Thế nào là tiên tri?
Câu trả lời của Kinh Thánh
Một lời tiên tri là một thông điệp được Đức Chúa Trời soi dẫn qua mạc khải. Kinh Thánh cho biết các nhà tiên tri “nói những gì đến từ Đức Chúa Trời khi được thần khí hướng dẫn” (2 Phi-e-rơ 1:20, 21). Do đó, nhà tiên tri là một người nhận được thông điệp từ Đức Chúa Trời và chuyển tải cho người khác.—Công vụ 3:18.
Làm thế nào các nhà tiên tri nhận thông điệp từ Đức Chúa Trời?
Đức Chúa Trời dùng nhiều cách để truyền tải ý tưởng của ngài đến các nhà tiên tri:
Các ghi chép. Đức Chúa Trời dùng phương pháp này ít nhất trong một trường hợp khi ngài trực tiếp ban cho Môi-se Mười Điều Răn được ghi chép lại.—Xuất Ê-díp-tô Ký 31:18.
Lời truyền miệng qua các thiên sứ. Chẳng hạn, Đức Chúa Trời dùng một thiên sứ để hướng dẫn Môi-se về thông điệp cần được truyền tải đến cho Pha-ra-ôn, vua của xứ Ê-díp-tô (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:2-4, 10). Khi cần truyền tải từng câu từng chữ trong thông điệp, ngài dùng thiên sứ để chỉ dẫn tôi tớ ngài ghi ra thông điệp này như đã làm với Môi-se: “Hãy chép các lời nầy; vì theo các lời nầy mà ta lập giao-ước cùng ngươi và cùng Y-sơ-ra-ên”.—Xuất Ê-díp-tô Ký 34:27. a
Sự hiện thấy. Nhà tiên tri thỉnh thoảng nhận được những sự hiện thấy này khi đang hoàn toàn tỉnh táo (Ê-sai 1:1; Ha-ba-cúc 1:1). Một số mạc khải sống động đến mức người được nhận tham gia vào sự hiện thấy (Lu-ca 9:28-36; Khải huyền 1:10-17). Còn trong một số trường hợp khác, một người nhận được sự hiện thấy khi không tỉnh táo (Công vụ 10:10, 11; 22:17-21). Đức Chúa Trời cũng truyền tải thông điệp của ngài qua những giấc mơ của các nhà tiên tri.—Đa-ni-ên 7:1; Công vụ 16:9, 10.
Sự chỉ dẫn về ý tưởng. Đức Chúa Trời chỉ dẫn các ý tưởng của các nhà tiên tri ngài để truyền tải thông điệp. Kinh Thánh nói: “Cả Kinh Thánh được viết bởi sự hướng dẫn của Đức Chúa Trời”. Cụm từ “bởi sự hướng dẫn của Đức Chúa Trời” cũng có thể được hiểu là “được Đức Chúa Trời hà hơi soi dẫn” (2 Ti-mô-thê 3:16; Đặng Ngọc Báu). Ngài dùng thần khí hay lực hoạt động để “hà hơi” hay thổi vào tâm trí của các tôi tớ những ý tưởng ngài. Thông điệp là của Đức Chúa Trời nhưng các nhà tiên tri viết ra theo văn phong của mình.—2 Sa-mu-ên 23:1, 2.
Liệu các lời tiên tri chỉ liên quan đến việc báo trước về tương lai?
Không, các lời tiên tri trong Kinh Thánh không chỉ gói gọn trong việc báo trước về tương lai. Tuy nhiên, phần lớn những thông điệp từ Đức Chúa Trời liên quan đến tương lai, dù chỉ là gián tiếp. Một ví dụ là các nhà tiên tri của Đức Chúa Trời liên tục cảnh báo dân Y-sơ-ra-ên xưa về đường lối gian ác của họ. Những lời cảnh báo này miêu tả những ân phước trong tương lai nếu họ nghe theo cũng như những thảm họa trong trường hợp họ chối bỏ thông điệp (Giê-rê-mi 25:4-6). Tuỳ theo chọn lựa của mình, dân Y-sơ-ra-ên nhận lấy hệ quả tương ứng.—Phục-truyền Luật-lệ Ký 30:19, 20.
Những ví dụ trong Kinh Thánh về những lời tiên tri không báo trước về tương lai
Trong một trường hợp khi dân Y-sơ-ra-ên cầu xin sự giúp đỡ của Đức Chúa Trời, ngài sai một nhà tiên tri giải thích cho họ hiểu rằng Đức Chúa Trời không giúp đỡ họ vì họ đã không vâng theo các điều răn ngài.—Các Quan Xét 6:6-10.
Khi Chúa Giê-su nói với người đàn bà Sa-ma-ri, ngài nói cho bà biết vài điều về quá khứ của bà. Ngài biết những điều này qua mạc khải. Bà nhận ra ngài là một nhà tiên tri dù ngài không hề báo trước điều gì về tương lai.—Giăng 4:17-19.
Khi xét xử Chúa Giê-su, kẻ thù che mặt ngài lại rồi đánh ngài và bảo: “Hãy nói tiên tri đi! Ai đã đánh ngươi?”. Họ đã yêu cầu ngài xác định ai đã đánh mình thay vì bảo ngài báo trước về tương lai.—Lu-ca 22:63, 64.
a Dù lúc đầu có vẻ Đức Chúa Trời nói trực tiếp với Môi-se trong ví dụ này nhưng Kinh Thánh cho thấy ngài dùng thiên sứ để truyền tải giao ước Luật pháp Môi-se.—Công vụ 7:53; Ga-la-ti 3:19.