LEKSYON 03
Masasarigan Mo ba an Biblia?
An Biblia may damu nga mga saad ngan sagdon. Posible nga interesado ka mahibaroan an igintututdo hito, pero bangin nag-iikmat ka liwat. Makakasarig ka ba ha mga saad ngan sagdon tikang hito nga kadaan na nga libro? Matuod ka ba ha ginsisiring han Biblia mahitungod ha pagkaada malipayon nga kinabuhi yana ngan ha tiarabot? Minilyon nga tawo an natuod hito. Gin-aaghat ka namon nga ikaw mismo an mag-usisa.
1. An mga istorya ba nga aada ha Biblia tinuod o hinimo-himo la?
An Biblia nasiring nga “husto nga mga pulong han kamatuoran” an sulod hito. (Eclesiastes 12:10) Nagsusumat ito hin tinuod nga mga panhitabo mahitungod ha tinuod nga mga tawo. (Basaha an Lucas 1:3; 3:1, 2.) Ginpamatud-an han damu nga historyador ngan arkeologo nga tinuod an mga petsa, tawo, lugar, ngan mga panhitabo nga gin-unabi ha Biblia.
2. Kay ano nga makakasiring kita nga masasarigan an Biblia bisan kon kadaan na ito?
An Biblia damu ka beses nga nag-unabi hin mga butang nga diri pa hinbabaroan ha panahon nga iginsurat ito. Pananglitan, nag-unabi ito hin mga butang nga may kalabotan ha syensya. Kadam-an nga ginsiring han Biblia mahitungod hito nga mga butang waray toohi han damu nga tawo ha panahon nga iginsurat ito. Pero ginpapamatud-an han syensya ha moderno nga panahon nga tinuod an ginsisiring han Biblia. “Pirme ito masasarigan, yana ngan ha kadayonan.”—Salmo 111:8.
3. Kay ano nga masasarigan naton an ginsisiring han Biblia mahitungod ha tiarabot?
An Biblia may mga tagna a nga nagsusumat han “mga butang nga waray pa buhata.” (Isaias 46:10) Husto nga igintagna hito an damu nga panhitabo ha kasaysayan maiha pa antes ito mahitabo. Iginsumat liwat hito hin detalyado an mga kahimtang yana han kalibotan. Hini nga leksyon, uusisahon naton an pipira nga mga tagna ha Biblia. Mabilib ka gud ha pagkahusto hito nga mga tagna!
DUGANG NGA USISAHA
Usisaha kon ha ano nga paagi an syensya nauyon ha Biblia, ngan hibaroi an pipira nga urusahon nga mga tagna ha Biblia.
4. An syensya nauyon ha Biblia
Ha kadaan nga panahon, kadam-an nga tawo an natuod nga an tuna may gintutungtongan. I-play an VIDEO.
Kitaa kon ano an nakasurat ha libro han Job mga 3,500 ka tuig na an naglabay. Basaha an Job 26:7, katapos, hisguti niyo ini nga pakiana:
-
Kay ano nga urusahon an ginsiring han teksto nga an tuna nakabitay ha “waray binibitayan”?
Mga 200 ka tuig na an naglabay, dida pa la nasabtan hin maopay an mahitungod ha sikolo han tubig. Pero kitaa an ginsisiring han Biblia mga 3,500 ka tuig na an naglabay. Basaha an Job 36:27, 28, katapos, hisguti niyo ini nga mga pakiana:
-
Ano an imo masisiring hini nga simple nga pagkasaysay mahitungod han sikolo han tubig?
-
An mga teksto ba nga imo pa la ginbasa nagparig-on han imo pagsarig ha Biblia?
5. An Biblia nagtagna hin importante nga mga panhitabo
Basaha an Isaias 44:27–45:2, katapos, hisguti niyo ini nga pakiana:
-
Ano nga mga detalye an igintagna han Biblia 200 ka tuig antes mabungkag an Babilonya?
Ginpamatud-an han kasaysayan nga ginsakop ni Hadi Ciro han Persia ngan han iya kasundalohan an syudad han Babilonya han 539 B.C.E. b Ira ginpasimang an salog nga nagpuprotektar ha syudad. Katapos nira makasulod ha mga ganghaan han syudad nga ginbayaan nga abrido, nasakop nira ito nga waray nahitabo nga girra. Yana, sobra 2,500 ka tuig na an naglabay, an Babilonya nagin mga kagubaan na la. Kitaa kon ano an igintagna han Biblia.
Basaha an Isaias 13:19, 20, katapos, hisguti niyo ini nga pakiana:
-
Paonan-o natuman ini nga tagna?
An kagubaan han Babilonya ha Iraq yana
6. Igintagna han Biblia an mga nahitatabo yana
An aton panahon yana gintatawag han Biblia nga “kataposan nga mga adlaw.” (2 Timoteo 3:1) Kitaa an igintagna han Biblia mahitungod hini nga panahon.
Basaha an Mateo 24:6, 7, katapos, hisguti niyo ini nga pakiana:
-
Ano nga mga kahimtang an gin-unabi han Biblia nga mahitatabo ha kataposan nga mga adlaw?
Basaha an 2 Timoteo 3:1-5, katapos, hisguti niyo ini nga mga pakiana:
-
Ano an ginsiring han Biblia nga magigin mga kinaiya han mga tawo ha kataposan nga mga adlaw?
-
Hain hini nga mga kinaiya an imo nakikita ha mga tawo yana?
AN IBA NASIRING: “An Biblia usa nga libro hin hinimo-himo nga mga istorya ngan susmatanon.”
-
Para ha imo, ano an pinakamarig-on nga ebidensya nga masasarigan an Biblia?
SUMARYO
Ginpapamatud-an han kasaysayan, syensya, ngan mga tagna nga masasarigan mo an Biblia.
Repaso
-
An mga istorya ba nga aada ha Biblia tinuod o hinimo-himo la?
-
Ha ano nga mga butang nagkakauyon an syensya ngan an Biblia?
-
Natoo ka ba nga an Biblia makakagsumat han mahitatabo ha tiarabot? Kay ano?
DUGANG NGA IMPORMASYON
May sayop ba ha mga gin-unabi ha Biblia mahitungod ha syensya?
Ano an mga kamatuoran mahitungod ha “kataposan nga mga adlaw”?
“6 nga Tagna ha Biblia nga Natutuman Na” (An Barantayan, Mayo 1, 2011)
Hibaroi kon paonan-o natuman an mga tagna han Biblia mahitungod ha Imperyo han Gresya.
Hibaroi kon paonan-o an mga tagna han Biblia nakagbag-o ha panhunahuna han usa nga tawo mahitungod ha Biblia.
Bangin Maruyagan Mo Liwat
KOMON NGA MGA PAKIANA
Ano an Pag-aram ha Biblia nga Igintatanyag han mga Saksi ni Jehova?
Ha libre nga interactive nga programa nga igintatanyag han mga Saksi ni Jehova, puydi mo gamiton an bisan ano nga bersyon han Biblia. Ayaw pag-alang nga paupdon an imo bug-os nga pamilya o an imo kasangkayan.
