Tsʼoʼok u maas yaʼabtal máaxoʼob kʼojaʼanoʼob
«Yaan horaeʼ kex minaʼanten mix junpʼéel problemaeʼ kin wuʼuyik jach preocupadoen».
«Yaan kʼiineʼ kex maʼ táan in tuklik mix baʼaleʼ maʼ tin kaxtik baʼax ku yúuchulten. Tsʼoʼoleʼ kin tuklikeʼ kex beora kiʼimak in wóolaʼ seguro yaan baʼax kun beetik u yaatal in wóol ken tsʼoʼokok».
«Yaan horaeʼ kin wuʼuyikeʼ u problemasil junpʼéel meseʼ ku juntaroʼob tiʼ junpʼéeliliʼ kʼiin».
Lelaʼ letiʼe bix u yuʼubikuba yaʼab tiʼ le máaxoʼob yaantiʼob junpʼéel kʼojaʼanil jeʼex le ansiedadoʼ, le depresiónoʼ wa le trastorno bipolaroʼ.
Wa bey u yúuchultechoʼ, maʼ chéen tiʼ teech ku yúuchliʼ, u jaajileʼ teʼ kʼiinoʼobaʼ tiʼ yaʼab máak yaan le kʼojaʼaniloʼobaʼ.
Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ kuxaʼanoʼon tiʼ «yaayaj kʼiinoʼob yéetel istikyaj ken u máansil u kuxtal máak» (2 Timoteo 3:1). Bejlaʼeʼ tsʼoʼok u yilaʼaleʼ juntúul tiʼ cada ocho máakoʼobeʼ yaan junpʼéel kʼojaʼanil tiʼ jeʼex le depresión wa le ansiedadoʼ. Tsʼoʼoleʼ teʼ año 2020, tu yoʼolal le COVID-19, maas yaʼabchaj le máaxoʼob yaantiʼob le clase kʼojaʼaniloʼobaʼ.
Chéen baʼaleʼ kex maʼalob ka k-ojéelt jaytúul máakoʼob ku kʼojaʼantaloʼobeʼ, maas maʼalob ka k-il baʼax jeʼel u yáantkoʼon wa yaantoʼon junpʼéel tiʼ le kʼojaʼaniloʼobaʼ.
¿Bix juntúul máak minaʼan le clase kʼojaʼaniloʼob tiʼaʼ?
Juntúul máak beyaʼ kex yaan problemas tiʼeʼ u yojel u controlartuba, maʼatech u píit máan u preocuparkuba, ku páajtal u meyaj yéetel ku yuʼubik kiʼimak u yóol.
¿Bix le clase kʼojaʼaniloʼobaʼ?
-
Le kʼojaʼaniloʼobaʼ MAʼ TU tsaʼayal tiʼ máak tumen yaan baʼax kʼaas u beetmiʼ.
-
Le máax yaan junpʼéel tiʼ le kʼojaʼaniloʼob tiʼaʼ ku léekel u nervios, jach ku píitmáan u preocupar, maʼ tu kaxtik baʼax ku yúuchultiʼ, maʼ kiʼimak u yóoliʼ yéetel maʼ tu páajtal u controlarkuba.
-
Yaan horaeʼ ku difíciltal tiʼ u biskuba yéetel u maasil yéetel istikyaj u beetik jujunpʼéel baʼaloʼob jeʼex por ejemplo u meyajeʼ.
-
Le kʼojaʼaniloʼobaʼ jeʼel u tsaʼayal tiʼ jeʼel máaxakeʼ kex jeʼel bukaʼaj u edadeʼ, kex jeʼel tuʼuxak u taaleʼ, kex jeʼel baʼaxak religiónil yaantiʼeʼ, kex wa kaʼanchajaʼan u xook bey xan kex wa óotsil wa ayikʼal.
¿Tuʼux jeʼel u yáantaʼal máakeʼ?
Wa teech, wa juntúul máax a kʼaj óol ku pʼáatal maʼ tu páajtal u wenel, ku káajal u kʼexpajal u modos, maʼ tu janal, maʼ tu xuʼulul u sen tuukul, ku léekel u nervios yéetel mantatsʼ yaachajaʼan u yóoleʼ, maʼ xaaneʼ kʼaʼabéet u yáantaʼal utiaʼal u yilik baʼax beetik u yuʼubikuba beyoʼ. ¿Tuʼux jeʼel u kaxtik áantaj juntúul máax ku yuʼubikuba beyaʼ?
Jesús, le máak maas yanchajaʼan u naʼatoʼ, tu yaʼalaj: «Le máaxoʼob toj u yóoloʼoboʼ maʼ kʼaʼabéettiʼob juntúul doctoriʼ, chéen baʼaleʼ le máaxoʼob kʼojaʼanoʼoboʼ kʼaʼabéettiʼob» (Mateo 9:12). Le máaxoʼob ku yuʼubikubaʼob jeʼex tsʼoʼok k-aʼalikoʼ maʼalob ka séeb xiʼikoʼob yiknal juntúul doctor tumen beyoʼ jeʼel u tsʼaʼabal tsʼaak tiʼobeʼ, jeʼel u yuʼubikubaʼob maas maʼalobileʼ yéetel jeʼel u kaʼa kiʼimaktal u yóoloʼobeʼ. a
Kex le Biblia maʼ junpʼéel libro ku tʼaan tiʼ bix unaj u tsʼaʼakal máakeʼ, jeʼel u yáantkoʼon wa yaantoʼon junpʼéel tiʼ le kʼojaʼaniloʼobaʼ. Le uláakʼ xookoʼob ku taasik le revistaaʼ ku yeʼesik máakalmáak le consejoʼob ku tsʼáaikoʼ.
a Le revistaaʼ maʼ táan u yaʼalik baʼax clase tsʼaak wa tratamiento unaj u kʼamik le máaxoʼob yaan le kʼojaʼanil tiʼobaʼ, tumen leloʼ cada máak unaj u decidirtik.