Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

NGUDO 03

Naa Ni Nga Fhulufhela Bivhili?

Naa Ni Nga Fhulufhela Bivhili?

Bivhili i fhulufhedzisa zwithu zwinzhi nahone i ri eletshedza kha zwithu zwinzhi. Ni nga vha ni tshi ṱoḓa u ḓivha zwine Bivhili ya zwi funza, fhedzi ni tshi timatima. Naa ni fanela u fhulufhela zwo fhulufhedziswaho kha yeneyi bugu ya kale nga u rali na nyeletshedzo dzi bvaho khayo? Naa zwine Bivhili ya zwi amba zwi nga ri thusa ṋamusi? Naa ri nga fhulufhela zwine ya zwi amba nga ha vhumatshelo? Vhathu vhanzhi vha humbula uri ri nga zwi fhulufhela. Kha ri vhone uri ni nga wana hani phindulo.

1. Naa mafhungo a re Bivhilini ndi ngoho?

Bivhili i na “maipfi a ngoho o teaho.” (Muhuweleli 12:​10) I amba nga ha vhathu vha vhukuma na zwithu zwo iteaho zwa vhukuma. (Vhalani Luka 1:3; 3:​1, 2.) Vhunzhi ha vhathu vhane vha ḓivha nga ha zwithu zwo iteaho kale na vhaḓivhi vha zwo fukulwaho mavuni, vho khwaṱhisedza uri maḓuvha, vhathu, fhethu na zwithu zwo iteaho zwe ha ambiwa nga hazwo Bivhilini, ndi zwithu zwa vhukuma.

2. Ndi ngani ri tshi nga fhulufhela Bivhili naho i ya kale?

Kanzhi Bivhili i amba nga ha zwithu zwe zwa vha zwi sa ḓivhiwi musi i tshi ṅwaliwa. Sa tsumbo, i amba nga ha saintsi. Musi i tshi kha ḓi ṅwaliwa, vhathu vhanzhi vho vha vha sa tendi uri zwithu zwine ya zwi amba ndi ngoho. Fhedzi saintsi i khwaṱhisedza uri zwine Bivhili ya zwi amba ndi ngoho. I dzula i “tshi fhulufhedzea, zwino na lini na lini.”​Phisalema 111:8.

3. Ndi ngani ri tshi nga fhulufhela zwine Bivhili ya zwi amba nga ha vhumatshelo?

Bivhili i amba nga ha zwithu * musi zwi “sa athu u itea.” (Yesaya 46:​10) Yo amba nga ha zwithu zwinzhi musi zwi sa athu u itea. I dovha ya amba nga vhuḓalo nga ha zwithu zwine zwa khou itea ṋamusi. Kha ino ngudo, ri ḓo guda nga ha vhuṅwe vhuporofita vhu re Bivhilini. Nḓila ye ha itea ngayo i a mangadza!

GUDANI ZWO ENGEDZEAHO

Gudani nga ha nḓila ine saintsi ya tshimbidzana ngayo na mafhungo a re Bivhilini. Ni ite ṱhoḓisiso nga ha vhuporofita vhu si gathi vhu takadzaho vhu re Bivhilini.

4. Saintsi i a tendelana na Bivhili

Tshifhingani tsha kale, vhathu vhanzhi vho vha vha tshi tenda uri ḽifhasi ḽo tikwa nga tshiṅwe tshithu. Ṱalelani VIDIO.

Ṱhogomelani zwe zwa ambiwa kha bugu ya Yobo miṅwahani i ṱoḓaho u vha 3 500 yo fhiraho. Vhalani Yobo 26:​7, ni kone u fhindula mbudziso i tevhelaho:

  • Ndi ngani mafhungo a re kha Yobo a ambaho nga ha uri ḽifhasi ḽo fhahewa “tshikhalani” a tshi mangadza?

Ḓuvha ḽi ita uri maḓi a re lwanzheni a ḓimuwe kana a vhuyelele tshikhalani. Zwenezwo zwi ita uri mvula i ne nahone eneo maḓi a humela lwanzheni. Zwenezwo zwo thoma u pfeseswa zwavhuḓi miṅwahani i ṱoḓaho u vha 200 yo fhiraho. Fhedzi ṱhogomelani zwe Bivhili ya zwi amba miṅwahani i ṱoḓaho u vha 3 500 yo fhiraho. Vhalani Yobo 36:​27, 28, ni kone u fhindula mbudziso dzi tevhelaho:

  • Ndi mini zwine zwa ni takadza kha zwo ambiwaho kha dzenedzi vese?

  • Naa vese dze na dzi vhala dzi ita uri ni fhulufhele Bivhili ngaho engedzeaho?

5. Bivhili yo dzula yo amba nga ha zwithu zwa ndeme zwi sa athu u itea

Vhalani Yesaya 44:​27–45:​2, ni kone u fhindula mbudziso i tevhelaho:

  • Ndi zwidodombedzwa zwifhio zwe Bivhili ya dzula yo amba nga hazwo musi hu tshee ho sala miṅwaha ya 200 uri muḓi wa Babele u fheliswe?

Bivhili i khwaṱhisedza uri Korese we a vha e Khosi ya Peresia na mmbi yawe, vho kunda muḓi wa Babele miṅwahani i ṱoḓaho u vha 540 musi Yesu a sa athu u bebwa kha ḽifhasi. Vho phula mugero, vha xisa maḓi a mulambo we wa vha wo tsireledza wonoyo muḓi. Vho dzhena nga magethe a wonoyo muḓi e a vha o sala o vuliwa, vha thuba wonoyo muḓi vha songo vhuya vha lwa. Ho no fhela miṅwaha i fhiraho 2 500 muḓi wa Babele u si tsha dzula muthu. Zwino ṱhogomelani zwe Bivhili ya dzula yo zwi amba.

Vhalani Yesaya 13:​19, 20, ni kone u fhindula mbudziso i tevhelaho:

  • Zwe zwa porofitiwa kha dzenedzi vese zwo itea hani?

Muḓi wa Babele u si tsha dzulaho muthu ngei Iraq

6. Bivhili yo dzula yo amba nga ha zwithu zwine ra khou zwi vhona ṋamusi

Bivhili i amba uri ri khou tshila “maḓuvhani a vhufhelo.” (2 Timotheo 3:1) Ṱhogomelani zwe Bivhili ya dzula yo zwi amba nga ha maḓuvha a vhufhelo.

Vhalani Mateo 24:​6, 7, ni kone u fhindula mbudziso i tevhelaho:

  • Bivhili yo amba uri hu ḓo itea mini maḓuvhani a vhufhelo?

Vhalani 2 Timotheo 3:​1-5, ni kone u fhindula mbudziso dzi tevhelaho:

  • Bivhili yo amba uri vhathu vha ḓo ḓifara hani maḓuvhani a vhufhelo?

  • Ndi zwifhio zwine na vhona vhathu vha tshi zwi ita?

VHAṄWE VHATHU VHA AMBA URI: “Bivhili ndi bugu ya ngano.”

  • Ndi mini zwine nga mannḓa-mannḓa zwa ita uri ni fhulufhele Bivhili?

NO GUDA MINI?

Ḓivhazwakale, saintsi na zwe zwa porofitiwa, zwoṱhe zwi sumbedza uri ni nga fhulufhela Bivhili.

Ni Kha Ḓi Zwi Humbula?

  • Naa zwine Bivhili ya zwi amba ndi zwa vhukuma kana a si zwa vhukuma?

  • Bivhili i tendelana na saintsi kha mafhungo afhio?

  • Naa ni humbula uri Bivhili i a amba nga ha vhumatshelo? Ndi ngani ni tshi ralo?

Lingedzani Hezwi

WANANI ZWO ENGEDZEAHO

Naa hu na zwo khakheaho kha zwine Bivhili ya zwi amba nga ha saintsi?

“Naa Saintsi I A Tendelana Na Bivhili?” (Thero i re kha jw.org)

Ndi mini zwine zwa sumbedza vhuṱanzi ha uri ri khou “tshila maḓuvhani a vhufhelo”?

“Vhuporofita Ha Rathi Ha Bivhili​—Vhune Na Vhona Vhu Tshi Khou Ḓadzea” (Tshiingamo, 1 July 2011)

Gudani uri zwe Bivhili ya zwi porofita nga ha Muvhuso wa Gerika zwo itea hani.

“Zwe Mudzimu A Amba” Zwi Khwaṱhisa Lutendo Lwashu (5:​22)

Gudani uri vhuporofita vhu re Bivhilini ho shandula hani nḓila ye muṅwe munna a vha a tshi dzhia ngayo Bivhili.

“Ndo Vha Ndi Tshi Humbula Uri A Huna Mudzimu” (Tshiingamo No. 5 2017)

^ phar. 9 Zwenezwi zwithu ndi vhuporofita vhune ha katela mulaedza u bvaho ha Mudzimu u ambaho nga ha zwithu zwine zwa ḓo itea tshifhingani tshi ḓaho.