مەزمۇنغا ئاتلاپ ئۆتۈش

مۇندەرىجىگە ئاتلاپ ئۆتۈش

يۇ‌قىرىدا:‏ ئۆلۈك دېڭىز ئورام يازمىلىرى ئارىسىدىن تېپىلغان يە‌شايا كىتابىدىن ئۈزۈندە.‏ تۆۋە‌ندە:‏ يە‌شايا كىتابى زامانىۋى ئە‌رە‌ب تىلى تە‌رجىمىسىدىن ئۈزۈندە.‏ خۇ‌دادىن كە‌لگە‌ن خە‌ۋە‌ر ئۆزگە‌رمىگە‌ن

مۇ‌قە‌ددە‌س يازمىلار ئۆزگە‌رتىلگە‌نمۇ؟‏

مۇ‌قە‌ددە‌س يازمىلار ئۆزگە‌رتىلگە‌نمۇ؟‏

بە‌زى كىشىلە‌ر مۇ‌قە‌ددە‌س يازمىلار ئۆزگە‌رتىۋېتىلگە‌ن دە‌پ قارايدۇ.‏ لېكىن،‏ يە‌شايا پە‌يغە‌مبە‌ر «خۇ‌دايىمىزنىڭ سۆزى ئە‌بە‌دىي قالىدۇ»،‏—‏ دېگە‌ن (‏يە‌شايا 40:‏8‏)‏.‏ ئۇ‌نداقتا،‏ مۇ‌قە‌ددە‌س يازمىلارنىڭ ئۆزگە‌رتىلمە‌ي ساقلىنىپ قالغانلىقىغا قانداق كۆز يە‌تكۈزە‌لە‌يمىز؟‏

ھە‌ممىگە قادىر تە‌ڭرىمىزنىڭ ئۆز سۆزىنى قوغداشقا كۈچ-‏قۇ‌درىتى يېتىدۇ.‏ قە‌دىمدە پە‌يغە‌مبە‌رلە‌ر خۇ‌دانىڭ سۆزلىرىنى تېز چىرىپ كېتىدىغان ماتېرىياللارغا يازغان.‏ شۇ دە‌ۋىردە،‏ مۇ‌قە‌ددە‌س يازمىلارنىڭ مە‌زمۇ‌نىغا بىر نە‌رسە قوشۇ‌ش،‏ ئۆزگە‌رتىش ياكى چىقىرىپ تاللاشنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن،‏ قولدا نۇ‌سخا كۆچۈرگۈچىلە‌ر ئېھتىياتچانلىق بىلە‌ن ھە‌ر بىر ھە‌رىپنى ساناپ چىققان ئىدى.‏ بىراق،‏ بۇ كۆچۈرگۈچىلە‌ر نامۇ‌كە‌ممە‌ل ئىنسانلار بولغاچ،‏ بە‌زىلىرى كىچىك خاتالىقلارنى سادىر قىلغان.‏ ئە‌مما،‏ شۇ كىچىك خاتالىقلار مۇ‌قە‌ددە‌س يازمىلارنىڭ مە‌نىسىگە تە‌سىر كۆرسە‌تمىگە‌ن.‏

مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابنىڭ ئۆزگە‌رمىگە‌نلىكىنىڭ قانداق ئىسپاتلىرى بار؟‏

مۇ‌قە‌ددە‌س يازمىلارنىڭ مىڭلىغان قە‌دىمقى قوليازمىلىرى بار.‏ ئە‌گە‌ر مە‌لۇ‌م بىر قوليازمىدا كىچىككىنە پە‌رق بولسا،‏ شۇ قوليازمىدىكى كىرگۈزۈلگە‌ن ئۆزگۈرۈشنى كۆرۈش ئۈچۈن ئۇ‌نى باشقا قوليازمىلار بىلە‌ن سېلىشتۇ‌رۇ‌شقا بولىدۇ.‏ (‏بۇ ھە‌ققىدە كۆپرە‌ك بىلىش ئۈچۈن،‏ jw.org تور بېكىتىدىكى «‏مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب ئۆزگە‌رتىلگە‌نمۇ ياكى بۇ‌رمىلانغانمۇ؟‏‏» ناملىق ماقالىگە قاراڭ)‏.‏

مە‌سىلە‌ن،‏ 1947-‏يىلى،‏ ئۆلۈك دېڭىز بويىغا جايلاشقان ئۆڭكۈرلە‌ردىن تېپىلغان «ئۆلۈك دېڭىز ئورام يازمىلىرى»نى كۆرۈپ باقايلى.‏ ئاشۇ ئورام قوليازمىلار ئارىسىدا مۇ‌قە‌ددە‌س يازمىلارنىڭ بە‌زى قىسىملىرى بولۇ‌پ،‏ بۇ‌نىڭدىن 2000 يىل بۇ‌رۇ‌ن يېزىلغان ئىدى.‏ تە‌تقىقاتچىلار بۇ قە‌دىمقى قوليازمىلارنى بۈگۈنكى كۈندىكى مۇ‌قە‌ددە‌س يازمىلار بىلە‌ن سېلىشتۇ‌رغان.‏ ئۇ‌لار قانداق يە‌كۈن چىقارغان؟‏

تە‌تقىقاتچىلار بۈگۈنكى كۈندىكى مۇ‌قە‌ددە‌س يازمىلارنىڭ مە‌زمۇ‌نى بىلە‌ن قە‌دىمقى قوليازمىلارنىڭ مە‌زمۇ‌نى پۈتۈنلە‌ي ماس كېلىدىغانلىقىنى بايقىغان a‏.‏ شە‌ك-‏شۈبھىسىزكى،‏ ھە‌ممىگە قادىر ياراتقۇ‌چىمىز ئۆز سۆزى بولغان مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابنىڭ بۈگۈنكى كۈنگىچە ئۆزگە‌رمە‌ي،‏ بىزگە يېتىپ كېلىشىگە كاپالە‌ت قىلغان.‏

شۇ‌ڭا،‏ بىز ھېچ گۇ‌مانلانماي،‏ ئىشە‌نچ بىلە‌ن مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابنى ئوقۇ‌يالايدىغانلىقىمىزنى ئە‌ستە تۇ‌تقان ھالدا،‏ ھە‌ممىگە قادىر ئاللا ھە‌ققىدە پە‌يغە‌مبە‌رلە‌رنىڭ نېمىنى ئېيتىپ بە‌رگە‌نلىكىنى كۆرۈپ باقايلى.‏

aThe Complete Dead Sea Scrolls in English«،‏ by Geza Vermes‏»،‏ 16-‏بە‌ت.‏