Xeen tiʼ baʼax ku taasik

LE PAALALOʼOBOʼ TAAK U YOJÉELTIKOʼOB

¿Bix jeʼel u meyajten maʼalob le tiempooʼ?

¿Bix jeʼel u meyajten maʼalob le tiempooʼ?

 ¿Baʼaxten kʼaʼanaʼan a kanáantik?

  •   Le tiempooʼ bey jeʼex le taakʼinoʼ. Wa maʼ ta kanáantikeʼ maʼ tun antaltech tiempo utiaʼal a beetik le baʼaxoʼob kʼaʼabéetoʼ. Baʼaleʼ wa ku meyajtech tubeeleʼ yaan u yantaltech tiempo utiaʼal a beetik le baʼaxoʼob uts ta wichoʼ.

     Baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ: «Maʼakʼóoleʼ ku tsʼíibolal baʼaleʼ maʼ tu yantal mix baʼal tiʼ; le máax ku meyajeʼ, ku ayikʼaltal» (Proverbios 13:4).

     Baʼax k-kanik: Wa ku meyajtech maʼalob le tiempooʼ yaan u páajtal a beetik u maasil baʼaloʼob.

  •   Wa desde bejlaʼa ku meyajtech maʼalob le tiempooʼ yaan u yáantkech kéen nojochchajkech. Jeʼel u yáantkech utiaʼal maʼ a peʼertik a meyajeʼ. Chéen tukult lelaʼ: ¿Jeʼel wa a tsʼáaik meyaj tiʼ juntúul máak maʼ suuk u kʼuchul tu pʼiis horaeʼ?

     Baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ: «Le máax chúukaʼan u yóol tiʼ baʼaloʼob mejentakeʼ chúukaʼan u yóol xan tiʼ nukuch baʼaloʼob» (Lucas 16:10).

     Baʼax k-kanik: Le bix u meyajtech le tiempooʼ ku yeʼesik jach bix a modos.

 U jaajileʼ maʼ chéen chʼaʼabil u meyaj tiʼ máak maʼalob le tiempooʼ. Koʼox ilik jujunpʼéel baʼaloʼob jeʼel u talamkúuntikeʼ.

 Yáax: Le amigoʼoboʼ

 Cynthiaeʼ ku yaʼalik: «Wa kin invitartaʼal jóokʼol tumen in amigoʼobeʼ óoliʼ mantatsʼ kin waʼaliktiʼob jeʼel in bin kex minaʼanten tiempoeʼ. Kin tuklikeʼ kéen suunakeneʼ jeʼel in tsʼoʼoksik baʼax kin beetkeʼ. Baʼaleʼ yaan horaeʼ maʼ bey u yúuchliʼ yéetel maʼatech u jóokʼol tubeel baʼax kin beetik».

 U kaʼapʼéel: Baʼaxoʼob yéetel ka náaysik a wóol

 Ivyeʼ ku yaʼalik: «U sen chaʼantaʼal televisioneʼ ku luʼsik yaʼab tiempo tiʼ máak. Jach séeb u náayal u yóol máak yéetel le programaʼob bey xan yéetel le peliculaʼob ku máansaʼaloʼ».

 Marieeʼ ku yaʼalik: «Jach kin máansik yaʼab tiempo táan u meyajten in tableta. Ku yaatal in wóol tumen chéen pʼis u xuʼupul u bateriail kin pʼatik».

 U yóoxpʼéel: A pʼatik tu tsʼook hora baʼax ka beetik

 Betheʼ ku yaʼalik: «Suuk in pʼatik tu tsʼook hora in tareaʼob yéetel uláakʼ baʼaxoʼob kʼaʼabéet in beetik. Chéen bey in peʼertik in tiempo tiʼ uláakʼ baʼaloʼoboʼ, kéen in wil tsʼoʼok u táakal u yoraileʼ kin jáajan beetik le baʼaxoʼob kʼaʼabéetoʼ. Loʼobaleʼ maʼ bey unaj in beetkoʼ».

Wa ku meyajtech maʼalob le tiempooʼ yaan u páajtal a beetik u maasil baʼaloʼob.

 Baʼax jeʼel u páajtal a beetkeʼ

  1.   Tsʼíibt baʼaxoʼob unaj a beetik. Ichil lelaʼ táakaʼan le baʼaxoʼob unaj a beetik ta wotochoʼ bey xan a tareaʼob. Tsʼíibt bukaʼaj tiempo kʼaʼabéettech utiaʼal a beetik cada junpʼéel ichil le semanaoʼ.

     Baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ: «Jach [ileʼex] máakalmáak le baʼaloʼob maas kʼaʼanaʼantakoʼ» (Filiposiloʼob 1:​10).

  2.   Tsʼíibt baʼaxoʼob yéetel taak a náaysik a wóol. Ichil lelaʼ táakaʼan a chaʼantik televisión wa a wokol a wil baʼax yaan teʼ redes socialesoʼ. Tsʼíibt bukaʼaj tiempo ka náaysik a wóol yéetel cada junpʼéel ichil le semanaoʼ.

     Baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ: «Maʼ u xuʼulul a weʼeskeʼex naʼatil [...] yéetel meyajnakteʼex maʼalob le tiempo pʼaatalteʼexoʼ» (Colosasiloʼob 4:5).

  3.   Chʼaʼtukult baʼax ken a beete. Ilawil le baʼaxoʼob tsʼoʼok a tsʼíibtikoʼ. ¿Ta jóoʼsaj wa le tiempo kʼaʼabéet utiaʼal a beetik le baʼaxoʼob maas kʼaʼanaʼantakoʼ? ¿Unaj wa a junpʼíitkuntik le tiempo a jóoʼsmaj utiaʼal a náaysik a wóoloʼ?

     Beet lelaʼ: Tsʼíibt le baʼaxoʼob ku bineltik a beetkoʼ yéetel marcart kéen a tsʼoʼokse.

     Baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ: «Baʼaxoʼob ku maʼalob tukultaʼaloʼobeʼ maʼalob u jóokʼloʼob» (Proverbios 21:5).

  4.   Beet le baʼax tsʼoʼok a chʼaʼtuklikoʼ. Utiaʼal a beetik le baʼaxoʼob maas kʼaʼanaʼantakoʼ yaan kʼiineʼ maʼ tun béeytal a bin teʼ tuʼuxoʼob ka invitartaʼaloʼ. Baʼaleʼ yaan a wilkeʼ a beetik le baʼax tsʼoʼok a chʼaʼtuklikoʼ yaan u tsʼáaiktech tiempo a beetik uláakʼ baʼaloʼob yéetel yaan u maas kiʼimaktal a wóol.

     Baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ: «Maʼ a maʼakʼóoltaleʼex tiʼ le baʼaxoʼob ka beetkeʼexoʼ» (Romailoʼob 12:11).

  5.   Náays a wóol le kéen tsʼoʼokok baʼax ka beetik. Taraeʼ ku yaʼalik: «Yaan kʼiineʼ kéen in tsʼoʼoks kaʼapʼéel baʼax in tsʼíibtmaj unaj in beetkeʼ kin tuklik: ‹Paʼatik in jáan chaʼan kex 15 minutos tsʼoʼoleʼ kin seguertik baʼax kin beetik›. Baʼaleʼ kéen in tsʼáa cuentaeʼ tsʼoʼok u máan 30 minutos, le 30 minutosoʼ ku chukik junpʼéel hora... Tu tsʼoʼokeʼ kéen in tsʼáa cuentaeʼ tsʼoʼok u máan 2 horas táan in chaʼantik televisión».

     ¿Baʼax jeʼel a beetik utiaʼal maʼ u yúuchultech lelaʼ? Unaj a kʼaʼajsikeʼ chéen unaj a náaysik a wóol kéen tsʼoʼokok baʼax ka beetik, maʼ bul kʼiin le ken a beetiʼ.

     Baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ: «Baʼax u náajmal u beetik wíinikeʼ [...] ka xan u kiʼimakkúuns u yóol yéetel u tojol u náajal» (Eclesiastés 2:​24).