериниң хүндүткелин дораан чаалап ап болур.

19. «Танывазывыс улуска буянны» илередир бисте кандыг чылдагааннар барыл?

¹⁹ Иегова Бодунуң авыралының ачызында ук-ызыгууру аңгы-аңгы улуска буянныг медээни дыңнаар арганы берип турарын көргеш, өөрүүр-дүр бис. Олар боттарының чуртунга Библияны өөренир азы Иегованың чону-биле чугаалажыр хостуг аргазы чок болган чадавас. Ынчалза-даа байдал өскерли бээрге, олар боттарын өске улус кылдыр миннивезин дээш, чүге дузалажып болбас деп? Акша-төгерик бээри азы өске-даа дуза кадары кезээде болдунмас болза, Иегова оларга дыка ынак деп буянныг чоруувус-биле көргүзүп болур бис. Бистен хамааржыр чүүлдерни кылбышаан, «танывазывыс улуска буянны илередип», оларны өөрүшкүлүг хүлээп ап, Бурганны өттүнээлиңер! (Эф. 5:1, 2).